William Lamb (ur. 15 marca 1779 w Londynie, zm. 24 listopada 1848 w Brocket Hall w hrabstwie Hertfordshire) – brytyjski polityk ze stronnictwa wigów, minister spraw wewnętrznych (Home Secretary, 1830–1834) i dwukrotnie premier Wielkiej Brytanii (1834 i 1835–1841), a także mentor i nauczyciel polityki młodej królowej Wiktorii.

William Lamb
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

15 marca 1779
Londyn

Data i miejsce śmierci

24 listopada 1848
Brocket Hall

Premier Wielkiej Brytanii
Okres

od 16 lipca 1834
do 14 listopada 1834

Przynależność polityczna

Wigowie

Poprzednik

Lord Grey

Następca

Książę Wellington

Premier Wielkiej Brytanii
Okres

od 18 kwietnia 1835
do 30 sierpnia 1841

Poprzednik

Robert Peel

Następca

Robert Peel

Faksymile

Życiorys edytuj

Był najstarszym synem Penistona Lamba, 1. wicehrabiego Melbourne, i Elizabeth Milbanke, córki sir Ralpha Milbanke’a, 5. baroneta. Wykształcenie odebrał w Eton College oraz w Trinity College na Uniwersytecie Cambridge. W 1805 r. poślubił lady Caroline Ponsonby, córkę lorda Bessborough. Małżonkowie mieli razem syna (ur. 1807) i córkę (ur. 1809), która zmarła niedługo po narodzinach (syn zmarł w latach 30.). W 1812 r. lady Caroline nawiązała romans z lordem Byronem i małżonkowie znaleźli się w separacji. Caroline zmarła w 1828 r.

W 1806 r. Lamb został wybrany do Izby Gmin w wyborach uzupełniających w okręgu Leominster. Miejsce w parlamencie utracił po wyborach powszechnych w listopadzie 1806 r. W latach 1807–1812 reprezentował okręg wyborczy Portarlington. W 1816 r. uzyskał mandat z okręgu Peterborough. Od 1819 r. był reprezentantem okręgu Hertfordshire. Lamb przegrał wybory 1826 r., ale już w 1827 r. uzyskał mandat w okręgu Newport na wyspie Wight, który wkrótce zamienił na okręg wyborczy Bletchingley. Po śmierci ojca w 1828 r. odziedziczył tytuł 2. wicehrabiego Melbourne i zasiadł w Izbie Lordów.

Pomimo faktu, że był związany ze stronnictwem wigów, Lamb otrzymał w 1827 r. stanowisko Głównego Sekretarza Irlandii w torysowskim rządzie George’a Canninga. Pozostał na tym stanowisku w rządzie Godericha do jego upadku w 1828 r. W 1830 r. został ministrem spraw wewnętrznych w wigowskim rządzie lorda Greya. Po rezygnacji Greya w lipcu 1834 r. Melbourne został kolejnym premierem.

Król Wilhelm IV był przeciwnikiem reformatorskich działań wigowskiego gabinetu i w listopadzie 1834 r. zdymisjonował rząd. Na czele mniejszościowego rządu torysów stanął Robert Peel, jednak przedterminowe wybory w styczniu 1835 r. ponownie zakończyły się zwycięstwem wigów i w kwietniu Peel podał się do dymisji, a Melbourne powrócił na stanowisko. W 1836 r. został oskarżony o romans z Caroline Norton przez jej męża, kiedy odmówił Nortonowi zapłacenia 1400 funtów. Norton nie potrafił jednak udokumentować swoich oskarżeń i Melbourne wyszedł ze sprawy obronną ręką.

W okresie urzędowania Melbourne nastąpiła zmiana monarchy. W 1837 r. na tron wstąpiła Wiktoria. Premier stał się mentorem nowej królowej i jej nauczycielem w sprawach polityki. W sierpniu 1839 r. Melbourne podał swój gabinet do dymisji, ale Robert Peel zrezygnował z misji tworzenia rządu, kiedy napotkał sprzeciw królowej podczas próby obsadzenia stanowisk na dworze królewskim. Melbourne powrócił więc na stanowisko premiera. 25 lutego 1841 r. został członkiem Towarzystwa Królewskiego. Stanowisko premiera utracił ostatecznie w 1841 r.

Melbourne zmarł w 1848 r. Tytuł parowski odziedziczył jego młodszy brat Frederick.

Na cześć premiera w 1837 r. nazwano miasto Melbourne w Australii.

Gabinety lorda Melbourne’a edytuj

Pierwszy gabinet, lipiec – listopad 1834 edytuj

Drugi gabinet, kwiecień 1835 – sierpień 1839 edytuj

Osobny artykuł: Drugi rząd lorda Melbourne.

Zmiany

  • wrzesień 1835 r. – lord Minto zastępuje lorda Aucklanda na stanowisku pierwszego lorda Admiralicji
  • styczeń 1836 r. – lord Cottenham zostaje Lordem Kanclerzem
  • luty 1839 r. – lord Normanby zastępuje lord Glenelga na stanowisku ministra wojny i kolonii

Trzeci gabinet, sierpień 1839 – wrzesień 1841 edytuj

Zmiany

  • styczeń 1840 r. – lord Clarendon zastępuje lorda Duncannona na stanowisku Lorda Tajnej Pieczęci, Duncannon pozostaje pierwszym komisarzem ds. lasów
  • październik 1840 r. – lord Clarendon zastępuje lorda Hollanda na stanowisku Kanclerza Księstwa Lancaster, pozostając jednocześnie Lordem Tajnej Pieczęci
  • czerwiec 1841 r. – George Grey zastępuje Clarendona na stanowisku Kanclerza Księstwa Lancaster, Clarendon pozostaje Lordem Tajnej Pieczęci

Linki zewnętrzne edytuj