Leon XII

papież XIX-wieczny

Leon XII (łac. Leo XII, właśc. Annibale Sermattei della Genga; ur. 22 sierpnia 1760 w Genga, zm. 10 lutego 1829 w Rzymie[1]) – włoski duchowny katolicki, 252. papież w okresie od 28 września 1823 do 10 lutego 1829[2].

Leon XII
Leo Duodecimus
Annibale Sermattei della Genga
Papież
Biskup Rzymu
Ilustracja
Herb duchownego
Kraj działania

Państwo Kościelne

Data i miejsce urodzenia

22 sierpnia 1760
Genga

Data i miejsce śmierci

10 lutego 1829
Rzym

Miejsce pochówku

bazylika św. Piotra

Papież
Okres sprawowania

1823-1829

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Diakonat

1783

Prezbiterat

14 czerwca 1783

Nominacja biskupia

21 lutego 1794

Sakra biskupia

24 lutego 1794

Kreacja kardynalska

8 marca 1816
Pius VII

Kościół tytularny

Santa Maria in Trastevere

Pontyfikat

28 września 1823

podpis
Sukcesja apostolska
Data konsekracji

8 marca 1816

Konsekrator

Henryk Benedykt Stuart

Współkonsekratorzy

Antonio Felice Zondadari
Ottavio Boni

Życiorys edytuj

Wczesne życie edytuj

Urodził się na zamku Genga koło Spoleto w rodzinie hrabiowskiej[3]. Był synem Flavia della Genga i Marii Luisy Periberti di Fabriano[3]. Ukończył studia na Papieskiej Akademii Kościelnej w Rzymie w 1783[3] roku. W tymże samym roku otrzymał święcenia diakonatu i prezbiteratu (14 czerwca)[3]. Był osobistym sekretarzem papieża Piusa VI, który wysłał go jako swego ambasadora do Lucerny. Został kanonikiem bazyliki św. Piotra, a 21 lutego 1793 roku arcybiskupem tytularnym Tyru[3]. W latach 1794-1805 był nuncjuszem w Kolonii i w Bawarii[1]. W 1805 roku był specjalnym legatem papieskim na Sejm w Ratyzbonie[1]. Po uwięzieniu papieża Piusa VII przez Napoleona Annibale della Genga wycofał się z życia politycznego i osiedlił w opactwie Monticelli koło Piacenzy, gdzie prowadził działalność duszpasterską[3]. 8 marca 1816 roku został mianowany przez Piusa VII kardynałem prezbiterem Santa Maria in Trastevere i biskupem Senigallia, jednak ze względu na zły stan zdrowia zrezygnował z diecezji po kilku miesiącach[3]. Dwa lata później został biskupem Spoleto[2]. W maju 1820 roku został prefektem Kongregacji ds. Immunitetów Kościelnych, wikariuszem generalnym Rzymu[3] i prefektem Kongregacji ds. Rezydencji Biskupów oraz prefektem ds. duchowych Kolegium i Seminarium Rzymskiego[4]. Należał także do Kongregacji Świętego Oficjum, Kongregacji Rozkrzewiania Wiary, Kongregacji ds. Biskupów i Zakonników, Kongregacji ds. Egzaminowania Biskupów, Kongregacji Indeksu, Kongregacji Konsystorialnej i Kongregacji ds. Wizytacji Apostolskich[4].

Wybór na papieża edytuj

Po śmierci Piusa VII konklawe w roku 1823 po dwudziestu sześciu dniach obrad wybrało na papieża Annibale della Genga, który przyjął wówczas imię Leon XII. Swój wybór zawdzięczał głównie zelanti – konserwatystom, pragnącym skupienia się na kwestiach religijnych[1]. Początkowo nie chciał się zgodzić na elekcję, ze względu na swój zły stan zdrowia[3].

Pontyfikat edytuj

Pontyfikat Leona rozpoczął się pod znakiem konsekwencji wojen napoleońskich w Europie. W kilku krajach nastąpiła bowiem znaczna sekularyzacja i laicyzacja[2]. Tym bardziej utrudniało to działania nowego papieża, ponieważ był on człowiekiem pobożnym i nastawionym przede wszystkim na działania wyłącznie religijne, a nie polityczne[1]. W tym celu powołał do życia nową Kongregację Stanu jako organ doradczy[1]. W 1825 roku potępił indyferentyzm i masonerię[1]. Ponadto ogłosił rok 1825 Rokiem Jubileuszowym, czego nie można było zrobić w roku 1800[2].

Za jego pontyfikatu przeprowadzona została reforma sądownictwa[1]. Przywrócone zostały sądy biskupie do spraw kościelnych i świeckich[1]. W 1827 roku wydany został Kodeks reformistyczny zarządu Państwa Kościelnego, który wprowadził klerykalizację władzy.

Początkowo jego postawa w kwestiach polityki zagranicznej budziła obawy – nalegał na uznanie Neapolu za wasala, a także narzekał, że we Francji Ludwik XVIII nie przestrzega ustalonego w 1817 roku konkordatu[1]. Wkrótce potem jednak zmienił swoje postępowanie i zaczął działać bardziej elastycznie, m.in. mianował nielubianego, liberalnego kardynała Ercole Consalviego prefektem Kongregacji Rozkrzewiania Wiary i radził się go w wielu kwestiach[1]. Dzięki temu udało mu się zawrzeć konkordaty z Hanowerem (1824) i Królestwem Zjednoczonych Niderlandów (1827)[1]. 21 maja 1827 roku papież oświadczył, że będzie obsadzał wakujące stolice biskupie w Ameryce Południowej, co mogło pogorszyć relacje Rzymu z królem Hiszpanii, Ferdynandem VII[1]. Leon działał także silnie na rzecz przywrócenia praw katolikom w protestanckich krajach, czego efektem było ogłoszenie w Wielkiej Brytanii 13 kwietnia 1829 r. (krótko po śmierci papieża) Aktu Emancypacji Katolików[1].

Papież ten rozpoczął również reformę szkolnictwa. Odrestaurował prowadzony przez jezuitów Uniwersytet Gregoriański oraz drukarnię watykańską. Uzupełnił zbiory Biblioteki Watykańskiej i odbudował spaloną w 1823 roku bazylikę św. Pawła[2]. Objął patronat nad prowadzonymi wykopaliskami na Forum Romanum, Forum Trajana i w termach. Budował szpitale i domy sierot, które często odwiedzał bez zapowiedzi. Leon XII dokonał rewizji niektórych obrzędów i zwyczajów liturgicznych. Zniósł m.in. ceremonię „Świetlistego Krzyża” w Wielkim Tygodniu w bazylice św. Piotra, uważając całość bardziej za spektakl, aniżeli za uroczystość religijną[5].

17 lutego 1826 roku zatwierdził Konstytucje i Reguły Zgromadzenia Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej. Nominował 25 kardynałów na ośmiu konsystorzach[3]. Nie był lubiany szczególnie ze względu na wspomnianą powyżej wzmagającą się klerykalizację w Państwie Kościelnym[1].

Leon XII zmarł w Rzymie i został pochowany w bazylice św. Piotra[3].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h i j k l m n o John N. D. Kelly: Encyklopedia papieży. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1997, s. 426-428. ISBN 83-06-02633-0.
  2. a b c d e Rudolf Fischer-Wollpert: Leksykon papieży. Kraków: Znak, 1996, s. 158-159. ISBN 83-7006-437-X.
  3. a b c d e f g h i j k Della Genga, Annibale. The Cardinals of the Holy Roman Church. [dostęp 2013-09-28]. (ang.).
  4. a b Notizie per l'anno 1823. Rzym: Cracas, 1823, s. 26.
  5. EWTN, Leone XII e l'abolizione della Croce Luminosa della Settimana Santa a San Pietro, ACI Stampa [dostęp 2021-04-04] (wł.).

Bibliografia edytuj

  • Pope Leo XII. Catholic Encyclopedia. [dostęp 2013-09-28]. (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj