1841
rok kalendarzowy w XIX wieku
Rządzący państwami w 1841
Wydarzenia w Polsce
edytuj- 22 marca – na pola koło dzisiejszej wsi Wilkanowo (województwo lubuskie) spadł meteoryt.
- 7 lipca – więziony w warszawskiej Cytadeli Karol Levittoux, działacz niepodległościowy i konspirator, założyciel tajnych sprzysiężeń w Łukowie i Chełmie, dokonał samospalenia.
- 30 lipca – spotkanie Adama Mickiewicza z Andrzejem Towiańskim, które zapoczątkowało Sprawę Bożą.
- 29 listopada – na placu Saskim w Warszawie został odsłonięty pomnik oficerów-lojalistów poległych w Noc Listopadową
- Wojska austriackie opuściły Kraków.
Wydarzenia na świecie
edytuj- 26 stycznia – Wielka Brytania rozpoczęła okupację Hongkongu; rok później mieszkało tam 75 tys. osób.
- 28 stycznia – James Clark Ross odkrył Lodowiec Szelfowy Rossa na Antarktydzie.
- 10 lutego – weszła w życie brytyjska Ustawa o Unii Kanadyjskiej.
- 11 marca – z Nowego Jorku w rejs do Liverpoolu wypłynął i następnie zaginął bez śladu brytyjski transatlantyk SS „President” ze 109 osobami na pokładzie.
- 4 kwietnia:
- William Henry Harrison jako pierwszy prezydent USA zmarł (na zapalenie płuc) w trakcie sprawowania urzędu.
- wiceprezydent John Tyler został zaprzysiężony na prezydenta Stanów Zjednoczonych.
- 13 kwietnia:
- otwarto Operę w Dreźnie.
- Jean-Baptiste Nothomb został premierem Belgii.
- 16 kwietnia – przyszły car Aleksander II Romanow poślubił Marię Heską.
- 22 kwietnia – założono Mozarteum w Salzburgu.
- 28 czerwca – w Paryżu odbyła się prapremiera baletu Giselle z muzyką Adolphe’a Adama.
- 13 lipca – podpisanie konwencji londyńskiej.
- 4 września – w Wielkiej Brytanii powołano drugi rząd Roberta Peela.
- 24 września – sułtan Brunei odstąpił obszar Sarawak Wielkiej Brytanii.
- 12 października – Wilhelm II nadał Luksemburgowi pierwszą konstytucję.
- 16 października – w Kingston (Ontario) założono Queen’s University.
- 12 listopada – I wojna brytyjsko-afgańska: wojska afgańskie rozpoczęły oblężenie Dżalalabadu.
- 18 listopada – wojna peruwiańsko-boliwijska: decydujące zwycięstwo strony boliwijskiej w bitwie pod Ingavi.
- W Anglii powstało pierwsze biuro podróży, założone przez Thomasa Cooka.
Urodzili się
edytuj- 3 stycznia -Franciszek Symon, polski duchowny katolicki, biskup pomocniczy mohylewski, biskup nominat płocki (zm. 1918)
- 11 stycznia – Izaak Cylkow, polski rabin i kaznodzieja, tłumacz Biblii Hebrajskiej (zm. 1908)
- 28 stycznia – Henry Morton Stanley, właściwie John Rowlands, brytyjski podróżnik, badacz Afryki (zm. 1904)
- 29 stycznia - Zdzisław Marchwicki, polski polityk (zm. 1912)
- 2 lutego – François-Alphonse Forel, szwajcarski lekarz i przyrodnik, twórca limnologii (zm. 1912)
- 10 lutego – Bartłomiej Longo, włoski prawnik, tercjarz, błogosławiony katolicki (zm. 1926)
- 11 lutego – Józef Brandt, polski malarz, batalista (zm. 1915)
- 25 lutego – Auguste Renoir, francuski malarz (zm. 1919)
- 3 marca
- Ella Sophia Armitage, angielska historyk i archeolog (zm. 1931)
- Konstanty Henszel, polski ziemianin, lekarz, uczestnik powstania styczniowego, działacz narodowy, społeczny i emigracyjny (zm. 1903)
- 7 marca – Friederike Kronau, niemiecko-austriacka aktorka (zm. 1918)
- 11 marca – Benedykt Menni, włoski bonifrater, święty katolicki (zm. 1914)
- 14 marca – Józef Tovini, włoski prawnik, błogosławiony katolicki (zm. 1897)
- 15 marca – Piotr Bonilli, włoski duchowny katolicki, założyciel Sióstr Najświętszej Rodziny w Spoleto, błogosławiony katolicki (zm. 1935)
- 19 marca – Georg von Hauberrisser, austriacko-niemiecki budowniczy i architekt (zm. 1922)
- 20 marca – Mucjusz María Wiaux, belgijski lasalianin, święty katolicki (zm. 1917)
- 2 kwietnia – Clément Ader, francuski inżynier, pionier awiacji (zm. 1925)
- 30 kwietnia – Filip Robota, polski nauczyciel, działacz oświatowy i społeczno-narodowy na Śląsku (zm. 1902)
- 7 maja – Gustave Le Bon, francuski socjolog i psycholog (zm. 1931)
- 22 maja – Catulle Mendès, francuski poeta, dramaturg, powieściopisarz (zm. 1909)
- 28 maja:
- Karl Kolbenheyer, niemiecki nauczyciel, działacz turystyczny Beskidenvereinu, badacz Tatr (zm. 1901)
- Maria od Jezusa Deluil-Martiny, francuska zakonnica, założycielka Sióstr Najświętszego Serca Jezusa, błogosławiona katolicka (zm. 1884)
- 30 maja – Matylda od Najświętszego Serca Jezusa, hiszpańska zakonnica, błogosławiona katolicka (zm. 1902)
- 3 czerwca – Eduard Caudella, rumuński kompozytor, skrzypek, dyrygent i pedagog (zm. 1924)
- 6 czerwca – Eliza Orzeszkowa, polska pisarka (zm. 1910)
- 28 czerwca - Henry Page, amerykański prawnik, polityk, kongresman ze stanu Maryland (zm. 1913)
- 22 lipca – Franciszek Salezy Lewental, polski (pochodzenia żydowskiego) księgarz, wydawca (zm. 1902)
- 25 lipca – Jędrzej Wala (młodszy), przewodnik tatrzański (zm. po 1900)
- 3 sierpnia – Martin Róth, nauczyciel, spiskoniemiecki działacz turystyczny (zm. 1917)
- 15 sierpnia - Władysław Kraiński, polski ziemianin, poseł na galicyjski Sejm Krajowy (zm. 1926)
- 30 sierpnia – Emilie Lehmus, niemiecka lekarka, ginekolożka (zm. 1932)
- 2 września – Julius von Payer, austriacki oficer, kartograf, alpinista i badacz polarny, odkrywca Ziemi Franciszka Józefa (zm. 1915)
- 8 września – Antonín Dvořák, czeski kompozytor i dyrygent (zm. 1904)
- 18 września - Tomisław Rozwadowski, polski ziemianin, polityk, uczestnik powstania styczniowego (zm. 1920)
- 28 września – Georges Clemenceau, francuski pisarz, lekarz i polityk (zm. 1929)
- 16 października
- Hirobumi Itō (jap. 伊藤 博文), pierwszy premier Japonii (zm. 1909)
- Florian Stablewski, polski duchowny katolicki, arcybiskup metropolita poznański i gnieźnieński, prymas Polski (zm. 1906)
- 24 października – Władysław Folkierski, polski matematyk, inżynier budowlany, uczestnik powstania styczniowego oraz profesor uniwersytetu w Limie w Peru (zm. 1904)
- 26 października – Theodor von Oppolzer, austriacki astronom i matematyk (zm. 1886)
- 27 października – Józef Kleczyński, polski statystyk, demograf, prawnik, publicysta, powstaniec styczniowy (zm. 1900)
- 1 listopada – Alojzy Tezza, włoski duchowny katolicki, błogosławiony (zm. 1923)
- 8 listopada – Stanisław Kramsztyk, polski naukowiec, fizyk, matematyk, przyrodnik, pedagog (zm. 1906)
- 9 listopada – Edward VII, król Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii i dominiów brytyjskich oraz cesarz Indii (zm. 1910)
- 20 listopada – Wilfrid Laurier, pierwszy premier Kanady pochodzenia frankofońskiego (zm. 1919)
- 25 listopada – Ernst Schröder, matematyk niemiecki (zm. 1902)
- 26 listopada – Jan Chrzciciel Piamarta, duchowny katolicki, święty (zm. 1913)
- 4 grudnia - Anna Elisa Tuschinski, gdańska nauczycielka, pionierka ruchu esperanckiego (zm. 1939)
- 5 grudnia - Stanisław Brykczyński, polski ziemianin, polityk (zm. 1912)
- data dzienna nieznana:
- Rajmund Li Quanzhen, chiński męczennik, święty katolicki (zm. 1900)
Zmarli
edytujZdarzenia astronomiczne
edytuj- W tym roku Słońce osiągnęło lokalne maksimum aktywności.
Święta ruchome
edytuj- Tłusty czwartek: 18 lutego
- Ostatki: 23 lutego
- Popielec: 24 lutego
- Niedziela Palmowa: 4 kwietnia
- Wielki Czwartek: 8 kwietnia
- Wielki Piątek: 9 kwietnia
- Wielka Sobota: 10 kwietnia
- Wielkanoc: 11 kwietnia
- Poniedziałek Wielkanocny: 12 kwietnia
- Wniebowstąpienie Pańskie: 20 maja
- Zesłanie Ducha Świętego: 30 maja
- Boże Ciało: 10 czerwca