Browar Kmicic

browar

Browar Kmicicbrowar w Częstochowie działający w latach 1840–2004. Zabytkowe zabudowania dawnego browaru położone są w centrum miasta, w sąsiedztwie katedry i stacji kolejowej.

Browar Kmicic
Ilustracja
Zabudowania browaru
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Siedziba

Częstochowa-Stare Miasto

Adres

ul. Ogrodowa 18/22
42-200 Częstochowa

Data założenia

1840

Położenie na mapie Częstochowy
Mapa konturowa Częstochowy, w centrum znajduje się punkt z opisem „Browar Kmicic”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Browar Kmicic”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Browar Kmicic”
Ziemia50°48′32,0040″N 19°07′34,9680″E/50,808890 19,126380
Strona internetowa

Historia edytuj

Browar powstał w 1840 roku, zbudował go niemiecki kolonista Lamprecht[1]. W 1899 r. został zakupiony przez warszawskiego przemysłowca Karola Szwede, rozbudowano wówczas słodownię, rampę i antałkownię, a zatrudnienie wzrosło z 10 do 40 robotników. Produkcja wynosiła 20 000 hl rocznie[2][1]. 25 maja 1920 r. Szwede przekształcił firmę w Spółkę Akcyjną Browaru w Częstochowie[2], firma zatrudniała ok. 700 robotników. Około 1930 r. budynki uzupełniono o wieżę ciśnień[3].

10 września 1939 r. browar przeszedł pod komisaryczny zarząd niemiecki, a w 1945 r. pod zarząd państwowy. Od tego czasu nosił nazwę Pod Zarządem Państwowym Spółka Akcyjna Browaru dawniej K.Szwede w Częstochowie, następnie Częstochowskie Zakłady Piwowarskie, a później Piwowarsko-Słodownicze Przedsiębiorstwo Państwowe w Częstochowie. Od 1950 r. dawna spółka została przekształcona w przedsiębiorstwo państwowe, które w kwietniu 1968 r. zlikwidowano, a zakład włączono w skład Zabrzańskich Zakładów Piwowarskich w Zabrzu[2]. W latach 70. XX wieku na rynek wprowadzono piwo Kmicic, a w latach 90. Bohun[1].

Po 1989 r. zabrzańskie przedsiębiorstwo zostało przekształcone w spółkę Skarbu Państwa Browary Górnośląskie w Zabrzu, od której powołana w lutym 1999 r. firma Browar Kmicic wynajęła browar. W kwietniu browar i firma Browar Kmicic zostały zakupione[2] przez firmę LCC z Łodzi[1].

 
Browar w 1936 roku

Produkcję wstrzymano z końcem 2004 roku. W następnych latach planowano urządzić w browarze m.in. obiekty o funkcjach handlowo-rozrywkowych, strzeżone osiedle, hotel i centrum konferencyjne[4], ale sytuacja finansowa właściciela nie pozwoliła na realizację planów[5], w związku z czym zabytkowe zabudowania popadały w ruinę. W 2020 r. po raz kolejny ogłoszono plany budowy kompleksu mieszkaniowo-handlowego Stary Browar Plus, obejmującego również hotel i centrum konferencyjne, ale plany te ponownie nie zostały zrealizowane. W lutym 2023 r. Krajowa Administracja Skarbowa w Katowicach ogłosiła licytację komorniczą gruntu pod dawnym browarem[4].

W 2003 r. wpisano zabudowania browaru do rejestru zabytków. Po zakończeniu produkcji planowano w części zabudowań zorganizować Muzeum Techniki, Przemysłu i Rzemiosła Ziemi Częstochowskiej[1].

Browarowi poświęcona została monografia Dzieje Spółki Akcyjnej Browaru w Częstochowie (dawniej K. Szwede) prof. Dariusza Złotkowskiego.

Przypisy edytuj

  1. a b c d e Co dalej z jedynym częstochowskim browarem. Gazeta.pl Częstochowa, 2006-07-07. [dostęp 2012-05-23]. (pol.).
  2. a b c d Strona Browaru Kmicic. [dostęp 2012-05-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-02-22)]. (pol.).
  3. Wieża ciśnień browaru „Kmicic” przy ul. Ogrodowej 18/22.. [dostęp 2012-05-23]. (pol.).
  4. a b Marek Mamoń, "Stary Browar Plus" Częstochowa. Miał być nowoczesny kompleks mieszkaniowo-usługowy, są długi i licytacja urzędu skarbowego [online], czestochowa.wyborcza.pl, 4 lutego 2023 [dostęp 2023-02-07].
  5. Eliza Kwiatkowska, th: Browar wciąż czeka na lepsze czasy. wiadomosci.gazeta.pl, 2007-11-20. [dostęp 2012-07-28]. (pol.).

Linki zewnętrzne edytuj