Państwo Kościelne

historyczne państwo na Półwyspie Apenińskim

Państwo Kościelne (łac. Patrimonium Sancti Petri[2], ojcowizna po świętym Piotrze) – państwo istniejące w okresie od 755 (lub 754 albo 756) do 1870 roku[3] (zajęcie Rzymu po zjednoczeniu Włoch) i rządzone przez papieży jako świeckich monarchów.[2] Państwo było siedzibą Stolicy Apostolskiej i znajdowało się na terenie obecnych środkowych Włoch.

Państwo Kościelne
Patrimonium Sancti Petri
756–1870
(z przerwami)
Flaga
Herb Państwa Kościelnego
Flaga Herb
Hymn:
Gran Marcia Trionfale (1857–1870)[1]

(Wielki Marsz Triumfalny)
Położenie Państwa Kościelnego
Państwo Kościelne w 1815 r.
Język urzędowy

łacina

Stolica

Rzym

Ustrój polityczny

teokracja

Typ państwa

monarchia elekcyjna

Pierwszy papież

Stefan II

Ostatni papież

Pius IX

Sekretarz stanu

kard. Giacomo Antonelli

Utworzenie

państwa papieskiego przez króla Franków Pepina Krótkiego
756

Przyłączenie

do Królestwa Włoch
1870

Religia dominująca

katolicyzm

Początki edytuj

 
Państwo Kościelne

Zostało założone przez Pepina Krótkiego, króla Franków. Nadał on prawo do władania państwem papieżowi Stefanowi II. Państwo utworzono na terytoriach zdobytych podczas wojen z Longobardami[3].

Historia edytuj

Wielokrotnie bywało podbijane, na przykład w 1527 roku (tak zwane sacco di Roma). W latach 1809–1815 stało się częścią Francji napoleońskiej. W okresie zjednoczenia Włoch w roku 1860 utraciło terytoria wokół Bolonii, Rawenny, Ankony i Ferrary.

Powszechnie uważa się, że pozostałością po Państwie Kościelnym jest Watykan, ale w sensie międzynarodowo-prawnym są to dwa odrębne podmioty, które łączy jedynie osobowość międzynarodowo-prawna Stolicy Apostolskiej, czyli – ogólnie rzecz biorąc – osoba biskupa Rzymu.

Państwo Kościelne zostało zlikwidowane w 1870 roku po 1114 latach istnienia, wieńcząc proces zjednoczenia Włoch. Dosadne jest, że stołeczny Rzym stał się stolicą Włoch - kraju, który zlikwidował Państwo Kościelne.

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Inno Pontificio e la sua storia [zarchiwizowane z adresu 2012-06-02].
  2. a b Państwo Kościelne, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2022-12-04].
  3. a b Papal States, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2022-12-04] (ang.).

Bibliografia edytuj

  • The Oxford Illustrated History of Christianity. John MaManners (red.). Oxford, New York: 1990. ISBN 0-19-822928-3.