1852

17 lipca – do Gdańska wjechał pierwszy pociąg. Miasto zostało połączone linią kolejową z Tczewem.
18 lipca – spłonęła Stara Synagoga w Kaliszu.
6 sierpnia − Gdańsk uzyskał połączenie kolejowe z Bydgoszczą (otwarto 1-torową 127,6 km linię Bydgoszcz-Tczew).

Wynalezienie lampy naftowej przez Ignacego Łukasiewicza.
Epidemia cholery w Królestwie Polskim.
w budynkach poklasztornych na Świętym Krzyżu umieszczono Instytut Księży Zdrożnych w celu przetrzymywania przedstawicieli kleru skazanych za różne przestępstwa i wykroczenia^[1].

Wydarzenia na świecieEdytuj

3 stycznia – pierwsi chińscy robotnicy-emigranci przybyli na Hawaje.
4 stycznia – na Atlantyku, 150 km na południowy zachód od Wysp Scilly w trakcie swego dziewiczego rejsu z Southampton do Indii Zachodnich eksplodował i zatonął brytyjski parowiec RMS Amazon; zginęło 104 pasażerów i członków załogi.
17 stycznia – podpisano Konwencję rzeki Sand, w której Wielka Brytania uznała niepodległość burskiego Transwalu.
3 lutego – wojna urugwajska: koalicja brazylijsko-urugwajska odniosła zwycięstwo nad armią argentyńską w bitwie pod Caseros.
17 lutego (5 lutego wg kalendarza juliańskiego) – zbiory Ermitażu zostały udostępnione publiczności.
23 lutego – w Wielkiej Brytanii powstał pierwszy rząd lorda Derby.
26 lutego – brytyjski okręt wojenny HMS Birkenhead rozbił się na skałach u wybrzeży południowej Afryki. Spośród będących na pokładzie 638 osób, uratowało się 193.
13 marca – utworzono Księstwo Czarnogóry.
17 marca – włoski astronom Annibale de Gasparis odkrył planetoidę (16) Psyche.
20 marca – pierwsze książkowe wydanie traktującej o życiu niewolników w USA powieści Chata wuja Toma amerykańskiej pisarki Harriet Beecher Stowe.
17 kwietnia – niemiecki astronom Robert Luther odkrył planetoidę (17) Thetis.
24 kwietnia – Ludwik II został wielkim księciem Badenii.
1 maja:
- zwodowano francuski okręt liniowy Napoléon.
- biskup Philibert de Bruillard założył Zgromadzenie Księży Misjonarzy Saletynów.
24 września – Paryż: inż. Henri Jules Giffard wzniósł się na wysokość 1800 m i pokonał 27. kilometrową trasę na pierwowzorze sterowca własnej konstrukcji o napędzie parowym.
11 października – zainaugurował działalność Uniwersytet w Sydney, najstarsza uczelnia wyższa w Australii.
2 listopada – na prezydenta USA został wybrany Franklin Pierce.
4 listopada – Camillo Benso di Cavour został premierem Piemontu.
2 grudnia – proklamowanie II Cesarstwo Francuskie. Ludwik Napoleon przyjął tytuł cesarza Napoleona III.
15 grudnia – brytyjski astronom John Russell Hind odkrył planetoidę Thalia.
19 grudnia – George Hamilton-Gordon został premierem Wielkiej Brytanii.

Urodzili sięEdytuj

10 stycznia – Wilhelm Kloske, biskup pomocniczy archidiecezji gnieźnieńsko-poznańskiej (zm. 1925)
12 stycznia – Joseph Joffre, marszałek Francji, naczelny wódz armii francuskiej w czasie I wojny światowej (zm. 1931)
22 stycznia – Remigiusz Isoré, misjonarz, męczennik, święty katolicki (zm. 1900)
28 stycznia – George Louis Wellington, amerykański polityk, senator ze stanu Maryland (zm. 1927)
29 stycznia – Kazimierz Morawski, polski filolog klasyczny, historyk (zm. 1925)
6 lutego – Wasilij Safonow, rosyjski pianista, dyrygent i pedagog (zm. 1918)
13 lutego – John Dreyer, duński astronom (zm. 1926)
15 lutego – Samuel Goldflam, polski internista i neurolog (zm. 1932)
16 lutego – Charles Taze Russell, amerykański kaznodzieja, twórca ruchu Badaczy Pisma Świętego (zm. 1916)
28 lutego – Antoni Maria Schwartz, austriacki pijar, błogosławiony katolicki (zm. 1929)
16 marca – Gentarō Kodama, japoński generał, gubernator generalny Tajwanu (zm. 1906)
11 kwietnia – Leon Wyczółkowski, polski malarz i grafik (zm. 1936)
12 kwietnia – Ferdinand Lindemann, niemiecki matematyk (zm. 1939)
15 kwietnia – Józef Freinademetz, włoski werbista, misjonarz, święty katolicki (zm. 1908)
22 kwietnia – Wilhelm IV, wielki książę Luksemburga (zm. 1912)
1 maja – Calamity Jane, amerykańska pionierka Dzikiego Zachodu, rewolwerowiec (zm. 1903)
11 maja – Charles Warren Fairbanks, amerykański polityk, wiceprezydent Stanów Zjednoczonych
28 maja – Józefa Hendrina Stenmanns, współzałożycielka werbistek, błogosławiona katolicka (zm. 1903)
25 czerwca – Antoni Gaudí, architekt hiszpański, twórca m.in. słynnego kościoła Sagrada Família w Barcelonie (zm. 1926)
30 sierpnia – Jacobus Henricus van ’t Hoff, holenderski chemik, laureat pierwszej Nagrody Nobla (zm. 1911)
11 września – Aleksander Bantkie-Stężyński, polski inżynier chemik, polityk, prezydent Częstochowy (zm. 1930)
30 września – Charles Villiers Stanford, brytyjski kompozytor, dyrygent i pedagog (zm. 1924)
2 października:
- William Ramsay, brytyjski chemik i fizyk, w 1904 laureat Nagrody Nobla w dziedzinie chemii (zm. 1916)
- Maria od Jezusa Santocanale, włoska zakonnica, błogosławiona katolicka (zm. 1923)
6 października – Bruno Abdank-Abakanowicz, polski wynalazca (zm. 1900)
18 października – Adam Wolański, polski ziemianin, numizmatyk (zm. 1933)
7 listopada – Fritz Scheel, niemiecki dyrygent i skrzypek (zm. 1907)
15 listopada – Isabel Ferrer Sabria, hiszpańska błogosławiona katolicka (zm. 1936)
21 listopada – Francisco Tárrega, hiszpański gitarzysta i kompozytor (zm. 1909)
28 listopada – Helena Maria Stollenwerk, niemiecka werbistka, błogosławiona katolicka (zm. 1900)
5 grudnia – Jan Pindór, polski pastor, działacz narodowy, tłumacz (zm. 1924)
19 grudnia – Albert Abraham Michelson, amerykański fizyk, laureat Nagrody Nobla (zm. 1931)

data dzienna nieznana:

Tadeusz Ajdukiewicz, polski malarz (zm. 1916)
Bronisław Gustawicz, polski krajoznawca, taternik, przyrodnik, członek Komisji Fizjograficznej i Antropologicznej Akademii Umiejętności (zm. 1916)

ZmarliEdytuj

6 stycznia – Louis Braille, francuski pedagog, twórca systemu pisma dotykowego dla niewidomych (ur. 1809)
24 stycznia – Ján Kollár, słowacki duchowny luterański, poeta, publicysta, archeolog, językoznawca; ideolog panslawizmu i słowackiego odrodzenia narodowego (ur. 1793)
25 lutego – Thomas Moore, irlandzki poeta i pisarz (ur. 1779)
27 lutego – Joseph Drechsler, austriacki kompozytor, dyrygent i organista pochodzenia czeskiego (ur. 1782)
3 marca – Teresa Eustochio Verzeri, włoska zakonnica, święta katolicka (ur. 1801)
4 marca – Nikołaj Gogol, pisarz rosyjski (ur. 1809)
24 kwietnia – Leopold, wielki książę Badenii (ur. 1790)
1 maja – Jan Bonnard, francuski misjonarz, męczennik, święty katolicki (ur. 1824)
6 lipca – Franciszek Pawłowski, biskup płocki (ur. 1774)
28 sierpnia – Feliks Jan Bentkowski, polski historyk literatury, bibliograf (ur. 1781)
19 września – Emilia de Rodat, francuska zakonnica, święta katolicka (ur. 1787)
20 września – Józef Czarnota, austriacki inżynier górniczo-hutniczy i mineralog polskiego pochodzenia (ur. 1818)
26 października – Vincenzo Gioberti, polityk, filozof i teolog włoski (ur. 1801)
18 listopada – Róża Filipina Duchesne, francuska zakonnica, święta katolicka (ur. 1769)
27 listopada – Ada Lovelace, angielska matematyczka i informatyczka (ur. 1815)
Data dzienna nieznana:
- Julian Goslar, polski działacz rewolucyjny (ur. 1820)

Zdarzenia astronomiczneEdytuj

W tym roku Słońce osiągnęło lokalne maksimum aktywności.

Święta ruchomeEdytuj

Tłusty czwartek: 19 lutego
Ostatki: 24 lutego
Popielec: 25 lutego
Niedziela Palmowa: 4 kwietnia
Wielki Czwartek: 8 kwietnia
Wielki Piątek: 9 kwietnia
Wielka Sobota: 10 kwietnia
Wielkanoc: 11 kwietnia
Poniedziałek Wielkanocny: 12 kwietnia
Wniebowstąpienie Pańskie: 20 maja
Zesłanie Ducha Świętego: 30 maja
Boże Ciało: 10 czerwca

PrzypisyEdytuj

↑ Jerzy Daniel, Kalendarz Świętokrzyski 2005. Wydawnictwo Jedność Kielce 2014, s.215.

[1] Jerzy Daniel, Kalendarz Świętokrzyski 2005. Wydawnictwo Jedność Kielce 2014, s.215.

[1]