Apollo Sauroktonos (Apollo zabijający jaszczurkę) – starożytna grecka rzeźba przedstawiająca boga Apollona. Oryginał, wykonany z brązu przez Praksytelesa w IV wieku p.n.e., nie zachował się do czasów współczesnych. Rzeźba znana jest jednak z licznych marmurowych kopii wykonanych w antyku, z których najsłynniejsza znajduje się obecnie w Luwrze. Inne wersje można podziwać m.in. w Muzeach Watykańskich i w Willi Albani[1].

Apollo Sauroktonos, wersja z Luwru

Rzeźba przedstawia młodego Apolla opartego lewą ręką o drzewo i spoglądającego na jaszczurkę, która przywarła do pnia[2]. Praksyteles zerwał z dominującym w ówczesnej sztuce frontalnym przedstawieniem postaci, ukazując boga w nienaturalnej, wygiętej pozie[2]. Apollo niezachowaną strzałą, trzymaną pierwotnie w prawej ręce, szykuje się do zabicia gada, co według części krytyków ma wymowę religijną: jaszczurka jest symbolem sił chaosu[1][3].

Marmurowa wersja z Luwru datowana jest na I/II wiek i ma 1,49 m wysokości[3]. Pierwotnie stanowiła część kolekcji rodziny Borghese, w 1807 roku została nabyta przez Napoleona[1][3].


Przypisy edytuj

  1. a b c Encyclopedia of the History of Classical Archaeology. edited by Nancy Thomson de Grummond. London: Routledge, 1996, s. 55. ISBN 1-884964-80-X.
  2. a b Alfred Twardecki: Mały słownik sztuki starożytnej Grecji i Rzymu. Warszawa: Unia wydawnicza Verum, 1998, s. 21. ISBN 83-85921-75-3.
  3. a b c Apollo Sauroctonus. louvre.fr. [dostęp 2016-01-14]. (ang.).