Biały wywiad, rozpoznanie z ogólnodostępnych źródeł (ang. open-source intelligence; OSINT) – kategoria rozpoznania oraz forma wywiadu gospodarczego, polegająca na gromadzeniu informacji pochodzących z ogólnie dostępnych źródeł. Wykorzystywana jest zarówno w wywiadzie państwowym, jak i gospodarczym. Wywiadowcy posługują się wyłącznie jawnymi i etycznymi metodami pozyskiwania informacji[1].

Do „białych” źródeł należą m.in.:

  • życie publiczne
  • wypowiedzi przedstawicieli państwa
  • Internet w tym serwis społecznościowy Facebook, YouTube i inne środki nowej komunikacji otwartej
  • sondy społeczne
  • prasa (szczególnie lokalna oraz specjalistyczna) i inne środki masowego przekazu
  • dokumentacja, jaką przedsiębiorstwa muszą udostępnić według wymogów prawa
  • ogólnie dostępne rejestry
  • sądowe ogłoszenia upadłości i postanowienia o postępowaniu układowym
  • wydawnictwa marketingowe: biuletyny, informatory, reklamy
  • analizy produktów (inżynieria odwrotna)

Kategorie „białych” źródeł

edytuj

Źródła OSINT można podzielić na sześć różnych kategorii przepływu informacji[2]:

  • Media: gazety, czasopisma, radio i telewizja.
  • Internet: publikacje online, blogi, grupy dyskusyjne, media obywatelskie (tj. filmy z telefonów komórkowych, treści tworzone przez użytkowników), YouTube i inne serwisy społecznościowe (tj. Facebook, Twitter, Instagram itp.). To źródło wyprzedza także wiele innych źródeł ze względu na jego aktualność i łatwość dostępu.
  • Dane administracji publicznej: raporty administracji publicznej, budżety, przesłuchania, książki telefoniczne, konferencje prasowe, strony internetowe i przemówienia. Chociaż to źródło pochodzi z oficjalnego źródła, jest publicznie dostępne i można z niego korzystać w sposób otwarty i swobodny.
  • Publikacje profesjonalne i akademickie: informacje uzyskane z czasopism, konferencji, sympozjów, prac naukowych i rozpraw.
  • Dane handlowe: oceny finansowe i przemysłowe, bazy danych przedsiębiorstw itp.
  • Szara literatura: raporty techniczne, patenty, dokumenty robocze, dokumenty biznesowe, niepublikowane prace i biuletyny.

Etapy procedury wywiadowczej

edytuj

OSINT można podzielić na sześć głównych etapów:

  • Określenie celu: definiowanie jakie informacje są potrzebne i w jakim celu będą wykorzystywane. Może to dotyczyć różnych dziedzin, takich jak bezpieczeństwo, wywiad gospodarczy czy badania rynku.
  • Zbieranie danych: kompletowanie jak największej ilości danych z różnych publicznych źródeł.
  • Wstępna analiza i weryfikacja: sprawdzenie spójności informacji poprzez porównanie z danymi z innych, niezależnych źródeł, ocenę reputacji źródła oraz identyfikację ewentualnych manipulacji.
  • Ocena i selekcja danych: eliminacja informacji nieistotnych, nieaktualnych lub niezwiązanych z celem badania. Może to obejmować selekcję danych na podstawie kryteriów takich jak data publikacji czy kontekst.
  • Przetwarzenie danych: przekształcenie surowych danych w formę nadającą się do interpretacji. Proces ten może obejmować organizację informacji w tabele, wykresy lub mapy powiązań, a także łączenie danych z różnych źródeł.
  • Prezentacja danych: przygotowanie wyników dla odbiorców końcowych (np. klientów) i końcowa weryfikacja poprawności danych oraz ocena ewentualnych luk lub błędów logicznych[3][4].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Biały i czarny wywiad gospodarczy – czym się różnią?. [dostęp 2016-07-16]. (pol.).
  2. Jeffrey Richelson, The U.S. intelligence community, Seventh edition, Boulder, CO, ISBN 978-0-8133-4919-0, OCLC 922468626 [dostęp 2020-06-08].
  3. OSINT - czym jest biały wywiad? [online], VOL [dostęp 2025-02-04].
  4. Biały Wywiad: Jak OSINT zmienia i analizuje informacji z ogólnodostępnych źródeł – Blog IT Support Online [online], www.support-online.pl, 24 czerwca 2024 [dostęp 2025-02-04].

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj