Arthur Schwarz
Arthur Schwarz (ur. 21 kwietnia 1862 w Braniewie w Prusach Wschodnich, zm. 1943) – niemiecki przedsiębiorca, założyciel i wieloletni dyrektor berlińskiej firmy fotograficznej Neue Photographische Gesellschaft (Nowe Towarzystwo Fotograficzne).
 Arthur Schwarz, ok. 1904 roku | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data śmierci | |
| Zawód, zajęcie |
przedsiębiorca |
_Neue_Photographische_Gesellschaft.jpg)
Życiorys
edytuj
Arthur Schwarz był synem mistrza malarskiego Carla Ludwiga Schwarza i Henrietty z d. Hintzke. Jego przodkowie pochodzili z miejscowości Lwowiec (niem. Löwenstein, obecnie wieś w powiecie bartoszyckim); byli prostymi robotnikami folwarcznymi, pracującymi na dniówki. W XVIII w. dziadek Arthura, Martin, został lokajem hrabiowskim w Królewcu. Przeprowadzka z prowincjonalnej wsi do dużego miasta była punktem zwrotnym w dalszej historii rodu. Martin Schwarz poślubił następnie w 1815 Caroline Sahm, mieszkankę Królewca. Ich syn Carl Ludwig przyszedł na świat 3 lata później w Giełgudyszkach nad Niemnem niedaleko Kowna (obecnie Litwa), ale mieszkał i wzrastał w Królewcu. W 1844 dopiero opuszcza to miasto i wyrusza w świat w poszukiwaniu pracy jako malarz. Jak zanotował w swoim pamiętniku, droga zaprowadziła go na Śląsk, do Saksonii, Czech, Słowacji i dalej aż na Węgry. Po powrocie z zagranicznych podróży został strzelcem w armii pruskiej w garnizonie w Braniewie. Tam poznał o 8 lat młodszą Henriette Hintzke, córkę mistrza kuśnierskiego Gottfrieda Hintzke z pobliskiego Gronowa w powiecie świętomiejskim. Carl i Henriette wzięli ślub w Braniewie w 1852 roku. Do 1869 roku urodziło się im jedenaścioro (lub dwanaścioro[1]) dzieci, z czego przeżyło siedmioro. Carl założył w Braniewie zakład malarski, w którym zatrudniał trzech do czterech czeladników. Henriette prowadziła sklep odzieżowy (Weißwarengeschäft), który zatrudniał kilka dziewcząt[2].
Arthur Schwarz był siódmym dzieckiem Carla i Henrietty. Osiedlił się w Berlinie, gdzie Arthur założył 5 lipca 1894 roku wraz z dziesięcioma współpracownikami, firmę Neue Photographische Gesellschaft (Nowe Towarzystwo Fotograficzne) jako spółkę (GmbH) z kapitałem zakładowym 75 000 marek w dzielnicy Berlina Schöneberg. Schwarz wynajął w tym celu budynki, z których wyprowadziła się do nowej lokalizacji firma C. P. Goerz, specjalizująca się w produkcji obiektywów optycznych i aparatów. Firma Schwarza Neue Photographische Gesellschaft rozwijała się bardzo prężnie i szybko zyskiwała sławę i renomę, specjalizując się w maszynowej produkcji widokówek, fotografii i stereofotografii oraz innych artykułów z branży fotograficznej. Już po dwóch latach Schwarz wynajął większą działkę w dzielnicy Berlina Steglitz, na której zlecił firmie Friedrichs & Grossmann budowę nowych obiektów[3]. W 1899 firma przekształciła się w spółkę akcyjną. W 1904 Neue Photographische Gesellschaft zatrudniała 650 pracowników, parę lat później ich liczba przekraczała 1000[1]. Tak duży sukces firma zawdzięczała przede wszystkim jej właścicielowi Arthurowi Schwarzowi, który dzięki licznym podróżom do Wielkiej Brytanii, Stanów Zjednoczonych (odwiedził tam 60 miast w ciągu 75 dni), Kanady, Meksyku, Rosji, Grecji, Włoch i Francji podpatrywał i uczył się nowych technologii oraz nawiązał liczne kontakty handlowe, dzięki którym otwierał później filie zagraniczne przedsiębiorstwa (1890 w Londynie, 1892 w Nowym Jorku, oprócz tego w Paryżu i Rzymie[4]).
Arthur Schwarz dbał nie tylko o rozwój firmę, ale również wyjątkowo troszczył się o jej pracowników. Dla nich ustanowił specjalną „kasę chorych” (Krankenkasse), która dla zatrudnionych oprócz darmowej opieki lekarskiej i lekarstw zabezpieczała również świadczenia pieniężne w razie choroby. Na Boże Narodzenie wszyscy pracownicy firmy otrzymywali dodatki pieniężne (Weihnachtsgeld). Każdy, kto przepracował ponad rok w firmie, otrzymywał pełnopłatny urlop. Dyrektor Schwarz ufundował ponadto bibliotekę liczącą 1600 książek, z której pracownicy mogli korzystać bezpłatnie. Czymś równie rzadkim i niespotykanym była również potężna kantyna firmowa (36 m długa, 14 m szeroka i 12 m wysoka), jako że oferowała pracownikom posiłki po kosztach produktów, a dla żeńskiego personelu także bezpłatne obiady[4].
W 1912 roku Arthur Schwarz zrezygnował z kierowania firmą. Duża konkurencja ze strony innych firm, a następnie I wojna światowa, która zniszczyła sieć powiązań zagranicznych firmy, spowodowały, że w 1921 Neue Photographische Gesellschaft została przejęta firmę z Drezna Mimosa i do 1948 roku działała jako jej filia[1].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Neue Photographische Gesellschaft – Die Geschichte Berlins – Verein für die Geschichte Berlins e.V. – gegr. 1865 [online], www.diegeschichteberlins.de [dostęp 2020-12-25].
- ↑ Schwarz [online], www.npg-steglitz.de [dostęp 2020-12-25].
- ↑ Holtz [online], www.npg-steglitz.de [dostęp 2020-12-25].
- ↑ a b Neue Photographische Gesellschaft – Gedenktafelenthüllung und Ausstellungseröffnung, Der Schlüssel, Nr. 176, September 2014.
