Celina Michałowska

polska malarka, zakonnica

Celina Michałowska (ur. 1837 w Krakowie, zm. 23 sierpnia 1916 w Jarosławiu) – polska malarka i zakonnica[1].

Celina Michałowska
Ilustracja
Piotr Michałowski, Portret córki artysty Celiny na koniu, ok. 1853
Data i miejsce urodzenia

1837
Kraków

Data i miejsce śmierci

23 czerwca 1916
Jarosław

Dziedzina sztuki

malarstwo

Piotr Michałowski, Amazonka, 1853-1855, Muzeum Śląskie w Katowicach – pozowała do niego Celina Michałowska

Życie prywatne edytuj

Była córką malarza Piotra Michałowskiego i jego żony Julii z Ostrowskich. W 1868 wstąpiła do Zgromadzenia Sióstr Niepokalanek w Jazłowcu. W 1873 roku złożyła śluby wieczyste[1].

Działalność artystyczna i literacka edytuj

Działalność artystyczna edytuj

Malarstwa uczył ją ojciec. Zajmowała się przede wszystkim twórczością portretową oraz malarstwem religijnym[2]. Po wstąpieniu do zakonu uczyła rysunku i malarstwa dziewczęta, które uczęszczały do prowadzonej przez zakonnice szkoły[2]. Michałowska miała w klasztorze własną pracownię, gdzie powstawały liczne prace, które trafiały jako wyposażenie do kolejnych domów zgromadzenia, kościołów czy cerkwi na Podolu[1]. Część prac pozostawiła bez sygnatury[3]. Zaprojektowała także wystrój kaplicy klasztoru niepokalanek w Jarosławiu[3].

Elżbieta Charazińska tak charakteryzowała jej twórczość:

Twórczość Celiny Michałowskiej obejmuje malarstwo religijne i portretowe. Jej nieliczne, zachowane, wczesne prace wykazują bardzo silny wpływ malarstwa ojca, zarówno w tematyce dzieł, jak i w sposobie kompozycji oraz środków warsztatowych – szerokiej plamy barwnej, umownej szkicowości. Pojedyncze ocalałe akwarele przedstawiają studia portretowe, jeźdźców konnych i zwierzęta. Znane jedynie z reprodukcji wielopostaciowe sceny religijne przeznaczone do dekoracji domu zakonnego w Jazłowcu oraz późniejsze duże kompozycje, znajdujące się w Nowym Sączu, są utrzymane w konwencji akademickiej idealizowanej sztuki religijnej. Zespół dziewięciu portretów sióstr zakonnych oraz portret własny, powstałe na przełomie XIX i XX wieku, cechuje schematyzm pozy i uproszczony modelunek (znajdują się w domu Zgromadzenia Sióstr Niepokalanek w Szymanowie k. Warszawy)”[2].

Działalność pisarska i translatorska edytuj

Była autorką (wydanej anonimowo)[4] biografii swojego ojca pt. Piotr Michałowski. Rys życia, zawód artystyczny, działalność w życiu publicznym (Kraków 1911)[5]. Przetłumaczyła z języka angielskiego powieść religijną kardynała Nicolasa Wiesemana pt. Fabiola (pierwsze wydanie – Kraków 1857)[2][1].

Dzieła malarskie edytuj

Zachowane edytuj

Niezachowane – znane z reprodukcji, opisów lub wzmianek edytuj

  • Matka Boska, 1874, obraz ołtarzowy w kaplicy niepokalanek w Jarosławiu[1]
  • Zmartwychwstanie, 1890, obraz ołtarzowy w kaplicy w Niżniowie, zniszczony[1]
  • Członek Bractwa Różańcowego parafii Ruszcza, Koń, wzmiankowane w zbiorach prywatnych w Krakowie[1]

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h i j k l m n Jan K. Ostrowski i Urszula Leszczyńska, Michałowska Celina [w:] Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających (zmarłych przed 1966 r.). Malarze, rzeźbiarze, graficy, t. 5, red. J. Derwojed, Warszawa 1993, s. 512.
  2. a b c d e E. Charazińska, Celina Michałowska, [w:] Artystki polskie. Katalog wystawy, Muzeum Narodowe w Warszawie, red. Agnieszka Morawińska, Warszawa 1991, s. 243.
  3. a b M. Kulesza, Amazonka, malarka, zakonnica. O Celinie Michałowskiej, „Tematy i Konteksty” 2019, nr 9 (14), s. 556.
  4. W miejce autora wydrukowano "Z PAPIERÓW RODZINNYCH ZEBRAŁ N.N......". Zob.: https://polona.pl/item-view/d868401f-487a-4f23-b693-383d87b71588?page=6
  5. Piotr Michałowski: rys życia, zawód artystyczny, działalność w życiu publicznem [online], Polona [dostęp 2020-11-21].

Bibliografia edytuj

  • Charazińska E., Celina Michałowska, [w:] Artystki polskie. Katalog wystawy, Muzeum Narodowe w Warszawie, red. Agnieszka Morawińska, Warszawa 1991, s. 243.
  • Kulesza M., Amazonka, malarka, zakonnica. O Celinie Michałowskiej, „Tematy i Konteksty” 2019, nr 9 (14), s. 540-567.
  • Ostrowski J. K., Leszczyńska U., Michałowska Celina [w:] Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających (zmarłych przed 1966 r.). Malarze, rzeźbiarze, graficy, t. 5, red. J. Derwojed, Warszawa 1993, s. 512.

Linki zewnętrzne edytuj