Państwo Kościelne

historyczne państwo na Półwyspie Apenińskim

Państwo Kościelne (łac. Patrimonium Sancti Petri[2], ojcowizna po świętym Piotrze) – państwo istniejące w okresie od 755 (lub 754 albo 756) do 1870 roku[3] (zajęcie Rzymu po zjednoczeniu Włoch) i rządzone przez papieży jako świeckich monarchów[2]. Państwo było siedzibą Stolicy Apostolskiej i znajdowało się na terenie obecnych środkowych Włoch.

Państwo Kościelne
Patrimonium Sancti Petri
756–1870
(z przerwami)
Herb Flaga
Herb Flaga
Hymn: Gran Marcia Trionfale (1857–1870)[1]
(Wielki Marsz Triumfalny)

Ustrój polityczny

monarchia elekcyjna

Stolica

Rzym

Data powstania

756

Data likwidacji

1870

Papież

Pius IX

Język urzędowy

łacina

Religia dominująca

katolicyzm

Położenie na mapie
Położenie na mapie
Państwo Kościelne w 1815 r.

Początki

edytuj
 
Państwo Kościelne

Zostało założone przez Pepina Krótkiego, króla Franków. Nadał on prawo do władania państwem papieżowi Stefanowi II. Państwo utworzono na terytoriach zdobytych podczas wojen z Longobardami[3].

Historia

edytuj

Wielokrotnie bywało podbijane, na przykład w 1527 roku (tak zwane sacco di Roma). W latach 1809–1815 stało się częścią Francji napoleońskiej. W okresie zjednoczenia Włoch w roku 1860 utraciło terytoria wokół Bolonii, Rawenny, Ankony i Ferrary.

Powszechnie uważa się, że pozostałością po Państwie Kościelnym jest Watykan, ale w sensie międzynarodowo-prawnym są to dwa odrębne podmioty, które łączy jedynie osobowość międzynarodowo-prawna Stolicy Apostolskiej, czyli – ogólnie rzecz biorąc – osoba biskupa Rzymu.

Państwo Kościelne zostało zlikwidowane w 1870 roku po 1114 latach istnienia, wieńcząc proces zjednoczenia Włoch. Co znamienne, stołeczny Rzym stał się stolicą Włoch – kraju, który zlikwidował Państwo Kościelne.

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Inno Pontificio e la sua storia [online] [zarchiwizowane z adresu 2012-06-02].
  2. a b Państwo Kościelne, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2022-12-04].
  3. a b Papal States, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2022-12-04] (ang.).

Bibliografia

edytuj
  • The Oxford Illustrated History of Christianity. John MaManners (red.). Oxford, New York: 1990. ISBN 0-19-822928-3.