Baszta Kaszana

zabytkowa baszta w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfickim

Baszta Kaszana, Baszta Prochowa – cylindryczna wieża o średnicy 5,6 metrów i wysokości 21 metrów, zbudowana z cegły, przykryta dachem namiotowym, wchodząca w skład murów obronnych Trzebiatowa. W przyziemiu znajduje się loch więzienny wysokości 4,7 m, z nowym prostokątnym otworem wejściowym od strony wewnętrznej. Pierwotne wejście do baszty umieszczone w prostokątnej niszy znajdowało się na 2 kondygnacji, wchodziło się z ganku obronnego na murze (od strony wschodniej). W 2 i 3 kondygnacji od strony zewnętrznej szczelinowe otwory strzelnicze rozmieszczone nieregularnie. U szczytu widać konsolki wspierające istniejący dawniej taras wartowniczy (widoczny na rycinie Lubinusa). Całość zwieńczona była pierwotnie wieżyczką z ceglanym stożkiem.

Baszta Kaszana
Wieża Prochowa
Symbol zabytku nr rej. 199 z 1 lutego 1957
Ilustracja
Baszta Kaszana w Trzebiatowie
Państwo

 Polska

Województwo

 zachodniopomorskie

Miejscowość

Trzebiatów

Położenie na mapie Trzebiatowa
Mapa konturowa Trzebiatowa, blisko centrum na lewo u góry znajduje się ikonka wieży z opisem „Baszta KaszanaWieża Prochowa”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po lewej znajduje się ikonka wieży z opisem „Baszta KaszanaWieża Prochowa”
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, u góry znajduje się ikonka wieży z opisem „Baszta KaszanaWieża Prochowa”
Położenie na mapie powiatu gryfickiego
Mapa konturowa powiatu gryfickiego, u góry nieco na prawo znajduje się ikonka wieży z opisem „Baszta KaszanaWieża Prochowa”
Położenie na mapie gminy Trzebiatów
Mapa konturowa gminy Trzebiatów, w centrum znajduje się ikonka wieży z opisem „Baszta KaszanaWieża Prochowa”
Ziemia54°03′37,5840″N 15°15′58,5360″E/54,060440 15,266260

Baszta Kaszana zbudowana została w 1 połowie XIV wieku w celu wzmocnienia obrony w narożniku miejskich murów obronnych oraz jako punkt obserwacyjny od strony rzeki Regi. W okresie późniejszym z przeznaczeniem na skład prochu. W XV wieku została podwyższona. Na początku XIX wieku przebudowana i nakryta nowym dachem. W XIX wieku obok baszty (być może w miejscu furty) wykuto furtkę z nadprożem opartym o ścianę baszty. Baszta została odbudowana w 1994 roku (nowy dach, schody, stropy). Udostępniona do zwiedzania w okresie wakacyjnym. Zabytkiem opiekuje się Stowarzyszenie Historyczny Trzebiatów Chąśba.

Znana jest przede wszystkim z legendy, według której w XV wieku jeden ze strażników pilnujących w nocy murów miał upuścić z wieży misę z gorącą kaszą. Spadła ona na głowę jednego z gryficzan szykujących się do szturmu na Trzebiatów. Wypadek ten ocalił miasto przed podstępnym atakiem.

W związku z legendą o Baszcie Kaszanej w Trzebiatowie co roku w okresie letnim odbywa się festyn Święto Kaszy.

Zobacz też edytuj

Bibliografia edytuj

  • Mariusz Zając: Trzebiatów nad Regą. Historia i zabytki. Szczecin: Ottonianum, 1991.
  • Lukas E., Województwo Szczecińskie, Mury obronne – dokumentacja historyczno-architektoniczna, PKZ Szczecin 1967
 
Wnętrze Baszty Kaszanej