Bieg Wazów (właśc. Bieg Wazy, szw. Vasaloppet) – długodystansowy bieg narciarski, rozgrywany co roku w pierwszą niedzielę marca, w szwedzkiej prowincji Dalarna. To najstarszy, najdłuższy i największy bieg narciarski na świecie. W 80. imprezie, która miała miejsce 7 marca 2004, w samym tylko biegu głównym, rozgrywanym na dystansie 90 km z miejscowości Sälen do Mory, wzięło ok. 15,5 tys. biegaczy. W siedmiu różnych konkurencjach rozgrywanych w ramach Vasaloppet wzięło udział ponad 40 tysięcy biegaczy z całego świata. Pierwsza edycja Biegu miała miejsce w 1922, a inspiracją do zapoczątkowania tej tradycyjnej imprezy, była ucieczka przyszłego króla Gustawa Wazy przed siepaczami króla Chrystiana II w 1520. Zwycięzcą pierwszego biegu był Szwed Ernst Alm, który po dziś dzień pozostaje także najmłodszym triumfatorem.

Bieg Wazów upamiętnia ucieczkę Gustawa Wazy w 1520

Historia

edytuj
 
Start Biegu Wazów...
 
... i meta

Jak głosi podanie, w 1520 młody możny – Gustaw Ericsson Waza uciekał przed żołnierzami Chrystiana II – króla Szwecji i krajów unii kalmarskiej. Duża część szlachty była przeciwna królowi, dążącemu do całkowitego podporządkowania Szwecji Duńczykom. Aby uciszyć opozycję król zorganizował w Sztokholmie bal pojednawczy, ale zamiast pojednania zafundował podstępnie swoim przeciwnikom rzeź, która przeszła do historii jako sztokholmska krwawa łaźnia. Jej ofiarą padł także ojciec Gustawa, a on sam przedostał się do Mory w prowincji Dalarna, gdzie próbował przekonać miejscową ludność do buntu przeciw Chrystianowi. Po ich odmowie Gustaw chciał przedrzeć się na nartach do Norwegii, ale w okolicach Sälen doścignęła go grupa narciarzy, którzy poinformowali go, że mieszkańcy Mory zmienili zdanie i poprosili go o poprowadzenie buntu. Jego efektem było zwycięstwo nad Duńczykami, obalenie Chrystiana II, wstąpienie przez Gustawa na tron szwedzki i rozwiązanie unii z Norwegią i Danią.

Biegi siostrzane

edytuj

Podobne do Biegu Wazów imprezy rozgrywane są m.in. w Stanach Zjednoczonych (wyścigi na 35 i 58 km stylem dowolnym i 42 km stylem klasycznym w Mora, w stanie Minnesota) i w Chinach (od 2003 organizowany jest bieg w Changchun). Zwycięzcy imprezy amerykańskiej wygrywają udział w klasycznym, szwedzkim Biegu Wazów.

Tydzień Wazów

edytuj
 
Start do biegu kobiet – 2006

Tydzień poprzedzający Bieg Wazów znany jest jako Tydzień Wazów. W tym czasie rozgrywane są następujące biegi:

  • KortVasan (krótki – 30 km)
  • TjejVasan (kobiecy – 30 km)
  • HalvVasan (połowiczny – 45 km)
  • Öppet spår (rekreacyjny – 90 km)
  • StafettVasann (sztafetowy – 90 km)
  • SkejtVasan (stylem dowolnym – 45 km)

Zwycięzcy

edytuj

Mężczyźni

edytuj
Rok Imię i nazwisko Kraj/Klub Czas
2024 Torlef Syrstad   Norwegia 3:52:43
2023 Emil Persson   (Lager 157 Ski Team) 3:37:43
2022 Andreas Nygaard   Norwegia 3:32:18
2021 Tord Asle Gjerdalen   Norwegia 3:28:18
2020 Petter Eliassen   Norwegia 4:25:14
2019 Tore Björseth Berdal   Norwegia 4:39:15
2018 Andreas Nygaard   Norwegia 4:24:36
2017 John Kristian Dahl   Norwegia 3:57:18
2016 John Kristian Dahl   Norwegia 4:08:00
2015 Petter Eliassen   Norwegia 4:01:48
2014 John Kristian Dahl   Norwegia 4:14:33
2013 Jørgen Aukland   Norwegia 3:50:48
2012 Jörgen Brink   (Hudiksvalls IF) 3:38:41
2011 Jörgen Brink   (Hudiksvalls IF) 3:51:51
2010 Jörgen Brink   (Hudiksvalls IF) 4:02:59
2009 Daniel Tynell   (Grycksbo IF) 4:10:55
2008 Jørgen Aukland   Norwegia 4:13:45
2007 Oskar Svärd   (Ulricehamns IF) 4:43:40
2006 Daniel Tynell   (Grycksbo IF) 4:34:09
2005 Oskar Svärd   (Ulricehamns IF) 3:51:47
2004 Anders Aukland   Norwegia 3:48:42
2003 Oskar Svärd   (Sollefteå SK) 3:58:23
2002 Daniel Tynell   (Falun/Borlänge SK) 3:58:52
2001 Henrik Eriksson   (IFK Mora) 4:01:22
2000 Raul Olle   Estonia 4:14:38
1999 Staffan Larsson   (IFK Mora) 4.31.37
1998 Peter Göransson   (Åsarna IK) 3.38.57
1997 Michaił Botwinow   Austria 4.11.41
1996 Håkan Westin   (Graningealliansen) 4.01.15
1995 Sven-Erik Danielsson   (Dala-Järna IK) 4.11.09
1994 Jan Ottosson   (Åsarna IK) 4.06.19
1993 Håkan Westin   (Graningealliansen) 4.02.10
1992 Jan Ottosson   (Åsarna IK) 3.57.04
1991 Jan Ottosson   (Åsarna IK) 5.07.11
1990 Bieg odwołano
1989 Jan Ottosson   (Åsarna IK) 5.09.33
1988 Anders Blomqvist
Örjan Blomqvist
  (IFK Lidingö)
  (IFK Lidingö)
4.47.04
1987 Anders Larsson   (Bondsjöhöjden) 4.20.20
1986 Bengt Hassis   (Orsa IF) 3.48.55
1985 Bengt Hassis   (Orsa IF) 4.45.43
1984 Hans Persson   (Åsarna IK) 4.14.14
1983 Konrad Hallenbarter   Szwajcaria 3.58.08
1982 Lasse Frykberg   (IFK Mora) 4.28.50
1981 Sven-Åke Lundbäck   (IFK Råneå) 4.29.32
1980 Walter Mayer   Austria 4.08.02
1979 Ola Hassis   (Orsa IF) 4.05.58
1978 Jean-Paul Pierrat   Francja 5.20.12
1977 Iwan Garanin   ZSRR 4.30.34
1976 Matti Kuosku   (Högbo IF) 4.09.07
1975 Gert-Dietmar Klause   NRD 4.20.29
1974 Matti Kuosku   (Högbo IF) 5.06.23
1973 Pauli Siitonen   Finlandia 4.42.11
1972 Lars-Arne Bölling   (IFK Mora) 5.35.19
1971 Ole Ellefsæter   Norwegia 5.12.56
1970 Lars-Arne Bölling   (IFK Mora) 5.08.38
1969 Janne Stefansson   (Sälens IF) 4.50.07
1968 Janne Stefansson   (Sälens IF) 4.39.49
1967 Assar Rönnlund   (IFK Umeå) 5.20.22
1966 Janne Stefansson   (Sälens IF) 5.52.38
1965 Janne Stefansson   (Sälens IF) 4.35.03
1964 Janne Stefansson   (Sälens IF) 5.32.07
1963 Janne Stefansson   (Sälens IF) 4.56.25
1962 Janne Stefansson   (Sälens IF) 5.07.46
1961 David Johansson   (Delsbo IF) 4.45.10
1960 Sixten Jernberg   (Lima IF) 5.13.26
1959 Sune Larsson   (Oxbergs IF) 5.13.28
1958 Gunnar Larsson   (Oxbergs IF) 5.31.50
1957 Gunnar Larsson   (Oxbergs IF) 6.23.40
1956 Sigvard Jonsson   (Rossöns IK) 5.23.36
1955 Sixten Jernberg   (Lima IF) 5.27.28
1954 Pekka Kuvaja   Finlandia 6.22.51
1953 Nils ‘Mora-Nisse’ Karlsson   (IFK Mora) 5.01.55
1952 Sigfrid Mattsson   (Skarpnäcks IF) 5.09.45
1951 Nils ‘Mora-Nisse’ Karlsson   (IFK Mora) 5.27.20
1950 Nils ‘Mora-Nisse’ Karlsson   (IFK Mora) 6.08.25
1949 Nils ‘Mora-Nisse’ Karlsson   (IFK Mora) 5.44.09
1948 Nils ‘Mora-Nisse’ Karlsson   (IFK Mora) 5.35.13
1947 Nils ‘Mora-Nisse’ Karlsson   (IFK Mora) 5.59.35
1946 Nils ‘Mora-Nisse’ Karlsson   (IFK Mora) 6.08.42
1945 Nils ‘Mora-Nisse’ Karlsson   (IFK Mora) 6.27.59
1944 Gösta Andersson   (IFK Umeå) 5.18.43
1943 Nils ‘Mora-Nisse’ Karlsson   (IFK Mora) 5.47.10
1942 Olle Wiklund   (IFK Bergvik) 5.31.50
1941 Mauritz Brännström   (IFK Norsjö) 6.51.12
1940 Arthur Häggblad   (IFK Umeå) 6.23.57
1939 Alfred Lif   (Orsa IF) 5.35.59
1938 Elias Nilsson   (Östersunds SK) 5.48.28
1937 Arthur Häggblad   (IFK Umeå) 6.05.56
1936 Sven Hansson   (Lima IF) 6.31.55
1935 Arthur Häggblad   (IFK Umeå) 6.08.55
1934 Bieg odwołano
1933 Arthur Häggblad   (IFK Umeå) 5.57.09
1932 Bieg odwołano
1931 Anders Ström   (IFK Mora) 6.37.47
1930 Verner Lundström   (Arvidsjaurs IF) 6.56.30
1929 J A Persson   (Arjeplogs SK) 6.38.22
1928 Per-Erik Hedlund
Sven Utterström
  (Särna SK)
  (Bodens BK)
5.33.23
1927 Konrad Pettersson   (Luleå SK) 6.19.32
1926 Per-Erik Hedlund   (Malungs IF) 5.36.07
1925 Sven Utterström   (Bodens BK) 6.03.55
1924 John Lindgren   (IFK Umeå) 6.53.26
1923 Oskar Lindberg   (IFK Norsjö) 6.32.41
1922 Ernst Alm   (IFK Norsjö) 7.32.49

Kobiety

edytuj
Rok Imię i nazwisko Kraj/Klub Czas
2024 Emilie Fleten   Norwegia 4:23:06
2023 Emilie Fleten   Norwegia 4:04:08
2022 Astrid Øyre Slind   Norwegia 3:50:06
2021 Lina Korsgren   (Åre Längdskidklubb) 3:52:08
2020 Lina Korsgren   (Åre Längdskidklubb) 4:41:02
2019 Britta Johansson Norgren   (Sollefteå Skidor IF) 4:54:24
2018 Lina Korsgren   (Åre Längdskidklubb) 4:41:50
2017 Britta Johansson Norgren   (Sollefteå Skidor IF) 4:19:43
2016 Kateřina Smutná   Austria 4:17:56
2015 Justyna Kowalczyk   Polska 4:41:02
2014 Laila Kveli   Norwegia 4:31:57
2013 Laila Kveli   Norwegia 4:22:22
2012 Vibeke Skofterud   Norwegia 4:08:24
2011 Jenny Hansson   (Östersunds Skidlöparekl) 4:25:30
2010 Susanne Nyström   (IFK Mora SK) 4:33:07
2009 Sandra Hansson   (Uddevalla IS) 4:43.13
2008 Sandra Hansson   (Uddevalla IS) 4:47.16
2007 Elin Ek   (IFK Mora) 4:48.29
2006 Cristina Paluselli   Włochy 4.59.24
2005 Sofia Lind   (Åsarna IK) 4.24.09
2004 Sofia Lind   (Åsarna IK) 4.20.28
2003 Ulrika Persson   (SK Bore) 4.32.57
2002 Swietłana Nagiejkina   Białoruś 4.38.47
2001 Ulrika Persson   (SK Bore) 4.31.05
2000 Swietłana Nagiejkina   Rosja 4.52.35
1999 Sofia Lind   (Åsarna IK) 5.04.50
1998 Kerrin Petty   (IFK Mora) 4.17.02
1997 Sofia Lind   (Åsarna IK) 5.06.35

Linki zewnętrzne

edytuj