CSS 41177
CSS 41177 – ciasny układ podwójny złożony z dwóch białych karłów położony w gwiazdozbiorze Lwa, odległy o 1140 lat świetlnych od Ziemi.
| Dane obserwacyjne (J2000) | |||
| Gwiazdozbiór | |||
|---|---|---|---|
| Rektascensja |
10h 05m 59s | ||
| Deklinacja |
22° 49′ 32″ | ||
| Odległość |
1140 ly | ||
| Charakterystyka fizyczna | |||
| Rodzaj gwiazdy |
gwiazda podwójna | ||
| Masa |
0,283 ± 0,064 / 0,274 ± 0,034 M☉ | ||
| Promień |
0,0210 ± 0,0026 / 0,0174 ± 0,0031 R☉ | ||
| Temperatura |
21100 / 10500 K | ||
| Alternatywne oznaczenia | |||
| |||
Układ został odkryty w 2010 poprzez analizę danych z programów Catalina Sky Survey i Sloan Digital Sky Survey[1], a dokładniej zanalizowany w 2011 przez astronomów z angielskiego University of Warwick. W momencie jego odkrycia znanych było ponad 50 układów podwójnych składających się z dwóch białych karłów, ale był to zaledwie drugi znany układ zaćmieniowy tego typu[2], pierwszym odkrytym był NLTT 11748[3].
Oba karły stanowiące ten system należą do nietypowej odmiany białych karłów znanych jako karły helowe. Większość białych karłów posiada jądra składające się z węgla i tlenu, karły helowe powstają tylko jeżeli ich przodkowie stracą w odpowiednim etapie ewolucji znaczną część masy, nie pozwalając na powstanie cięższych pierwiastków w jądrze gwiazdy. W przypadku CSS 41177, orbitujące blisko siebie składniki przeszkodziły sobie nawzajem, pozbawiając swojego partnera części jego materii[2].
Większa z gwiazd osiągnęła jako pierwsza etap czerwonego olbrzyma i rozszerzyła się gwałtownie, ale jej zewnętrzna warstwa wodoru została zdarta przez jej towarzysza. Zmniejszona w taki sposób gwiazda nie miały wystarczającej masy aby rozpocząć fuzję jąder helu w cięższe pierwiastki. Kiedy z kolei mniejsza gwiazda osiągnęła stadium czerwonego olbrzyma i jej zewnętrzna powłoka wpadła na powierzchnię drugiej gwiazdy (będącej już wówczas karłem helowym), ta gwiazda miała zbyt małą masę aby użyć tak zdobyty wodór do syntezy jądrowej i ostatecznie obie gwiazdy skończyły swój żywot jako karły helowe[2].
Za około miliard lat, orbitujące wokół siebie gwiazdy złączą się w jeden obiekt, powstały w taki sposób gorący podkarzeł będzie jeszcze istniał około 100 milionów lat[2].
Przypisy edytuj
- ↑ A.J. Drake i inni, Discovery of eclipsing white dwarf systems in a search for Earth-size companions, „arXiv:astro-ph.EP”, 15 września 2010, arXiv:1009.3048 [astro-ph.EP] (ang.).
- ↑ a b c d Feuding helium dwarfs exposed by eclipse [online], 25 maja 2011 [dostęp 2011-06-07] (ang.).
- ↑ S.G. Parsons i inni, A deeply eclipsing detached double helium white dwarf binary, „The Astrophysical Journal Letters”, 735 (2), 2011, DOI: 10.1088/2041-8205/735/2/L30, arXiv:1105.3946 [astro-ph.SR] [dostęp 2017-01-13] (ang.).