Atrofia mikrokosmków

Atrofia mikrokosmków (choroba Davidsona, ang. microvillous inclusion disease, MVID, microvillous atrophy) – wrodzone schorzenie nabłonka jelita cienkiego, objawiające się jako wrodzona, utrzymująca się i oporna na leczenie, zagrażająca życiu biegunka. Morfologicznie charakteryzują ją nieprawidłowości enterocytów. Początek choroby przypada na pierwsze dni życia (postać o wczesnym początku, ang. early-onset form) lub pierwszych dwóch miesiącach życia (ang. late-onset form). MVID jest bardzo rzadką chorobą o niepoznanej dotąd etiologii, przypuszczalnie dziedziczoną w sposób autosomalny recesywny. Nie ma w piśmiennictwie oszacowań częstości MVID[1]. Badanie ultrastruktury nabłonka jelitowego ujawnia częściową lub całkowitą atrofię mikrokosmków na dojrzałych enterocytów z przywierzchołkowym gromadzeniem licznych ziarnistości wydzielniczych w niedojrzałych enterocytach. Bardzo charakterystyczne są ciała wtrętowe obserwowane w dojrzałych enterocytach, zawierające częściowo lub całkowicie zróżnicowane mikrokosmki. W mikroskopii świetlnej stwierdza się gromadzenie PAS-dodatnich ziarnistości w przywierzchołkowej części niedojrzałych enterocytów, niewybarwione pasmo (ang. atrophic band) wskazujące na atrofię mikrokosmków i odpowiadającą mu dodatnią reakcję na PAS lub CD10 wewnątrz komórek nabłonka (odpowiadającą obserwowanym w SEM inluzjom mikrokosmków).

Choroba została opisana w 1978 roku[2][3]. Leczenie jak dotąd jest wyłącznie objawowe, a dzieci z rozpoznaną chorobą są całkowicie zależne od żywienia pozajelitowego. Możliwa jest poprawa po wcześnie przeprowadzonym przeszczepie jelita cienkiego. Rokowanie jest niekorzystne.

Mechanizm choroby wygląda następująco: komórki jelitowe odpowiedzialne za wchłanianie (enterocyty) u osób chorych na MVID wykazują zaburzenia w apikalnym endosomalnym systemie recyklingu białek błonowych, a konkretnie w fazie transportu pęcherzyków błonowych i przyłączania ich na powrót do błony apikalnej[4].

Genetyczne podłoże choroby Choroba MVID jest prawdopodobnie skorelowana z mutacjami w genie kodującym miozynę 5b. Miozyna 5b to białko, które bierze udział w wewnątrzkomórkowym transporcie mikrokosmkowych białek błonowych (umieszczonych w pęcherzykach błonowych) w kierunku apikalnej błony komórkowej, wzdłuż filamentów aktynowych. Jak do tej pory wykryto ok. 30 różnych mutacji (stop, podstawienia, delecje itp.) u różnych pacjentów zdiagnozowanych na MVID[4][5]

Przypisy edytuj

  1. Ruemmele FM, Schmitz J, Goulet O. Microvillous inclusion disease (microvillous atrophy). „Orphanet J Rare Dis”. 1, s. 22, 2006. DOI: 10.1186/1750-1172-1-22. PMID: 16800870. 
  2. Cutz E, Rhoads JM, Drumm B, Sherman PM, Durie PR, Forstner GG. Microvillus inclusion disease: an inherited defect of brush-border assembly and differentiation. „N Engl J Med”. 320. 10, s. 646-51, 1989. PMID: 2537465. 
  3. Davidson GP, Cutz E, Hamilton JR, Gall DG. Familial enteropathy: a syndrome of protracted diarrhea from birth, failure to thrive, and hypoplastic villus atrophy. „Gastroenterology”. 75. 5, s. 783-90, 1978. PMID: 100367. 
  4. a b Szperl A, Golachowska M, Rings E, IJzendoorn S, et al.. Functional characterization of mutations in the myosin Vb gene associated with microvillus inclusion disease. „J Ped Gastroenterol Nutr”. 320. 52, s. 307-13, 2011. PMID: 21206382. 
  5. Ruemmele FM, Müller T, et al.. Loss-of-function of MYO5B is the main cause of microvillus inclusion disease: 15 novel mutations and a CaCo-2 RNAi cell model. „Hum Mutat”. 320. 31, s. 544-51, 2010. PMID: 20186687. 

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj