Budynek Szkoły Podstawowej nr 1 w Toruniu
Budynek Szkoły Podstawowej nr 1 w Toruniu – dawny budynek Obywatelskiej i Średniej Szkoły Żeńskiej, obecnie siedziba Szkoły Podstawowej nr 1 im. Uczestników Strajku Szkolnego 1906-1907 w Toruniu.
| ||
 nr rej. 781 (gminna ewidencja zabytków)
| ||
 Widok od strony północnej | ||
| Państwo |  Polska
| |
| Województwo |  kujawsko-pomorskie
| |
| Miejscowość | Toruń | |
| Adres | ul. Wielkie Garbary 9 | |
| Typ budynku | szkoła | |
| Styl architektoniczny | historyzm | |
| Architekt | Julian Rehberg | |
| Ukończenie budowy | 1883 | |
Położenie na mapie Torunia  | ||
Położenie na mapie Polski  | ||
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  | ||
 53°00′37″N 18°36′36″E/53,010278 18,610000
| ||
| Strona internetowa | ||
LokalizacjaEdytuj
Szkoła znajduje się we wschodniej części Zespołu Staromiejskiego, przy ul. Wielkie Garbary 9, w sąsiedztwie Rynku Nowomiejskiego, Teatru Baj Pomorski oraz Młodzieżowego Domu Kultury.
HistoriaEdytuj
Prace wykonawcze budynku, na potrzeby Obywatelskiej i Średniej Szkoły Żeńskiej, według projektu radcy budowlanego Juliana Rehberga, rozpoczęto w 1880 roku, a oddano go do użytku 9 kwietnia 1883 roku[1].
W okresie międzywojennym władze polskie zorganizowały w nim Miejskie Gimnazjum i Liceum Klasyczno-Humanistyczne Żeńskie, które ukończyła m.in. gen. prof. Elżbieta Zawacka[2].
W czasie II wojny światowej pełnił on funkcję lecznicy dla żołnierzy niemieckich, a od stycznia 1945 roku, po wkroczeniu Armii Czerwonej do Torunia, zorganizowano w nim szpital polowy dla żołnierzy radzieckich[3].
Od końca 1945 roku budynek ponownie zaczął pełnić funkcje oświatowe i pierwotnie stał się siedzibą szkoły powszechnej, a następnie Szkoły Podstawowej nr 1[4].
W 1985 roku gmach przeszedł gruntowną modernizację, kiedy to zagospodarowano strychy w obu skrzydłach, przebudowano aulę szkolną oraz dokonano wielu zmian w organizacji wnętrza szkoły[5].
Obiekt wpisany jest do gminnej ewidencji zabytków (nr 781)[6].
ArchitekturaEdytuj
Gmach, który zbudowano w stylu historyzującym z przewagą elementów klasycystycznych, na rzucie litery „u” z dwoma dziedzińcami, przetrwał do czasów współczesnych w niezmienionej formie architektonicznej. Jego charakterystycznym elementem jest trójkątne zwieńczenie z akroterionami w najwyższej kondygnacji środkowego ryzalitu[7] wraz ze zdobiącym go zegarem[8]. Na uwagę zasługują także dwie kamienne rzeźby aniołów trzymających tarcze herbowe miasta i palmety, czyli liście palmy symbolizujące zwycięstwo, triumf, pierwszeństwo i doskonałość w nauce oraz dziedzinach artystycznych[9].
Zobacz teżEdytuj
PrzypisyEdytuj
- ↑ stotom - zabytki - Galeria zdjęć: Toruń - dawna obywatelska i średnia szkoła żeńska, www.stotom.pl [dostęp 2018-06-01] (pol.).
- ↑ INTERIA.PL, Elżbieta Zawacka - jedyna kobieta wśród cichociemnych [dostęp 2018-06-01] (pol.).
- ↑ Toruń w czasie II wojny światowej | www.torun.pl, www.torun.pl [dostęp 2018-06-01] (pol.).
- ↑ Szkolnastrona.pl, Szkoła Podstawowa nr 1 im. Uczestników Strajku Szkolnego 1906-1907 w Toruniu, www.sp1torun.szkolnastrona.pl [dostęp 2018-06-01] (pol.).
- ↑ Szkolnastrona.pl, Historia Szkoły Podstawowej nr 1 w Toruniu - Szkoła Podstawowa nr 1 im. Uczestników Strajku Szkolnego 1906-1907 w Toruniu, www.sp1torun.szkolnastrona.pl [dostęp 2018-06-01] (pol.).
- ↑ GMINNA EWIDENCJA ZABYTKÓW GMINA MIASTA TORUŃ stan na I kwartał 2015 r. - PDF, docplayer.pl [dostęp 2018-05-05].
- ↑ Joanna Kucharzewska, Architektura i urbanistyka Torunia w latach 1871 - 1920, Warszawa 2004, s. 279, ISBN 978-83-88973-69-7.
- ↑ Budynek z zegarem – oToruniu.net, otoruniu.net [dostęp 2018-06-01] (pol.).
- ↑ Architektura i urbanistyka Torunia w latach 1871-1920, sklep.architekci.pl [dostęp 2018-06-01] (pol.).