Bitwa pod Wyszecinem

Bitwa pod Wyszecinem, zwana także bitwą pod Wyszyczynem miała miejsce 8 kwietnia[4] lub 9 kwietnia[5] 1734 (według niektórych źródeł 20 kwietnia 1734[1][2]) podczas polskiej wojny sukcesyjnej.

Bitwa pod Wyszecinem
polska wojna sukcesyjna
Ilustracja
Zwycięski wódz generał Piotr Lacy
Czas

8 kwietnia lub 9 kwietnia 1734 (według niektórych źródeł 20 kwietnia 1734[1][2])

Miejsce

Wyszecino, Prusy Królewskie

Terytorium

Polska

Wynik

zwycięstwo Rosji

Strony konfliktu
Polska Rosja
Dowódcy
wojewoda lubelski
Jan Tarło
generał Piotr Lacy
Siły
130 chorągwi
pospolitego ruszenia,
2 pułki regularnej kawalerii
oraz 400 dragonów,
łącznie mniej niż 8 tys. żołnierzy
2900+5000[3]
Straty
354[3] od 15[3] do 1000[4]
brak współrzędnych

Wojsko koronne dowodzone przez wojewodę lubelskiego Jana Tarłę stoczyło bitwę z wojskiem rosyjskim generała Piotra Lacy'ego pod Wyszecinem, wsią kaszubską, leżącą na północy Prus Królewskich. Po zaciętej walce bitwę za cenę znacznych strat wygrali Rosjanie.

Przed bitwą edytuj

 
Jan Tarło, portret pędzla Augustyna Mirysa

Regimentarz Jan Tarło chcąc połączyć się z Francuzami, którzy według posiadanych przez niego informacji mieli wylądować w okolicach Pucka, zmierzał ze swym oddziałem w tamtą stronę. Rosjanie szacowali siły Tarły na 8 tys. jazdy, ale było jej zapewne mniej. Według innych danych wojewoda lubelski Jan Tarło miał pod swoim dowództwem 130 chorągwi pospolitego ruszenia, 2 pułki regularnej kawalerii oraz 400 dragonów. Po połączeniu się z resztkami rozbitych pod Świeciem wojsk kasztelana czerskiego Kazimierza Franciszka Rudzińskiego natknął się pod Tucholą na liczący 3 tysiące żołnierzy korpus rosyjski dowodzony przez generała Artemija Zagriażskiego(inne języki). Pomimo przewagi liczebnej Tarło nisko oceniał wartość bojową swych sił i przystąpił do pertraktacji. Wobec dużej przewagi liczebnej przeciwnika Zagriażski chętnie przystąpił do rozmów i zgodził się na wysłanie adiutanta Tarły Idzikowskiego do Gdańska. W tym czasie głównodowodzący armią oblegającą Gdańsk feldmarszałek Burkhard Christoph Münnich wysłał na pomoc Zagriażskiemu generała Lacy'ego z 5 tys. nieprzydatnej przy oblężeniu miasta jazdy z armatami.

Bitwa edytuj

Tarło, który dowiedział się o nadciąganiu wroga, zajął stanowisko na południe od Wyszecina z czołem zwróconym ku południowi, skąd nadciągał Piotr Lacy. W pierwszej linii wojsk rosyjskich szli Kozacy, mając ze sobą 3 kompanie grenadierów konnych, za nimi 4 pułki dragonów na koniach na lewym skrzydle i 2 spieszone pułki dragonów na lewym skrzydle. Dwa następne pułki dragonów były na koniach i pozostawały w odwodzie. Późnym popołudniem, gdy Lacy przybył na miejsce, Rosjanie niespodziewanie uderzyli na wojska Tarły[a].Tarło zdołał rozwinąć swe siły w szyk bitewny, jednak pomimo zaciętego oporu jego wojska musiały ulec ze względu na gorsze wyszkolenie. Część sił polskich została rozbita, reszta wycofała się.

Po bitwie edytuj

Cały tabor wpadł w ręce Rosjan, którzy swoje zwycięstwo okupili znacznymi stratami[b]. Wkrótce potem doszło do kolejnej klęski wojsk polskich, dowodzonych przez Jana Tarłę, w bitwie pod Puckiem z korpusem rosyjskim dowodzonym przez generała Ernesta Birona, co doprowadziło do oczyszczenia całego Pomorza z sił polskich i pozwoliło armiom rosyjskiej i saskiej kontynuować oblężenie Gdańska.

Uwagi edytuj

  1. Według Konstantego Górskiego to Polacy pierwsi zaatakowali Rosjan, ale po godzinie walki zmuszeni byli opuścić pole bitwy[4].
  2. Według Konstantego Górskiego Rosjanie stracili w bitwie 1 tys. ludzi[4].

Przypisy edytuj

  1. a b Edmund Cieślak, W obronie tronu króla Stanisława Leszczyńskiego, Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1986, s. 78-79, ISBN 83-215-3272-1, OCLC 835863769.
  2. a b Tomasz Ciesielski, Irlandczyk na służbie carskiej. Piotr Lacy – feldmarszałek i generał-guberntor Inflant, [w:] W.Walczak, K.Łopatecki (red.), Stan badań nad wielokulturowym dziedzictwem Rzeczypospolitej, t. III, Białystok 2012, s. 240.
  3. a b c Нелипович С. Г. Союз двуглавых орлов. Русско-австрийский военный альянс второй четверти XVIII в.. — М.: Объединенная редакция МВД России, Квадрига, 2010. — С. 130.
  4. a b c d Konstanty Górski, Historia jazdy polskiej, Kraków: Księgarnia Spółki Wydawniczej Polskie, 1894, s. 133-134.
  5. Relacja opisująca działania wojsk rosyjskich przeciwko zwolennikom Stanisława I, króla-elekta polskiego, operującym w Prusach Królewskich zakończone bitwą pod [Wyszecinem] między siłami rosyjskimi pod dowództwem generała [Piotra] Lessego [!] [Lacy] a oddz, szukajwarchiwach.gov.pl, 1734.

Bibliografia edytuj

  • Edmund Cieślak, W obronie tronu króla Stanisława Leszczyńskiego, Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1986, s. 78-79, ISBN 83-215-3272-1, OCLC 835863769.