Grzegorz XV

papież XVII-wieczny

Grzegorz XV (łac. Gregorius XV, właśc. Alessandro Ludovisi; ur. 9 stycznia 1554 w Bolonii, zm. 8 lipca 1623 w Rzymie) – włoski duchowny katolicki, 234. papież w okresie od 9 lutego 1621 do 8 lipca 1623[1].

Grzegorz XV
Gregorius Quintus Decimus
Alessandro Ludovisi
Papież
Biskup Rzymu
Ilustracja
Herb duchownego
Kraj działania

Państwo Kościelne

Data i miejsce urodzenia

9 stycznia 1554
Bolonia

Data i miejsce śmierci

8 lipca 1623
Rzym

Miejsce pochówku

Kościół św. Ignacego w Rzymie

Papież
Okres sprawowania

1621-1623

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Sakra biskupia

1 maja 1612

Kreacja kardynalska

1616
Paweł V

Pontyfikat

9 lutego 1621

Sukcesja apostolska
Data konsekracji

1 maja 1612

Konsekrator

Scipione Caffarelli-Borghese

Współkonsekratorzy

Fabio Biondi
Ulpiano Volpi

Życiorys edytuj

Wczesne życie edytuj

Alessandro Ludovisi był jednym z siedmiorga dzieci Pompeo Ludovisi, hrabiego Samoggi i Camilli Bianchini[2]. Edukację zdobył u jezuitów w rzymskim Collegio Romano oraz na Uniwersytecie Bolońskim, gdzie studiował prawo kanoniczne i rzymskie (w czerwcu 1575 uzyskał doktorat utroque iure)[2]. W 1612 został mianowany arcybiskupem Bolonii[1]. 19 września 1616 Paweł V mianował go kardynałem prezbiterem[2] w nagrodę za misję w Sabaudii, gdzie mediował pomiędzy księciem Sabaudii-Piemontu Karolem Emanuelem I Wielkim a Filipem III Habsburgiem w ich sporze o hrabstwo Monferrato[3].

Pontyfikat edytuj

Gdy na konklawe 1621 wybrano Ludoviciego papieżem (przez aklamację), był już ciężko chory[3]. Przyjął po wyborze imię Grzegorza XV. Mianował kardynałemnepotem swego bratanka Lodovico, który w zastępstwie papieża sprawował rządy w Kurii i był inicjatorem powstania 22 czerwca 1622 Świętej Kongregacji Rozkrzewiania Wiary (Propaganda Fide)[1]. Kongregacja ta, składała się z trzynastu kardynałów, którzy odpowiadali za szerzenie wiary katolickiej na misjach, a także za kontrreformację[1][3].

Pierwszą inicjatywą Ludovisich był sposób wyboru papieża – Grzegorz XV wydał dwa dekrety: Aeterni patris Filius (15 listopada 1621) i Decet Romanum pontificem (12 marca 1622), które stwierdzały, że głosowanie powinno być pisemne i tajne, a odbywać się dopiero po zamknięciu na konklawe[3]. Miało to na celu likwidację wpływów zewnętrznych, choć faktycznie weszło w życie znacznie później[3].

W dziedzinie polityki zagranicznej papież nie zachowywał się biernie – wysłał na dwór cesarski legata, biskupa Carlo Carafę, a sam wspierał finansowo cesarza Ferdynanda II i Niemiecką Ligę Katolicką w walce o tron Czech z liderem Unii Ewangelickiej, Fryderykiem V[3]. Działania te okazały się sukcesem, bo nie tylko cesarz Ferdynand II objął we władanie Czechy, ale także w lutym 1623 tron Palatynatu został przekazany Maksymilianowi I[3]. Grzegorz XV namawiał też by król Hiszpanii Filip III zerwał rozejm z Niderlandami, a we Francji popierał antykalwińskie działania króla i podniósł Paryż do rangi metropolii[3].

Wspierał króla polskiego Zygmunta III Wazę w walce z Turkami, wysyłając 4000 skudów miesięcznie na utrzymanie wojska w czasie działań wojennych[1]. Żywo zareagował na zwycięstwo Chodkiewicza pod Chocimiem 2 września 1621[1].

12 marca 1622 kanonizował Filipa Neri, Teresę z Ávili, Ignacego Loyolę i Franciszka Ksawerego[3].

Kreował 11 kardynałów na czterech konsystorzach.

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f Rudolf Fischer-Wollpert: Leksykon papieży. Kraków: Znak, 1996, s. 142. ISBN 83-7006-437-X.
  2. a b c Ludovisi, Alessandro. The Cardinals of the Holy Roman Church. [dostęp 2013-09-02]. (ang.).
  3. a b c d e f g h i John N. D. Kelly: Encyklopedia papieży. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1997, s. 389-391. ISBN 83-06-02633-0.

Bibliografia edytuj