Bitwa na równinie Bafeus
Bitwa na równinie Bafeus (tur. Bafeus Muharebesi) – bitwa, która miała miejsce dnia 27 lipca 1302 pomiędzy armią Osmanów pod wodzą Osmana I, a bizantyjskimi siłami dowodzonymi przez Georgosa Muzalona. Bitwa zakończyła się zwycięstwem Osmanów i przyspieszyła zajęcie bizantyjskiej Bitynii przez Imperium osmańskie.
| Walki Bizancjum z Osmanami | |||
 Mapa średniowiecznej Bitynii | |||
| Czas | |||
|---|---|---|---|
| Miejsce |
rejon Nikomedii | ||
| Terytorium | |||
| Wynik |
Zwycięstwo Osmanów | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Dowódcy | |||
| |||
| Siły | |||
| |||
| Straty | |||
| |||
Położenie na mapie Turcji  | |||
| 40°41′00,0000″N 29°29′00,0000″E/40,683333 29,483333 | |||
W 1282 roku Osman I zasiadł na tronie tureckim i rozpoczął trwające dwie dekady wyprawy łupieżcze na przygraniczne tereny bizantyjskiej Bitynii. W roku 1301 Osmanowie oblegli İznik, dawniejszą stolicę Cesarstwa Nicejskiego. Łupieżcze wypady Osmanów przyczyniły się do wybuchu epidemii głodu w Nikomedii i okolicznych rejonach.
Wiosną 1302 r. cesarz Michał IX Paleolog (rządził w latach 1294–1320) poprowadził swoje wojska do Magnezji. Osmanowie wycofali się jednak unikając walnej bitwy. Mimo to nadal podejmowali łupieżcze wyprawy, zagrażając cesarzowi w samej Magnezji. Gdy wkrótce większość niezadowolonych żołnierzy armii bizantyjskiej rozproszyła się, cesarz opuścił miasto drogą morską i powrócił do kraju.
W tym czasie współrządzący krajem Andronik II Paleolog (rządził w latach 1282–1328) rozpoczął organizację armii bizantyjskiej, której celem było odblokowanie Nikomedii. Na czele dwutysięcznych sił stanął Georgios Muzalon. Armia bizantyjska wkroczyła do Bitynii i dnia 27 lipca 1302 r. natknęła się na oddział 5000 jazdy tureckiej i sprzymierzonych z nią oddziałów z Paflagonii. Do spotkania doszło na równinie Bafeus (gr.Βαφεύς) położonej (w do dnia dzisiejszego niezidentyfikowanym miejscu) na wschód od Nikomedii. Turcy zaatakowali Bizantyjczyków, rozrywając linię ich wojsk i zmuszając Muzalona do odwrotu do Nikomedii.
Bitwa na równinie Bafeus była jednym z ważniejszych zwycięstw państwa osmańskiego w początkowym okresie jego ekspansji. W wyniku klęski Bizantyjczycy utracili kontrolę nad Bitynią. Wynik bitwy spowodował ucieczkę miejscowych chrześcijan poza Bosfor. Zapoczątkował też proces utraty przez Cesarstwo ziem Azji Mniejszej, zakończony zdobyciem przez Turków Nikomedii w roku 1337.
Bibliografia edytuj
- Mark C. Bartusis (1997): The Late Byzantine Army: Arms and Society 1204–1453, ISBN 978-0-8122-1620-2
- Halil Inalcik: Osman Ghazi’s Siege of Nicaea and the Battle of Bapheus, in: Elisabeth Zachariadou, The Ottoman Emirate (1300–1389). Halcyon Days in Crete I: A Symposium Held in Rethymnon, 11–13 January 1991, ISBN 960-7309-58-8
- Alexander Kazhdan (1991): Oxford Dictionary of Byzantium, ISBN 978-0-19-504652-6
- Angeliki E. Laiou (1972): Constantinople and the Latins: The Foreign Policy of Andronicus II, 1282–1328, ISBN 0-674-16535-7
- Donald MacGillivray Nicol, The Last Centuries of Byzantium, 1261–1453, wyd. 2nd ed, Cambridge: Cambridge University Press, 1993, ISBN 978-0-521-43991-6, OCLC 27187224.