Autapomorfia

cecha apomorficzna występująca tylko w jednej grupie filogenetycznej

Autapomorfiacecha zaawansowana występująca tylko w jednej grupie filogenetycznej. Termin „autapomorfia” został wprowadzony przez Williego Henniga i zdefiniowany jako „cecha apomorficzna charakterystyczna dla danej grupy monofiletycznej (i obecna tylko w niej)”[1]. Według powszechnie stosowanej definicji przedstawionej przez Arnolda Klugego autapomorfia to „nowość kodowana jako unikalna w zbiorze danych”[2]. W przeciwieństwie do synapomorfii autapomorfie, jako cechy filogenetycznie nieinformatywne, nie służą do testowania hipotez filogenezy[3].

Uproszczony kladogram przedstawia taksony wykazujące cechy plezjomorficzne (A, B, I, H) oraz apomorfie (synapomorfie – C, D, F, G – i autapomorfia – E)

Ole Sæther wprowadził koncepcję tzw. „podstawowej autapomorfii” (ang. underlying autapomorphy)[4] – przez niego określanej jako „podstawowa synapomorfia”[5][6] – czyli cechy charakterystycznej dla danej grupy filogenetycznej występującej tylko u niektórych jej przedstawicieli. Według Naomiego typowym jej schematem jest obecność u bazalnych przedstawicieli grupy cech prymitywnych, a u bardziej wyspecjalizowanych – cech zaawansowanych, które poprzez paralelizm ewolucyjny występują tylko wewnątrz tej grupy[4].

Autapomorfia na danym poziomie może być synapomorfią na niższym[7] – tak jak zdolność do wytwarzania mleka jest cechą odróżniającą (autapomorfią) ssaki od innych zwierząt, jak również cechą łączącą wszystkie ssaki (synapomorfią).

Przypisy edytuj

  1. Willi Hennig: Phylogenetic Systematics. Chicago: University of Illinois Press, 1966.
  2. Arnold G. Kluge. A concern for evidence and a phylogenetic hypothesis of relationships among Epicrates (Boidae, Serpentes). „Systematic Zoology”. 38 (1), s. 7–25, 1989. (ang.). 
  3. G. F. Engelmann, E. O. Wiley. The place of ancestor-descendant relationships in phylogeny reconstruction. „Systematic Zoology”. 26 (1), s. 1–11, 1977. (ang.). 
  4. a b Shun-Ichiro Naomi. The phylogeny and higher classification of the Staphylinidae and their allied groups (Coleoptera, Staphylinoidea). „Esakia”. 23, s. 1–25, 1985. (ang.). 
  5. Ole A. Sæther. Underlying synapomorphies and anagenetic analysis. „Zoologica Scripta”. 8 (1-4), s. 305–312, 1979. DOI: 10.1111/j.1463-6409.1979.tb00644.x. (ang.). 
  6. Ole A. Sæther. The canalized evolutionary potential: Inconsistencies in phylogenetic reasoning. „Systematic Zoology”. 32 (4), s. 343–359, 1983. (ang.). 
  7. Cladistics Concepts: Definitions (Jargon). University of North Carolina Wilmington. [dostęp 2010-06-13]. (ang.).