Biały wywiad
Biały wywiad, rozpoznanie z ogólnodostępnych źródeł (ang. open-source intelligence; OSINT) – kategoria rozpoznania oraz forma wywiadu gospodarczego, polegająca na gromadzeniu informacji pochodzących z ogólnie dostępnych źródeł. Wykorzystywana jest zarówno w wywiadzie państwowym, jak i gospodarczym. Wywiadowcy posługują się wyłącznie jawnymi i etycznymi metodami pozyskiwania informacji[1].
Do „białych” źródeł należą m.in.:
- życie publiczne
- wypowiedzi przedstawicieli państwa
- Internet w tym serwis społecznościowy Facebook, YouTube i inne środki nowej komunikacji otwartej
- sondy społeczne
- prasa (szczególnie lokalna oraz specjalistyczna) i inne środki masowego przekazu
- dokumentacja, jaką przedsiębiorstwa muszą udostępnić według wymogów prawa
- ogólnie dostępne rejestry
- sądowe ogłoszenia upadłości i postanowienia o postępowaniu układowym
- wydawnictwa marketingowe: biuletyny, informatory, reklamy
- analizy produktów (inżynieria odwrotna)
Kategorie „białych” źródeł
edytujŹródła OSINT można podzielić na sześć różnych kategorii przepływu informacji[2]:
- Media: gazety, czasopisma, radio i telewizja.
- Internet: publikacje online, blogi, grupy dyskusyjne, media obywatelskie (tj. filmy z telefonów komórkowych, treści tworzone przez użytkowników), YouTube i inne serwisy społecznościowe (tj. Facebook, Twitter, Instagram itp.). To źródło wyprzedza także wiele innych źródeł ze względu na jego aktualność i łatwość dostępu.
- Dane administracji publicznej: raporty administracji publicznej, budżety, przesłuchania, książki telefoniczne, konferencje prasowe, strony internetowe i przemówienia. Chociaż to źródło pochodzi z oficjalnego źródła, jest publicznie dostępne i można z niego korzystać w sposób otwarty i swobodny.
- Publikacje profesjonalne i akademickie: informacje uzyskane z czasopism, konferencji, sympozjów, prac naukowych i rozpraw.
- Dane handlowe: oceny finansowe i przemysłowe, bazy danych przedsiębiorstw itp.
- Szara literatura: raporty techniczne, patenty, dokumenty robocze, dokumenty biznesowe, niepublikowane prace i biuletyny.
Etapy procedury wywiadowczej
edytujOSINT można podzielić na sześć głównych etapów:
- Określenie celu: definiowanie jakie informacje są potrzebne i w jakim celu będą wykorzystywane. Może to dotyczyć różnych dziedzin, takich jak bezpieczeństwo, wywiad gospodarczy czy badania rynku.
- Zbieranie danych: kompletowanie jak największej ilości danych z różnych publicznych źródeł.
- Wstępna analiza i weryfikacja: sprawdzenie spójności informacji poprzez porównanie z danymi z innych, niezależnych źródeł, ocenę reputacji źródła oraz identyfikację ewentualnych manipulacji.
- Ocena i selekcja danych: eliminacja informacji nieistotnych, nieaktualnych lub niezwiązanych z celem badania. Może to obejmować selekcję danych na podstawie kryteriów takich jak data publikacji czy kontekst.
- Przetwarzenie danych: przekształcenie surowych danych w formę nadającą się do interpretacji. Proces ten może obejmować organizację informacji w tabele, wykresy lub mapy powiązań, a także łączenie danych z różnych źródeł.
Zobacz też
edytuj
Przypisy
edytuj- ↑ Biały i czarny wywiad gospodarczy – czym się różnią?. [dostęp 2016-07-16]. (pol.).
- ↑ Jeffrey Richelson, The U.S. intelligence community, Seventh edition, Boulder, CO, ISBN 978-0-8133-4919-0, OCLC 922468626 [dostęp 2020-06-08].
- ↑ OSINT - czym jest biały wywiad? [online], VOL [dostęp 2025-02-04].
- ↑ Biały Wywiad: Jak OSINT zmienia i analizuje informacji z ogólnodostępnych źródeł – Blog IT Support Online [online], www.support-online.pl, 24 czerwca 2024 [dostęp 2025-02-04].
Bibliografia
edytuj- Błażej Stromczyński, Paweł Waszkiewicz. Biały wywiad w praktyce pracy organów ścigania na przykładzie wykorzystania serwisów społecznościowych. „Prokuratura i Prawo”. 5, s. 146–170, 2014.