Poczet papieży
lista w projekcie Wikimedia
Poczet papieży – lista papieży i antypapieży Kościoła katolickiego.
Istnieją spory co do ich liczby w historii. Wymienia się od 36 do 43 antypapieży. W roku 1942 kardynał Giovanni Mercati, archiwista Świętego Kościoła Rzymskiego, stworzył spis papieży, który od tamtej pory jest oficjalnie uznawany przez Kościół katolicki. Zamieszczona poniżej lista jest zgodna z tym wykazem.
Lista papieży
edytujI tysiąclecie
edytujI wiek
edytujLp. | Papież | Wizerunek | Imię łacińskie | Miejsce urodzenia | Pontyfikat |
---|---|---|---|---|---|
1. | Piotr | Petrus[a] | Betsaida, Syria, Cesarstwo Rzymskie | 33–64 | |
2. | Linus | Linus | Volterra, Cesarstwo Rzymskie | 64–76 | |
3. | Anaklet | Anacletus | Ateny, Achaja, Cesarstwo Rzymskie | 76–88 | |
4. | Klemens I Rzymski | Clemens Romanus | Rzym, Cesarstwo Rzymskie | 88–97 | |
5. | Ewaryst | Evaristus | Betlejem, Judea, Cesarstwo Rzymskie | 97–105 |
II wiek
edytujLp. | Papież | Wizerunek | Imię łacińskie | Miejsce urodzenia | Pontyfikat |
---|---|---|---|---|---|
6. | Aleksander I | Alexander | Rzym, Cesarstwo Rzymskie | 105–115 | |
7. | Sykstus I | Xystus | Rzym, Cesarstwo Rzymskie | 115–125 | |
8. | Telesfor | Telesphorus | Terranova da Sibari, Cesarstwo Rzymskie | 125–136 | |
9. | Hygin | Hyginus | Ateny, Achaja, Cesarstwo Rzymskie | 136–140 | |
10. | Pius I | Pius | Akwileja, Cesarstwo Rzymskie | 140–155 | |
11. | Anicet | Anicetus | Emesa, Syria, Cesarstwo Rzymskie | 155–166 | |
12. | Soter | Soterius | Fondi, Cesarstwo Rzymskie | 166–175 | |
13. | Eleuteriusz | Eleutherius | Nikopolis, Epir, Cesarstwo Rzymskie | 175–189 | |
14. | Wiktor I | Victor | Afryka Prokonsularna, Cesarstwo Rzymskie | 189–199 | |
15. | Zefiryn | Zephyrinus | Rzym, Cesarstwo Rzymskie | 199–217 |
III wiek
edytujIV wiek
edytujLp. | Papież | Wizerunek | Imię łacińskie | Miejsce urodzenia | Pontyfikat |
---|---|---|---|---|---|
30. | Marceli I | Marcellus | Cesarstwo Rzymskie | 27 maja 308 – 16 stycznia 309 | |
31. | Euzebiusz | Eusebius | Cesarstwo Rzymskie | 18 kwietnia 309 – 17 sierpnia 310 | |
32. | Milcjades | Miltiades | Cesarstwo Rzymskie | 2 lipca 311 – 11 stycznia 314 | |
33. | Sylwester I | Silvester | Rzym, Cesarstwo Rzymskie | 31 stycznia 314 – 31 grudnia 335 | |
34. | Marek | Marcus | Rzym, Cesarstwo Rzymskie | 18 stycznia 336 – 7 października 336 | |
35. | Juliusz I | Iulius | Rzym, Cesarstwo Rzymskie | 6 lutego 337 – 12 kwietnia 352 | |
36. | Liberiusz | Liberius | Rzym, Cesarstwo Rzymskie | 17 maja 352 – 24 września 366[b] | |
37. | Damazy I | Damasus | Rzym, Cesarstwo Rzymskie | 1 października 366 – 11 grudnia 384 | |
38. | Syrycjusz | Siricius | Rzym, Cesarstwo Rzymskie | 15, 22 lub 29 grudnia 384 – 26 listopada 399 | |
39. | Anastazy I | Anastasius | Rzym, Cesarstwo Rzymskie | 27 listopada 399 – 19 grudnia 401 |
V wiek
edytujVI wiek
edytujVII wiek
edytujVIII wiek
edytujIX wiek
edytujX wiek
edytujLp. | Papież | Wizerunek | Imię łacińskie | Świeckie imię i nazwisko | Miejsce urodzenia | Pontyfikat |
---|---|---|---|---|---|---|
118. | Leon V | Leo Quintus |
Leone Britigena | Ardea, Państwo Kościelne | lipiec 903 – wrzesień 903[b] | |
119. | Sergiusz III[h] | Sergius Tertius |
Sergio di Tuscolo | Rzym, Państwo Kościelne | 29 stycznia 904 – 14 kwietnia 911 | |
120. | Anastazy III | Anastasius Tertius |
Anastasio | Rzym, Państwo Kościelne | kwiecień 911 – czerwiec 913 | |
121. | Lando | Lando | Lando | Sabina, Państwo Kościelne | lipiec 913 – luty 914 | |
122. | Jan X | Ioannes Decimus |
Giovanni | Borgo Tossignano, Królestwo Włoch | marzec 914 – marzec 928 | |
123. | Leon VI | Leo Sextus |
Leone | Rzym, Państwo Kościelne | maj 928 – grudzień 928 | |
124. | Stefan VII | Stephanus Septimus |
Stefano | Rzym, Państwo Kościelne | grudzień 928 – luty 931 | |
125. | Jan XI | Ioannes Undecimus |
Aleksander | Rzym, Państwo Kościelne | luty lub marzec 931 – grudzień 935 | |
126. | Leon VII OSB |
Leo Septimus |
Leone OSB | Rzym, Państwo Kościelne | 3 stycznia 936 – 13 lipca 939 | |
127. | Stefan VIII | Stephanus Octavus |
Stefano | Rzym, Państwo Kościelne | 14 lipca 939 – październik 942 | |
128. | Maryn II[i] | Marinus Secundus |
Marino | Rzym, Państwo Kościelne | 30 października 942 – maj 946 | |
129. | Agapit II | Agapetus Secundus |
Agapito | Rzym, Państwo Kościelne | 10 maja 946 – grudzień 955 | |
130. | Jan XII | Ioannes Duodecimus |
Oktawian | Rzym, Państwo Kościelne | 16 grudnia 955 – 14 maja 964 | |
131. | Leon VIII | Leo Octavus |
Leone | Rzym, Państwo Kościelne | 4 lub 6 grudnia 963 – 1 marca 965 | |
132. | Benedykt V | Benedictus Quintus |
Benedetto | Rzym, Państwo Kościelne | 22 maja 964 – 4 lipca 965[b] | |
133. | Jan XIII | Ioannes Tertius Decimus |
Giovanni dei Crescenzi | Rzym, Państwo Kościelne | 1 października 965 – 6 września 972 | |
134. | Benedykt VI | Benedictus Sextus |
Benedikt | Rzym, Państwo Kościelne | 19 stycznia 973 – czerwiec 974 | |
135. | Benedykt VII | Benedictus Septimus |
Benedetto di Spoleto | Rzym, Państwo Kościelne | październik 974 – 10 lipca 983 | |
136. | Jan XIV | Ioannes Quartus Decimus |
Pietro Canepanova | Pawia, Królestwo Włoch | grudzień 983 – 20 sierpnia 984 | |
137. | Jan XV | Ioannes Quintus Decimus |
Giovanni di Gallina Alba | Rzym, Państwo Kościelne | sierpień 985 – marzec 996 | |
138. | Grzegorz V | Gregorius Quintus |
Bruno z Karyntii | Stainach, Księstwo Karyntii | 3 maja 996 – 18 lutego 999 | |
139. | Sylwester II | Silvester Secundus |
Gerbert z Aurillac OSB | Owernia, Państwo zachodniofrankijskie | 2 kwietnia 999 – 12 maja 1003 |
II tysiąclecie
edytujXI wiek
edytujXII wiek
edytujXIII wiek
edytujXIV wiek
edytujXV wiek
edytujXVI wiek
edytujXVII wiek
edytujXVIII wiek
edytujLp. | Papież | Wizerunek | Imię łacińskie | Świeckie imię i nazwisko | Miejsce urodzenia | Pontyfikat | Herb |
---|---|---|---|---|---|---|---|
244. | Innocenty XIII | Innocentius Tertius Decimus |
Michelangelo dei Conti | Poli, Państwo Kościelne | 8 maja 1721 – 7 marca 1724 | ||
245. | Benedykt XIII | Benedictus Tertius Decimus |
Vincenzo Maria Orsini OP |
Gravina in Puglia, Królestwo Neapolu | 29 maja 1724 – 21 lutego 1730 | ||
246. | Klemens XII | Clemens Duodecimus |
Lorenzo Corsini | Florencja, Wielkie Księstwo Toskanii | 12 lipca 1730 – 6 lutego 1740 | ||
247. | Benedykt XIV | Benedictus Quartus Decimus |
Prospero Lorenzo Lambertini | Bolonia, Państwo Kościelne | 17 sierpnia 1740 – 3 maja 1758 | ||
248. | Klemens XIII | Clemens Tertius Decimus |
Carlo della Torre Rezzonico | Wenecja, Republika Wenecka | 6 lipca 1758 – 2 lutego 1769 | ||
249. | Klemens XIV | Clemens Quartus Decimus |
Lorenzo Ganganelli OFMConv |
Sant’Arcangelo di Romagna, Państwo Kościelne | 19 maja 1769 – 22 września 1774 | ||
250. | Pius VI | Pius Sextus |
Giovanni Angelo Brachi | Cesena, Państwo Kościelne | 15 lutego 1775 – 29 sierpnia 1799 | ||
251. | Pius VII | Pius Septimus |
Barnaba Chiaramonti OSB | Cesena, Państwo Kościelne | 14 marca 1800 – 20 sierpnia 1823 |
XIX wiek
edytujLp. | Papież | Wizerunek | Imię łacińskie | Świeckie imię i nazwisko | Miejsce urodzenia | Pontyfikat | Herb |
---|---|---|---|---|---|---|---|
252. | Leon XII | Leo Duodecimus |
Annibale Sermattei della Genga | Fabriano, Państwo Kościelne | 28 września 1823 – 10 lutego 1829 | ||
253. | Pius VIII | Pius Octavus |
Francesco Severio Castiglione | Cingoli, Państwo Kościelne | 31 marca 1829 – 30 listopada 1830 | ||
254. | Grzegorz XVI | Gregorius Sextus Decimus |
Bartolomeo Albert Cappellari, EC |
Belluno, Republika Wenecka | 2 lutego 1831 – 1 czerwca 1846 | ||
255. | Pius IX | Pius Nonus |
Giovanni Maria Mastai-Ferretti | Senigallia, Republika Wenecka | 16 czerwca 1846 – 7 lutego 1878 | ||
256. | Leon XIII | Leo Tertius Decimus |
Gioacchino Vincenzo Raffaele Luigi Pecci | Carpineto Romano, Cesarstwo Francuskie | 20 lutego 1878 – 20 lipca 1903 |
XX wiek
edytujOd 7 czerwca 1929 na mocy traktatów laterańskich każdy papież jest głową Państwa Watykańskiego i przysługuje mu tytuł – Suweren Państwa Watykańskiego (Suverenus Civitatis Vaticanae)[1]. |
Lp. | Papież Suweren Państwa Watykańskiego[o] |
Wizerunek | Imię łacińskie | Świeckie imię i nazwisko | Miejsce urodzenia | Pontyfikat | Herb |
---|---|---|---|---|---|---|---|
257. | Pius X | Pius Decimus |
Giuseppe Melchiorre Sarto | Riese, Cesarstwo Austrii | 4 sierpnia 1903 – 20 sierpnia 1914 | ||
258. | Benedykt XV | Benedictus Quintus Decimus |
Giacomo della Chiesa | Genua, Królestwo Sardynii | 3 września 1914 – 22 stycznia 1922 | ||
259. / 1. | Pius XI | Pius Undecimus |
Achille Ambrogio Damiano Ratti | Desio, Cesarstwo Austrii | 6 lutego 1922 – 10 lutego 1939 (od 7 czerwca 1929 pierwszy suweren[p]) |
||
260. / 2. | Pius XII | Pius Duodecimus |
Eugenio Maria Giuseppe Giovanni Pacelli | Rzym, Włochy | 2 marca 1939 – 9 października 1958 | ||
261. / 3. | Jan XXIII | Ioannes Vicesimus Tertius |
Angelo Giuseppe Roncalli OFS | Sotto il Monte, Włochy | 28 października 1958 – 3 czerwca 1963 | ||
262. / 4. | Paweł VI | Paulus Sextus |
Giovanni Battista Enrico Antonio Maria Montini | Concesio, Włochy | 21 czerwca 1963 – 6 sierpnia 1978 | ||
263. / 5. | Jan Paweł I | Ioannes Paulus Primus |
Albino Luciani | Canale d’Agordo, Włochy | 26 sierpnia – 28 września 1978 | ||
264. / 6. | Jan Paweł II | Ioannes Paulus Secundus |
Karol Józef Wojtyła | Wadowice, Polska | 16 października 1978 – 2 kwietnia 2005 |
III tysiąclecie
edytujXXI wiek
edytujLp. | Papież Suweren Państwa Watykańskiego |
Wizerunek | Imię łacińskie | Świeckie imię i nazwisko | Miejsce urodzenia | Pontyfikat | Herb |
---|---|---|---|---|---|---|---|
265. / 7. | Benedykt XVI | Benedictus Sextus Decimus |
Joseph Alois Ratzinger | Marktl, Bawaria, Rzesza Niemiecka | 19 kwietnia 2005 – 28 lutego 2013[b] | ||
266. / 8. | Franciszek | Franciscus | Jorge Mario Bergoglio SJ |
Buenos Aires, Argentyna | od 13 marca 2013 |
Statystyki i ciekawostki
edytuj- Jan II był pierwszym papieżem, który po wyborze zmienił swoje świeckie imię[2].
- W średniowiecznych spisach występował papież o imieniu Donus II, którego pontyfikat miał mieć miejsce w roku 972. Uważa się powszechnie, że w rzeczywistości nigdy nie istniał. Jego istnienie było skutkiem błędu, wynikającego z mylnego odczytania łacińskiego słowa dominus (pan), którym został określony papież Benedykt VII[3].
- Simon de Brie był w rzeczywistości drugim papieżem o imieniu Marcin. Z powodu błędnej pisowni imienia Maryn (Martinus zamiast Marinus) w trzynastowiecznych spisach papieży (Maryna I i Maryna II omyłkowo uważano za Marcina II i Marcina III), przyjął on imię Marcin IV[4].
- Przez 455 lat (od 1523 do 1978 r.) w Watykanie na tronie papieskim zasiadali wyłącznie Włosi (ostatnim był Jan Paweł I). Zwyczaj ten przerwał dopiero wybór Polaka Karola Wojtyły (Jan Paweł II)[5].
- Imię Jan było najczęściej przybieranym imieniem przez papieży – dwadzieścia jeden razy (mimo błędnej numeracji), nie licząc antypapieży oraz dwóch papieży Janów Pawłów.
- Pontyfikat papieża Piusa IX był najdłuższy – trwał 31 lat, 7 miesięcy i 21 dni. Tradycja i część hietografii przyjmuje, że najdłuższy był pontyfikat św. Piotra, który wedle jednych wersji miał trwać 34, a wedle niektórych 37 lat (30-67). Jednak daty dotyczące pierwszych papieży są trudne do zweryfikowania.
- Pontyfikat papieża Stefana II byłby najkrótszy, jeśli przyjąć, że Stefan był pełnoprawnym papieżem – trwał 4 dni[6]. Najkrótszy w pełni uznany pontyfikat należał do Urbana VII i trwał 12 dni.
- Najmłodszym papieżem był Jan XII (955-964), który w chwili wyboru miał 18 lat[7].
- Przez sedewakantystów ostatni papieże są uznawani za antypapieży. Według większości z nich ostatnim prawowitym papieżem był Pius XII bądź Jan XXIII, ale istnieją również nurty sedewakantyzmu uznające za ostatniego papieża Piusa XI, a nawet Piusa IX[8].
- Przez 1272 lata (od 741 do 2013 r.) papieżami byli wyłącznie Europejczycy (ostatnim był Benedykt XVI). Tradycję tę przerwał wybór Argentyńczyka Franciszka.
- W 2013 r. wraz z wyborem Franciszka na papieża została przerwana trwająca od 913 r. (przez 1100 lat) tradycja, zgodnie z którą papieże przybierali imiona noszone przez poprzedników[9].
Zobacz też
edytujUwagi
edytuj- ↑ Przywództwo Piotra bywa kwestionowane przez wyznania protestanckie. Sam pobyt Piotra w Rzymie uważany jest przez wielu historyków za wątpliwy, wiadomo też, iż przynajmniej w pierwszych latach po Chrystusie nie mógł być biskupem Rzymu, gdyż (Dzieje Apostolskie) pełnił służbę w Jerozolimie i Antiochii.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m Abdykował.
- ↑ Stefan II (752 rok) zmarł w trzecim dniu po wyborze, przed koronacją na papieża. Był kapłanem i nie zdążył przyjąć święceń biskupich. Jest umieszczony w spisie powyżej i w katolickiej Encyklopedii, ale nie jest na spisie urzędowym Watykanu. Liczenie jego następców o tym samym imieniu przedstawia się niekiedy jako Stefan II do Stefana IX albo jako Stefan III do Stefana X.
- ↑ Znany także jako Adrian I.
- ↑ Znany także jako Adrian II.
- ↑ Znany także jako Marcin II (Martinus Secundus).
- ↑ Znany także jako Adrian III.
- ↑ Sergiusz III swój pontyfikat datował od grudnia 897, gdyż po śmierci Teodora II został obrany papieżem, lecz wkrótce obalony i wygnany. Wszystkich swoich poprzedników, począwszy od Jana IX, uważał za antypapieży. (zob. L. Duchesne, Serge III et Jean XI, „Mélanges d’archélogie et d’histoire” 33, Paris 1913.).
- ↑ Znany także jako Marcin III (Martinus Tertius).
- ↑ We współczesnej historiografii klasyfikowanie Teobalda jako antypapieża jest kwestionowana i proponuje się określać go jako papież elekt.
- ↑ Znany także jako Adrian IV.
- ↑ Znany także jako Adrian V.
- ↑ Pedro Juliao przyjął w 1276 roku imię Jan XXI, chociaż nie istniał Jan XX. Pomyłka wzięła się z błędnej rachuby papieży o tym imieniu. Główną przyczyną tego była błędna interpretacja dokumentów, uznano, że po Janie XIV panował następny papież o imieniu Jan co nie było prawdą, ponadto do numeracji wliczono antypapieża Jana XVI.
- ↑ Znany także jako Adrian VI.
- ↑ Od 1929.
- ↑ Pius XI został papieżem 6 lutego 1922, lecz suwerenem Watykanu został w momencie powstania tego państwa na podstawie ratyfikacji traktatów laterańskich.
Przypisy
edytuj- ↑ Jan Paweł II: Ustawa zasadnicza Watykanu z 26 listopada 2000 roku. [dostęp 2014-12-22]. (pol.).
- ↑ The Encyclopedia of Christianity. T. 4. Leiden: Brill, 2005, s. 272. ISBN 0-8028-2416-1.
- ↑ Philippe Levillain: The Papacy. New York: Routledge, 2002, s. 1065. ISBN 0-415-92228-3.
- ↑ (red.) Michael Walsh: Pocket Dictionary of Popes. Burns & Oates \miejsce=New York, 2006, s. 107. ISBN 0-8601-2420-7.
- ↑ Walter Ziemba: Pope John Paul II. Reflections on The Man. Mahwah: Paulist Press, 2005, s. 10. ISBN 0-8091-4364-X.
- ↑ Fischer-Wollpert 1990 ↓, s. 343.
- ↑ Fischer-Wollpert 1990 ↓, s. 61–62.
- ↑ Bunt w imię ortodoksji. katolicki.net. [dostęp 2023-01-23].
- ↑ Papież Franciszek I: Przez dziesięć lat zerwał z niejedną tysiącletnią tradycją. kobieta.interia.pl, 13 marca 2023. [dostęp 2024-02-21].
Bibliografia
edytuj- „Poczet papieży” Jan Wierusz-Kowalski, Krajowa Agencja Wydawnicza, Warszawa 1985, ISBN 83-03-01013-1.
- „Święci i Grzesznicy – Historia Papieży” Eeamon Duffy, Świat Książki, Warszawa 2007, ISBN 978-83-247-0524-5.
- Rudolf Fischer-Wollpert: Leksykon papieży. Kraków: Znak, 1990. ISBN 83-7006-069-2.