Anna Elisa Tuschinski

Anna Elisa Tuschinski (ur. 4 grudnia 1841 w Gdańsku, zm. 9 października 1939 tamże) – gdańska nauczycielka, założycielka Gdańskiego Towarzystwa Esperanckiego, pionierka ruchu esperanckiego w Gdańsku[1].

Anna Elisa Tuschinski
Ilustracja
Anna Elisa Tuschinski w 1870 r.
Data i miejsce urodzenia

4 grudnia 1841
Gdańsk

Data i miejsce śmierci

9 października 1939
Gdańsk

Zawód, zajęcie

nauczycielka

Życiorys edytuj

Była ewangeliczką, córką Gustava Lorweina i Polki Adeli Juchnowicz[2]. Z wykształcenia była nauczycielką. Wyszła za mąż za kupca Karola Tuschinskiego. Mieli jedną córkę. Anna owdowiała w końcu XIX w.[3].

Mieszkała i pracowała w gdańskim Wrzeszczu[1].

Po tym, jak sama w wieku 60 lat nauczyła się mówić w esperanto, popularyzowała język, prowadząc kursy. Była nazywana „Esperanto-Partineto” (Esperancką Mateczką)[1].

W listopadzie 1907 założyła Gdański Związek Esperantystów[1]. W 1910 gromadził już 100 osób[3].

W 1908 brała udział w IV Światowym Kongresie Esperantystów w Dreźnie. Poznała wówczas Ludwika Zamenhofa, z którym zatańczyła, otwierając bal kongresowy[3]. Jako delegatka uczestniczyła w zorganizowanym tam posiedzeniu Światowego Związku Esperantystów (UEA)[1].

Z jej inicjatywy w dniach 22 lipca – 1 sierpnia 1912 w Gdańsku i Sopocie zorganizowano VII Ogólnoniemiecki Kongres Esperantystów[1]. Wydano też m.in. pierwszy przewodnik po Gdańsku w esperanto[3].

W 1922 zorganizowała Gdański Kongres Esperantystów. Współpracowała ze Światowym Związkiem Esperantystów. W 1927 zorganizowała w Gdańsku i Sopocie XIX Światowy Kongres Esperantystów. Została wówczas mianowana „Honorowym Przewodniczącym Kongresu” otworzyła kongres. Posadzono "Dąb Jubileuszowy", który w 1938 wycięli hitlerowcy[1].

Do końca życia była zaangażowana w ruch esperancki[1].

Upamiętnienie edytuj

W 2020 była proponowana do patronowania jednemu z tramwajów w Gdańsku[4].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h Weronika Grygorcewicz, Anna Elisa Tuschinski [online], Metropolitanka [dostęp 2021-09-19] (pol.).
  2. Anna Eliza Tuschinski(1841–1939) – 500-lecie Reformacji [online] [dostęp 2021-09-19] (pol.).
  3. a b c d 90 lat od spotkania esperantystów w Gdańsku [online], trojmiasto.pl, 13 sierpnia 2017 [dostęp 2021-09-19] (pol.).
  4. Nowa Pesa im. Lecha Bądkowskiego [online], media.gdansk.pl [dostęp 2021-09-19] (pol.).