Bassins – miejscowość i gmina (commune) w zachodniej Szwajcarii, w kantonie Vaud, w okręgu (district) Nyon. Jedna z największych terytorialnie gmin w tym okręgu, a do połowy XX w., dzięki posiadaniu znacznych obszarów leśnych i rozległych pastwisk górskich z dziesięcioma gospodarstwami pasterskimi – również jedna z najbogatszych.

Bassins
Ilustracja
Kościół NMP (Notre-Dame) w Bassins
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Szwajcaria

Kanton

Vaud

Okręg

Nyon

BFS Nummer

5703

Zarządzający

Didier Lohri

Powierzchnia

20,78 km²

Wysokość

753 m n.p.m.

Populacja (31 grudnia 2021)
• liczba ludności
• gęstość


1486[1]
72 os./km²

Nr kierunkowy

022

Kod pocztowy

1269

Tablice rejestracyjne

VD

Plan Bassins
Położenie na mapie Szwajcarii
Mapa konturowa Szwajcarii, blisko lewej krawiędzi nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Bassins”
Ziemia46°27′47″N 6°13′55″E/46,463056 6,231944
Strona internetowa
Fontanna w Bassins
Fragment starej zabudowy w Bassins

Geografia edytuj

Położona jest u południowych podnóży Jury. Centrum miejscowości leży na wysokości ok. 753 m n.p.m., ok. 9 km na północ w linii prostej od siedziby okręgu – miasta Nyon. Centrum miejscowości dostępne jest drogami jezdnymi od zachodu (od strony Arzier-Le Muids), od południa (z Begnins) i od północnego wschodu (z Le Vaud). Dworzec kolejowy Bassins na linii Nyon–Saint-Cergue–Morez znajduje się w odległości ok. 750 m na południowy zachód od centrum miejscowości, jest jednak od niego oddzielony głęboką na 100 m doliną potoku Ruisseau de la Combe (dojazd okrężną drogą ok. 2 km).

Historia edytuj

Jest starą miejscowością. Pod obecną nazwą była wspominana już w 1095 r. W 1764 r. liczyła 310 mieszkańców, w 1850 r. 394 mieszkańców, w 1900 r. 417 mieszkańców, w 1960 r. tylko 291 mieszkańców, w 2000 r. 832 mieszkańców[2]. Już we wczesnym średniowieczu potwierdzony jest miejscowy kościół i cmentarz. Kościół pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny (Notre-Dame) został prawdopodobnie podarowany opactwu w Cluny w Burgundii przez Humberta I, ówczesnego seniora Cossonay i Prangins. W 1148 r. przeszedł on pod władzę benedyktynów z klasztoru w Payerne, a wkrótce sam stał się siedzibą klasztoru kluniackiego. Przypuszcza się, że pod koniec XIII w. połączył się on z tym z Payerne. Żyło tu kilkunastu mnichów, zajmujących się głównie intensywną produkcją rolniczą[3]. Życie monastyczne zaniknęło jednak w ciągu XIV w., a w 1536 r. klasztor został ostatecznie zniesiony[2].

Mieszkańcy, uwolnieni od poddaństwa pod koniec XIV w., w 1508 r. znajdowali się w sferze wpływów Payerne. W okresie reformacji kościół stał się filią parafii w Arzier-Le Muids, a następnie, od 1667 r., w Burtigny. Pod władaniem Berna miejscowość należała do baliwatu Nyon, była zarządzana przez dwunastoosobową radę i posiadała własny sąd[2]. Od 1798 r. w okręgu Nyon.

W przededniu II wojny światowej, w obliczu rosnącego potencjalnego zagrożenia ze strony hitlerowskich Niemiec, wieś znalazła się na linii budowanych umocnień obronnych, nazwanej "Linią Promenthouse" (fr. Ligne de la Promenthouse), a popularnie Linią Toblerone. W Bassins znajdowało się dowództwo 217. pogranicznego batalionu strzelców, broniącego "górnego" odcinka linii od Begnins przez Burtigny po Saint-George[4].

Miejscowość jest siedzibą Kantonalnej Federacji Kas Oszczędnościowo-Pożyczkowych (Fédération vaudoise des crédits mutuels) oraz destylarni, produkującej aromaty roślinne do produkcji perfum i leków.

Demografia edytuj

W Bassins mieszka 1486 osób[1]. W 2021 roku 24,5% populacji gminy stanowiły osoby urodzone poza Szwajcarią[1].

Zabytki edytuj

Centrum miejscowości utrzymało dawny układ architektoniczny, z szeregiem starych budynków i centralnym placem, na którym zachowała się dawna fontanna z wielkim, kutym w kamieniu korytem.

Na nieznacznym wypiętrzeniu stoku kościół, murowany, jednonawowy, z przysadzistą wieżą wtopioną w korpus, krytą dachem namiotowym. Najstarsza część kościoła, prezbiterium, pochodzi prawdopodobnie z X wieku, pozostałe części dobudowywano od XII do XVI w. Po najeździe berneńskim (1536 r.) w 1542 r. kościół i klasztor zostały sprzedane, kaplice zamknięto, a polichromie kościelne zatarte zgodnie z ideologią protestantyzmu. Kościół nie został jednak zaniedbany i dziś stanowi cenny przykład architektury romańskiej[3].

Transport edytuj

Przez teren gminy przebiega droga główna nr 125.

Przypisy edytuj

  1. a b c Bundesamt für Statistik, Ständige Wohnbevölkerung nach Staatsangehörigkeitskategorie, Geschlecht und Gemeinde, definitive Jahresergebnisse, 2020 – 2020 | Tabelle [online], Bundesamt für Statistik, 1 września 2021 [dostęp 2022-05-16] (niem.).
  2. a b c Germain Hausmann: Bassins [w:] „Dictionnaire Historique de la Suisse” [1]
  3. a b wg portalu randonature [2]
  4. Mirosław J. Barański: Betonowe »Toblerone«, [w:] „Na Szlaku. Magazyn turystyczno-krajoznawczy” R. XXXIV, nr e-161 (357), marzec 2020, s. 23-26 [3]