Władcy Portugalii

lista w projekcie Wikimedia

Chronologiczna lista władców Portugalii (do 1139 hrabiów zależnych od Kastylii).

Herb Portugalii

W XVIII–XIX w. władcy rządzili niekiedy również z Brazylii. Dodatkowo, regenci często nosili tytuły królów. W 1749 królowie Portugalii uzyskali od papieża prawo noszenia tytułu Królów Najwierniejszych[1].

Hrabstwo Portugalii edytuj

Dynastia Vimara Peres edytuj

# Imię Lata życia Czas rządów Rodzice
Urodzony Zmarł Od Do
1 Vímara Peres   ok. 820
A Coruña
873
Guimarāes
868 873 Pedro Theon
?
2 Lucídio Vimaranes ok. 850
Guimarāes
922
Guimarāes
873 922 Vímara Peres
Trudilde
3 Hermenegildo Guterres   ok. 842
po maju 912
873 912 Guterre
Elwira
4 Monio Guterres ok. 890
ok. 959
912 922 Guterre Mendes
Ilduara Eris
5 Mendo I Gonçalves ?
943/50
ok. 924 943/50 Gonçalo Betotes
Teresa Eris
6 Mumadona Dias   ? 968
ok. 924 950 Diogo Fernandes
Onega Lucides
7 Gonçalo Mendes ok. 925
997
950 997 Mendo I Gonçalves
Mumadona Dias
8 Mendo II Gonçalves ?
6 października 1008
997 6 października 1008 Gonçalo Mendes
Ilduara Pais
9 Tutadona Moniz de Coimbra ok. 960?
1025
6 października 1008 1025 Munio Froilaz de Coimbra
Elvira Pais de Deza
10 Alvito Nunes ok. 985?
1015/16
Zamek Vermoim
6 października 1008 1015/16 Nuno Alvites
?
11 Nuno I ok. 1000?
1028
1017 1028 Alvito Nunes
Gontina
Ilduara Mendes[2] ok. 1000
1058
1028

1050
ok. 1043

1058
Mendo II Gonçalves
Tutadona Moniz
12 Mendo III ok. 1020
1050
1028 1050 Nuno I
Ilduara Mendes
13 Nuno II ok. 1040
28 lutego 1071
1050 28 lutego 1071 Mendo III
?

Dynastia burgundzka edytuj

# Imię Lata życia Czas rządów Rodzice
Urodzony Zmarł Od Do
1 Rajmund z Burgundii   1070
Besançon
24 maja 1107
Grajal de Campos
1087 1096 Wilhelm I
Stefania z Longwy
Urraka Kastylijska   1080
León
8 marca 1126
Saldaña
1087 1096 Alfons VI
Konstancja Burgundzka
2 Henryk Burgundzki   1066
Dijon
12 maja 1112
Astorga
ok. 1096 12 maja 1112 Henryk de Bourgogne
Sybilla z Barcelony
Teresa de Leon   ok. 1080
Póvoa de Lanhoso
11 listopada 1130
Klasztor Santa Maria de Montederramo
ok. 1096 24 czerwca 1128 Alfons VI
Jimena Muñoz
3 Alfons Henryk   25 lipca 1109
Guimarães
6 grudnia 1185
Coimbra
24 czerwca 1128 26 lipca 1139
Koronowany na króla
Henryk Burgundzki
Teresa de Leon

Królestwo Portugalii edytuj

Dynastia burgundzka (de Borgonha ou Afonsina) edytuj

# Imię Lata życia Czas rządów Rodzice
Urodzony Zmarł Od Do
1 Alfons I Zdobywca
Afonso I
  25 lipca 1109
Guimarães
6 grudnia 1185
Coimbra
26 lipca 1139 6 grudnia 1185 Henryk Burgundzki
Teresa de Leon
2 Sancho I Kolonizator
Sancho I
  11 listopada 1154
Coimbra
26 marca 1211
Coimbra
6 grudnia 1185 26 marca 1211 Alfons I Zdobywca
Mafalda Sabaudzka
3 Alfons II Gruby
Afonso II
  23 kwietnia 1185
Coimbra
25 marca 1223
Coimbra
26 marca
1211
25 marca
1223
Sancho I Kolonizator
Dulce Berenguer
4 Sancho II Pobożny
Sancho II
  8 września 1209
Coimbra
4 stycznia 1248
Toledo
25 marca 1223 4 grudnia 1247 Alfons II Gruby
Urraka Kastylijska
5 Alfons III Dzielny[3]
Afonso III
  5 maja 1210
Coimbra
16 lutego 1279
Alcobaça
4 stycznia
1248
16 lutego
1279
Alfons II Gruby
Urraka Kastylijska
6 Dionizy I Rolnik
Dinis I
  9 października 1261
Lizbona
7 stycznia 1325
Santarém
16 lutego 1279 7 stycznia 1325 Alfons III
Beatrycze Kastylijska
7 Alfons IV Dzielny
Afonso IV
  8 lutego 1291
Lizbona
28 maja 1357
Lizbona
7 stycznia 1325 28 maja 1357 Dionizy I
Izabela Aragońska
8 Piotr I Sprawiedliwy
Pedro I
  8 kwietnia 1320
Coimbra
18 stycznia 1367
Estremoz
28 maja 1357 18 stycznia 1367 Alfons IV (król Portugalii)
Beatrycze Kastylijska
9 Ferdynand I Przystojny
Fernando I
  31 października 1345
Coimbra
22 października 1383
Lizbona
18 stycznia 1367 22 października 1383 Piotr I Sprawiedliwy
Konstancja Manuel

Bezkrólowie (regenci) edytuj

# Imię Lata życia Czas rządów Rodzice
Urodzony Zmarł Od Do
Leonor Teles de Menezes
Leonor Teles de Menezes
  ok. 1350
27 kwietnia 1386 lub 1390/1406
Tordesillas
22 października 1383 16 grudnia 1383 Martim Afonso Telo de Menezes
Aldonça Anes de Vasconcelos
Jan d’Aviz
João de Avis
  11 kwietnia 1357
Lizbona
13 sierpnia 1433
Lizbona
16 grudnia 1383 6 kwietnia 1385 Piotr I Sprawiedliwy
Teresa Lourenço

Dynastia Aviz (de Avis/Joanina) edytuj

# Imię Lata życia Czas rządów Rodzice
Urodzony Zmarł Od Do
10 Jan I Dobry
João I
  11 kwietnia 1357
Lizbona
13 sierpnia 1433
Lizbona
6 kwietnia 1385 14 sierpnia 1433 Piotr I Sprawiedliwy
Teresa Lourenço
11 Edward I Elokwentny
Duarte I
  31 października 1391
Viseu
9 września 1438
Tomar
14 sierpnia 1433 9 września 1438 Jan I Dobry
Filipa Lancaster
12 Alfons V Afrykańczyk
Afonso V
  15 stycznia 1432
Sintra
28 sierpnia 1481
Lizbona
13 września
1438
28 sierpnia
1481
Edward I Aviz
Eleonora Aragońska
13 Jan II Doskonały
João II
  3 maja 1455
Lizbona
25 października 1495
Alvor
28 sierpnia 1481[4] 25 października 1495 Alfons V Afrykańczyk
Izabela de Coimbra
14 Manuel I Szczęśliwy
Manuel I
  31 maja 1469
Alcochete
13 grudnia 1521
Lizbona
25 października 1495 13 grudnia 1521 Ferdynand Aviz, książę Viseu
Beatrycze Aviz
15 Jan III Pobożny
João III
  7 czerwca 1502
Lizbona
11 czerwca 1557
Lizbona
13 grudnia 1521 11 czerwca 1557 Manuel I Szczęśliwy
Maria Aragońska
16 Sebastian I Upragniony
Sebastião I
  20 stycznia 1554
Lizbona
4 sierpnia 1578
Al-Kasr al-Kabir
11 czerwca 1557 4 sierpnia 1578 Jan d’Aviz
Joanna Austriacka
17 Henryk I Kardynał
Henrique I
  31 stycznia 1512
Lizbona
31 stycznia 1580
Almeirim
4 sierpnia 1578 31 stycznia 1580 Manuel I Szczęśliwy
Maria Aragońska
(18) Antoni I de Crato
António de Crato
  20 marca 1531
Lizbona
26 sierpnia 1595
Paryż
24 lipca 1580 25 sierpnia 1580[5] Ludwik Aviz (książę Beja)
Jolanta Gomes

Habsburgowie (Filipina/de Habsburgo/dos Áustrias) edytuj

# Imię Lata życia Czas rządów Rodzice
Urodzony Zmarł Od Do
18 Filip I Roztropny
Filipe I
  21 maja 1527
Valladolid
13 września 1598
Escorial
12 września 1580 13 września 1598 Karol V Habsburg
Izabela Portugalska
19 Filip II Pobożny
Filipe II
  14 kwietnia 1578
Madryt
31 marca 1621
Madryt
13 września 1598 31 marca 1621 Filip II Habsburg
Anna Habsburg
20 Filip III Król Planet
Filipe III
  8 kwietnia 1605
Valladolid
17 września 1665
Madryt
31 marca
1621
1 grudnia
1640
Usunięty
Filip III Habsburg
Małgorzata Austriaczka

Dynastia Bragança (de Bragança/Brigantina)[6] edytuj

# Imię Lata życia Czas rządów Rodzice
Urodzony Zmarł Od Do
21 Jan IV Odnowiciel
João IV
  19 marca 1603
Vila Viçosa
6 listopada 1656
Lizbona
1 grudnia 1640 6 listopada 1656 Teodozjusz II de Braganza
Ana de Velasco y Giron
22 Alfons VI Zwycięski
Afonso VI
  21 sierpnia 1643
Lizbona
12 września 1683
Sintra
6 listopada 1656 12 września 1683 Jan IV Szczęśliwy
Ludwika de Guzman
23 Piotr II Spokojny
Pedro II
  26 kwietnia 1648
Lizbona
9 grudnia 1706
Alcantara
12 września 1683 9 grudnia 1706 Jan IV Szczęśliwy
Ludwika de Guzman
24 Jan V Wielkoduszny
João V
  22 października 1689
Lizbona
31 lipca 1750
Lizbona
9 grudnia 1706 31 lipca 1750 Piotr II Spokojny
Maria Zofia von Pfalz-Neuburg
25 Józef I Reformator
José I
  6 czerwca 1714
Lizbona
24 lutego 1777
Lizbona
31 lipca 1750 24 lutego 1777 Jan V Wielkoduszny
Maria Anna Habsburg
26 Maria I
Maria I
  17 grudnia 1734
Lizbona
20 marca 1816
Rio de Janeiro
24 lutego 1777 20 marca 1816 Józef I Reformator
Marianna Wiktoria Burbon
Piotr III Budowniczy
Pedro III
Król iure uxoris
  5 lipca 1717
Lizbona
25 maja 1786
Queluz
24 lutego 1777 25 maja 1786 Jan V Wielkoduszny
Maria Anna Habsburg
27 Jan VI Klement
João VI
  13 maja 1769
Lizbona
10 marca 1826
Lizbona
20 marca 1816 10 marca 1826 Piotr III (król Portugalii)
Maria I (królowa Portugalii)
28 Piotr IV Król Żołnierz
Pedro IV
  12 października 1798
Queluz
24 września 1834
Queluz
10 marca 1826 2 maja 1828
Abdykował
Jan VI (król Portugalii)
Karolina Joachima Burbon
29 Maria II Dobra Matka
Maria II
  4 kwietnia 1819
Rio de Janeiro
15 listopada 1853
Lizbona
2 maja 1828 23 czerwca 1828
Usunięta
Piotr IV (król Portugalii)
Maria Leopoldyna Habsburg
30 Michał I Uzurpator
Miguel I
  26 października 1802
Queluz
14 listopada 1866
Wertheim
26 lutego
1828
6 maja
1834
Usunięty
Jan VI (król Portugalii)
Karolina Joachima Burbon
(29) Maria II Dobra Matka
Maria II
  4 kwietnia 1819
Rio de Janeiro
15 listopada 1853
Lizbona
6 maja 1834 15 listopada 1853 Piotr IV (król Portugalii)
Maria Leopoldyna Habsburg
Ferdynand II Król Artysta
Fernando II
Król iure uxoris
  29 października 1816
Wiedeń
15 grudnia 1885
Lizbona
16 września 1837 15 listopada 1853 Ferdynand von Sachsen-Coburg-Saalfeld-Kohary
Antonia Kohary
31 Piotr V Nadzieja
Pedro V
  16 września 1837
Lizbona
11 listopada 1861
Lizbona
15 listopada 1853 11 listopada 1861 Ferdynand II Koburg
Maria II (królowa Portugalii)
32 Ludwik I Popularny
Luís I
  31 października 1838
Lizbona
19 października 1889
Cascais
11 listopada 1861 19 października 1889 Ferdynand II Koburg
Maria II (królowa Portugalii)
33 Karol I Dyplomata
Carlos I
  28 września 1863
Lizbona
1 lutego 1908
Lizbona
19 października 1889 1 lutego 1908 Ludwik I (król Portugalii)
Maria Pia Sabaudzka
34 Manuel II Patriota[7]
Manuel II
  15 listopada 1889
Lizbona
2 lipca 1932
Londyn
1 lutego 1908 5 października 1910
Proklamacja republiki
Karol I (król Portugalii)
Amelia Orleańska

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Tomasz Orłowski, Protokół dyplomatyczny, Warszawa 2005, s. 149.
  2. regentka
  3. Regent od 4 grudnia 1247 do 4 stycznia 1248.
  4. pierwsze panowanie od 11 listopada do 15 listopada 1477
  5. Król tytularny 1581-1595
  6. Od 1853 zwana także jako Braganza-Sachsen-Coburg-Gotha (Ramo de Bragança-Saxe-Coburgo e Gota), lub po prostu dynastią Koburgów.
  7. Między panowaniem Karola I a panowaniem Manuela II doszukiwano się 20 minutowego panowania Ludwika Filipa – starszego brata Manuela na tej podstawie że 1 lutego 1908 Ludwik Filip śmiertelnie ranny (po zamachu w Lizbonie, w którym zginął jego ojciec Karol I) miał panować przez 20 minut. Po tym czasie umarł i prawo do tronu przeszło na jego młodszego brata Manuela II. Jednakże z punktu widzenia prawa portugalskiego takie panowanie de facto nie miało miejsca, gdyż nie zostało proklamowane przez parlament.