Boettgerilla blada[3], bladawiec kaukaski[4] (Boettgerilla pallens) – inwazyjny gatunek nagiego ślimaka trzonkoocznego z rodziny boettgerillowatych (Boettgerillidae). Występuje w lasach Kaukazu na terenie Gruzji (w tym Abchazji)[3][5] – w glebie, ściółce i pod kamieniami. Został zawleczony do Europy i Ameryki Północnej (Kolumbia Brytyjska[6]), prawdopodobnie z transportem warzyw[3]. Spotykany zwykle na wysokościach poniżej 700 m, ale w Szwajcarii dotarł do 1600 m[6] n.p.m. Przystosował się do warunków panujących w siedliskach synantropijnych takich jak cmentarze, parki, szklarnie czy ruiny. W Polsce obserwowany od 1954 roku, występuje w południowej części kraju[3][7].

Boettgerilla blada
Boettgerilla pallens
Simroth, 1912
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

mięczaki

Gromada

ślimaki

Podgromada

Heterobranchia

Rząd

trzonkooczne

Rodzina

boettgerillowate

Rodzaj

Boettgerilla

Gatunek

boettgerilla blada

Synonimy
  • Boettgerilla vermiformis Wiktor, 1959[1]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

brak danych
Boettgerilla blada sfotografowana w Tatrach na Słowacji

Ciało bardzo wąskie, robakowate, o długości do 60 mm i szerokości 2–5 mm[3]. Wzdłuż grzbietu przechodzi wyraźnie zaznaczony kil. Czułki są duże i grube. Około 1/3 długości ciała, w tym zredukowaną, kruchą muszlę, osłania płaszcz. Nad otworem odbytowym leżą 2 charakterystyczne bruzdy[7]. Ubarwienie początkowo białawe, żółtawe lub różowo-białe, a u dorosłych osobników popielate, z ciemniejszą głową i czułkami[3][7][6].

Anatomiczną cechą odróżniającą ten gatunek od innych ślimaków nagich występujących w Polsce jest wrzecionowaty, lśniący organ położony w środkowej części nasieniowodu[3][7].

Budowę i ekologię tego gatunku opisał polski malakolog Andrzej Wiktor[8][9]. Biologia tego ślimaka pozostaje słabo poznana[3].

Jest uważany za szkodnika upraw[6], ale nie zostało to udowodnione[3]. Ślimak prowadzi skryty tryb życia, a na światło reaguje szybką ucieczką[6].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. MolluscaBase eds., Boettgerilla pallens Simroth, 1912, [w:] MolluscaBase [online] [dostęp 2024-04-26] (ang.).
  2. Boettgerilla pallens, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  3. a b c d e f g h i Ewa Stworzewicz: Boettgerilla pallens Simroth, 1912. [w:] Księga gatunków obcych inwazyjnych w faunie Polski. Wyd. internetowe [on-line]. Instytut Ochrony Przyrody PAN. [dostęp 2011-12-25]. (pol.).
  4. Zwierzęta : encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005. ISBN 83-01-14344-4.
  5. Kantor et al.: Catalogue of the continental mollusks of Russia and adjacent territories version 2.3.1. 2010. (ang.).
  6. a b c d e F. Welter-Schultes: Species summary for Boettgerilla pallens. [w:] AnimalBase. Early zoological literature [on-line]. AnimalBase Project Group, 2011. [dostęp 2011-12-25]. (ang.).
  7. a b c d Fauna Polski - charakterystyka i wykaz gatunków. Bogdanowicz W., Chudzicka E., Pilipiuk I. i Skibińska E. (red.). T. III. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2008, s. 404. ISBN 978-83-88147-09-8.
  8. Andrzej Wiktor: Ślimaki nagie Polski. Arionidae, Milacidae, Limacidae (Gastropoda, Stylommatophora). Warszawa: PWN, 1973.
  9. Andrzej Wiktor: Limacoidea et Zonitoidea nuda. Ślimaki pomrowiokształtne (Gastropoda: Stylommatophora). Warszawa: PWN, 1989, s. 1–207, seria: Fauna Polski – Fauna Poloniae, t. 12.