Bitwa o Al-Bab – walka o wyparcie Państwa Islamskiego z miasta Al-Bab w muhafazie Aleppo, na którą składała się ofensywa rozpoczęta armii tureckiej i wspierających ją rebeliantów od strony północnej, natarcie Syryjskich Sił Demokratycznych (SDF) od wschodu i zachodu miasta oraz uderzenie Sił Zbrojnych Syrii od południowego zachodu.

Bitwa o Al-Bab
wojna domowa w Syrii
Ilustracja

     Siły Zbrojne Syrii

     Kurdowie

     Państwo Islamskie

     Wolna Armia Syrii

Czas

6 listopada 2016 – 27 lutego 2017

Miejsce

Dystrykt Al-Bab

Terytorium

 Syria

Przyczyna

obecność ISIS w tym regionie

Wynik

wyparcie Państwa Islamskiego,

Strony konfliktu
 Turcja
 FSA

 Syria


 SDF

 Państwo Islamskie
Siły
2000+
Turcja 1000+

Syria 10 000[potrzebny przypis]

5000+[1]
Straty
500+ zabitych[2]

Syria 13+ zabitych[3]

650+ zabitych[4]
Położenie na mapie Syrii
Mapa konturowa Syrii, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
36°22′21″N 37°31′04″E/36,372500 37,517778

Celem wszystkich trzech sił atakujących było zlikwidowanie ISIS i odebranie mu terytorium, lecz ze względu na różne interesy polityczne i strategiczne przeszkadzały one sobie wzajemnie, a nawet bezpośrednio ze sobą walczyły. W wyniku bitwy siły pod dowództwem Turcji zajęły Al-Bab, Kabbasin i Biza’a, armia syryjska zdobyła Tadif, a SDF zyskały parę miejscowości na wschodzie i zachodzie od miasta.

W 2016 roku zbliżała się do końca długotrwała bitwa o Aleppo, gdzie rządowe siły syryjskie uzyskały przewagę nad bojówkami rebeliantów. Natomiast w północnej i północno-wschodniej części Syrii znaczne terytorium wywalczyli sobie Kurdowie, zorganizowani m.in. w Powszechne Jednostki Ochrony. Od 2014 tworzyli tam autonomiczną administrację. Kurdowie aktywnie uczestniczyli w walce z Państwem Islamskim (ISIS), nawiązali współpracę z amerykańską koalicją CJTF-OIR, a 12 sierpnia 2016 zdobyli Manbidż[5].

Rosnąca w siłę kurdyjska autonomia była nie w smak Turcji, gdyż państwo to było wieloletnim wrogiem kurdyjskich ruchów niepodległościowych i separatystycznych. 24 sierpnia 2016 Tureckie Siły Zbrojne rozpoczęły operację „Tarcza Eufratu”, wymierzoną zarówno przeciw ISIS jak i oddziałom Kurdów[6]. 28 sierpnia wskutek tureckiego bombardowania zginęło 20 osób[7]. 30 sierpnia USA zarządziły rozejm w regionie[8]. Zawieszenie broni zostało przyjęte przez Kurdów[9], lecz skrytykowane przez Turcję chcącą kontynuować działania przeciw Kurdom[10]. Turcy i Kurdowie, zajęci sobą, nie zapobiegli przejęciu czterech pobliskich wsi (m.in. Arab Hasan Saghir) przez ISIS[11].

Przebieg

edytuj
 
„Wyścig” do Al-Bab

„Wyścig” do Al-Bab rozpoczęła 6 listopada 2016 tzw. Wolna Armia Syrii[12], formacja rebeliancka, sprzyjająca Turcji. Kurdowie natychmiast zareagowali rozpoczynając natarcie spod miejscowości Al-Arima.

Do 15 listopada pro-tureccy bojownicy zdobyli Kabbasin[13], lecz 19 listopada miejscowość tę ponownie przejęło ISIS[14]. 21 listopada Turcy zaatakowali Kurdów na wschód od Al-Bab[15], a następnego dnia przejściowo opanowały Kabbasin[16]. Na ten moment bitwa była dosłownie trójstronna, gdyż siły tureckie, kurdyjskie i ISIS walczyły każdy z każdym[17]. 24 listopada trzech Turków zginęło w ataku powietrznym, o który podejrzewano Syrię (rząd Syrii zaprzeczył[18]).

2 grudnia pro-tureccy bojówkarze otrzymali rozkaz wstrzymania ofensywy na Al-Bab[19]. Tę kilkudniową przerwę w działaniach zbrojnych przeciw ISIS potwierdzili Kurdowie[20]. Działania wznowiono w drugiej połowie miesiąca, a 21 grudnia oddziały pro-tureckie weszły na drogę łączącą Al-Bab z Aleppo[21]. 23 grudnia Recep Tayyip Erdoğan nazwał bitwę o Al-Bab „prawie skończoną”, lecz dwa dni później ISIS podjęło kontratak[22]. Trzydziestu cywilów zostało zabitych przez ISIS podczas próby ewakuacji z Al-Bab[23]. W tym czasie Siły Zbrojne Syrii rozprawiły się z rebeliantami w Aleppo i mogły użyć 10 000 żołnierzy na kierunku Al-Bab[potrzebny przypis].

Po nowym roku, FSA oskrzydliła Al-Bab od północnego wschodu[24], tym samym odcinając Kurdów od tego miasta. W walkach z ISIS uczestniczyła też armia turecka[25]. 16 stycznia do walk o Al-Bab włączyła się Syria (rząd centralny), której lotnictwo ostrzelało pozycje terrorystów[26]. 17 stycznia kryjówki islamistów zostały też zbombardowane przez samoloty amerykańskie[27]. Do końca stycznia syryjscy żołnierze opanowali wsie położone na południe od Al-Bab[28]. Tylko w ramach ofensywy Sił Zbrojnych Syrii zabito 650 terrorystów[4]. Poległo też minimum trzynastu Syryjczyków[3]. Współdziałająca z Turcją tzw. Wolna Armia Syrii (FSA) straciła ponad 500 zabitych w walce z ISIS[2].

Do 6 lutego ISIS w Al-Bab znalazło się w całkowitym okrążeniu[29]. W mieście pozostawało około 5000 terrorystów[1]. Jednym z ich liderów był Jonathan Jeffrey, obywatel Francji, 20 lutego schwytany przez pro-turecką FSA[30].

23 lutego 2017 pozostali terroryści ISIS w Al-Bab poddali się Turkom[31]. Tego samego dnia Turcy opanowali też Kabbasin i Biza’a[32].

Pomimo utraty Al-Bab, ISIS pozostało zagrożeniem dla tej okolicy. 24 lutego 2017 islamiści przeprowadzili dwa zamachy we wsi Susijan, zabijając łącznie 68 osób[33]. W związku z zagrożeniem terrorystycznym, Siły Zbrojne Syrii kontynuowały natarcie na wschód[34]. Natarciu przewodziły wsławione w bojach „Siły Tygrysa”[35], czyli oddziały, którymi dowodził Suhajl al-Hasan[34]. 26 lutego żołnierze zdobyli miejscowość Tadif przyległą do Al-Bab[36]. 27 lutego, z inicjatywy rosyjskiej, zarządzono zawieszenie broni[potrzebny przypis].

Reakcje

edytuj
  •   Rożawa: Władze autonomii twierdziły, że przejęcie Al-Bab przez pro-tureckich bojowników było wynikiem zmowy między Turcją a Syrią zakładającej wycofanie tureckiego poparcia dla rebeliantów w Aleppo w zamian za „wolną rękę” w Al-Bab – miałoby to uniemożliwić połączenie sił między terytoriami kontrolowanymi przez Kurdów[37].
  •   Turcja: Wicepremier Numan Kurtulmuş oświadczył, że Turcja nie odda zajętego obszaru rządowi Syrii[38].

Następstwa

edytuj

Pomimo zawieszenia broni 27 lutego 2017, sytuacja w rejonie Al-Bab pozostała niespokojna. 28 lutego w ataku ISIS zginęło 11 syryjskich żołnierzy[39].

Siły Zbrojne Syrii ponowiły ofensywę w marcu, odbijając Dajr Hafir, ostatni bastion ISIS w muhafazie Aleppo[40]. W rezultacie Syryjczycy rozdzielili obszar zajmowany przez Turków i FSA od tego zajmowanego jeszcze przez ISIS[41], wychodząc na Równiny Maskana (Maskanah Plains) nad Zbiornikiem Al-Asad[42].

Strategicznym znaczeniem bitwy o Al-Bab było nawiązanie ograniczonej współpracy syryjskiej armii i Kurdów przeciwko działaniom Turcji (wcześniej już podejmowano taką niepewną współpracę w obronie przed ISIS[43])[44]. Natomiast tzw. Wolna Armia Syrii stała się formacją całkowicie zależną od Turcji i realizującą jej interesy[45][46].

Przypisy

edytuj
  1. a b Syrian Army surrounds 5000 ISIS fighters in Al Bab [online], MacedoniaOnline [zarchiwizowane z adresu 2017-10-09] (ang.).
  2. a b Free Syrian Army leader says they will fight Syrian Army [online], Al-Masdar News, 25 kwietnia 2017 [dostęp 2020-08-23] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-17], Cytat: He also revealed that the Sultan Murad Mahmoud battalion [...] lost over 500 militants fighting ISIS in the northern Aleppo town of Al-Bab. (ang.).
  3. a b InsideSource, 13 SAA confirmed KIA in clashes near Al-Bab in past 48 hours [online], Twitter, 6 lutego 2017.
  4. a b Leith Aboufadel, Syrian government forces killed 650 militants in east Aleppo [online], Al-Masdar News, 11 lutego 2017 (ang.).
  5. Izat Charkatli, SDF captures ISIS's largest stronghold in Aleppo [online], Al-Masdar News, 12 sierpnia 2016 (ang.).
  6. Turkey's Syria offensive aimed at Kurdish YPG, „Deutsche Welle”, 24 sierpnia 2016 (ang.).
  7. Turkey ramps up Syria offensive with deadly bombings [online], Yahoo, 28 sierpnia 2016 (ang.).
  8. Turkey-Syrian Kurdish ceasefire in doubt only hours after US confirmation [online], Middle East Eye, 30 sierpnia 2020 (ang.).
  9. Kurdish official claims cease-fire with Turkey, Syrian rebels deny, „Haaretz” (ang.).
  10. Turkey rejects US claims of ceasefire with Syrian Kurds [online], Middle East Eye, 31 sierpnia 2016 (ang.).
  11. ISIS recaptures villages from Turkish-backed militants [online], Al-Masdar News, 31 sierpnia 2016 [dostęp 2020-08-22] [zarchiwizowane z adresu 2020-11-30] (ang.).
  12. Chris Tomson, Syrian rebels seize seven villages in major advance towards ISIS stronghold of al-Bab [online], Al-Masdar News, 7 listopada 2016 (ang.).
  13. Chris Tomson, Turkish-backed rebels overrun another ISIS-held town near al-Bab [online], Al-Masdar News, 15 listopada 2016 (ang.).
  14. Chris Tomson, ISIS retakes town near al-Bab during deadly ambush on Turkish-backed rebels [online], Al-Masdar News, 19 listopada 2016 (ang.).
  15. Chris Tomson, Turkish-backed rebels pause battle for al-Bab to launch huge attack on Kurdish forces [online], Al-Masdar News, 21 listopada 2016 (ang.).
  16. Chris Tomson, Turkish-backed rebels recapture Qabasin town in northern Aleppo [online], Al-Masdar News, 22 listopada 2016 (ang.).
  17. Chris Tomson, Huge three-way battle unfolds near al-Bab as all parties seize territory in the same day [online], Al-Masdar News, 23 listopada 2016 (ang.).
  18. Leith Aboufadel, Syrian Air Force denies bombing Turkish Army in east Aleppo [online], Al-Masdar News, 25 listopada 2016 [dostęp 2020-08-22] [zarchiwizowane z adresu 2018-01-22] (ang.).
  19. Yunus Paksoy, Ankara-backed FSA on hold for al-Bab offensive [online], Daily Sabah, 3 grudnia 2016 (ang.).
  20. Turkey's Syria offensive slows down outside ISIS-held al-Bab [online], Rudaw, 5 grudnia 2016.
  21. Turkish military says Syria's al-Bab to Aleppo highway under full control [online], Reuters, 21 grudnia 2016 (ang.).
  22. Leith Aboufadel, ISIS pushes back against Turkish Army to reclaim territory in Aleppo's Al-Bab [online], Al-Masdar News, 25 grudnia 2016 (ang.).
  23. Daesh kills 30 civilians fleeing Al-Bab [online], Anadolu Agency, 26 grudnia 2016.
  24. Turkish forces inch closer to ISIS stronghold in east Aleppo [online], Al-Masdar News, 9 stycznia 2017 (ang.).
  25. Leith Aboufadel, ISIS stops Turkish Army advance into key east Aleppo city [online], Al-Masdar News, 15 stycznia 2017 (ang.).
  26. Leith Aboufadel, Syrian jets rain airstrikes over east Aleppo [online], Al-Masdar News, 16 stycznia 2017 (ang.).
  27. US carries out strikes near Syria's al-Bab after Turkish criticism [online], Reuters, 17 stycznia 2017 (ang.).
  28. The regime dominates several villages in al-Bab [online], ANHA, 31 stycznia 2017 [zarchiwizowane z adresu 2017-01-31] (ang.).
  29. Syrian troops & Turkey-backed forces surround IS stronghold al-Bab [online], Deutsche Welle, 6 lutego 2017 (ang.).
  30. French ISIS leader captured by Free Syrian Army near Al-Bab [online], Al-Masdar News, 20 lutego 2017 (ang.).
  31. Paul Antonopoulos, ISIS surrenders Al-Bab to Turkish-led forces [online], Al-Masdar News, 23 lutego 2017 (ang.).
  32. ISIS in full-scale retreat as the Turkish Army seizes two large towns neighboring Al-Bab [online], Al-Masdar News, 23 lutego 2017 (ang.).
  33. Car Bombs Near Syria's Al-Bab Recently Freed from ISIS Kill at Least 68, „Time”, 24 lutego 2017 [dostęp 2020-08-23] [zarchiwizowane z adresu 2017-03-27] (ang.).
  34. a b ISIS on the run as the Syrian Army liberates two more villages in eastern Aleppo [online], Al-Masdar News, 24 lutego 2017 [dostęp 2020-08-23] [zarchiwizowane z adresu 2017-10-22] (ang.).
  35. Leith Aboufadel, Tiger Forces liberate new village from ISIS in east Aleppo [online], Al-Masdar News, 24 lutego 2017 [dostęp 2020-08-23] [zarchiwizowane z adresu 2017-10-22] (ang.).
  36. Syrian Army liberates ISIS-held town neighboring Al-Bab [online], Al-Masdar News, 26 lutego 2017 [dostęp 2020-08-23] [zarchiwizowane z adresu 2021-03-08] (ang.).
  37. Cengiz Çandar, Turkey’s entanglement in Syria sparks violence, assassination at home, Al Monitor, 2016.
  38. Turkey will not hand over al-Bab to Syrian government forces [online], Reuters, 24 stycznia 2017 (ang.).
  39. ISIS suicide attack kills 11 Syrian soldiers in rural Aleppo [online], Al-Masdar News, 28 lutego 2017 [dostęp 2020-08-23] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-15] (ang.).
  40. Leith Aboufadel, Syrian Army fully liberates ISIL's east Aleppo bastion [online], Al-Masdar News, 24 marca 2017 [dostęp 2020-08-23] [zarchiwizowane z adresu 2020-08-12] (ang.).
  41. Chris Tomson, Syrian Army cuts off frontline between Turkish Army and ISIS [online], Al-Masdar News, 27 lutego 2017 [dostęp 2020-08-23] [zarchiwizowane z adresu 2018-10-03] (ang.).
  42. Chris Tomson, Syrian Army enters Maskanah Plains as ISIS flees from more villages in eastern Aleppo [online], Al-Masdar News, 28 marca 2017 (ang.).
  43. YPG and pro-Assad forces: enemy of my enemy is my friend [online], ARA News, 27 lipca 2014 [zarchiwizowane z adresu 2014-10-17] (ang.).
  44. Chris Tomson, Syrian Army & Kurdish forces team up against Turkish troops in Aleppo province [online], Al-Masdar News, 9 marca 2017 [dostęp 2020-09-25] [zarchiwizowane z adresu 2018-06-27] (ang.).
  45. Zvi Barel, The Free Syrian Army follows orders from Turkey, „Haaretz”, 26 listopada 2016 (ang.).
  46. Sen o Halep, czyli jak Turcja przejmuje kontrolę nad syryjską rebelią [online], Puls Lewantu, 14 sierpnia 2018 [zarchiwizowane z adresu 2020-02-05].