Cerkiew Narodzenia Matki Bożej w Mariupolu (1780–1934)
Cerkiew Narodzenia Matki Bożej – prawosławna parafialna cerkiew w Mariupolu, funkcjonująca od końca XVIII w. do r. 1934, gdy została zniszczona przez władze radzieckie. Znajdowała się przy historycznym placu Swiato-Diemianskim[1], w miejscu, gdzie ul. Artioma przechodzi w ul. Kuindżego[2].
| cerkiew parafialna | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Republika związkowa | |||||||||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||||||
| Wezwanie |
Narodzenie Matki Bożej | ||||||||||||||||
| Wspomnienie liturgiczne |
8/21 września | ||||||||||||||||
| Przedmioty szczególnego kultu | |||||||||||||||||
| Cudowne wizerunki |
ikona Kosmy i Damiana | ||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Położenie na mapie Ukrainy  | |||||||||||||||||
| 47,105726°N 37,559801°E/47,105726 37,559801 | |||||||||||||||||
Historia edytuj
Cerkiew Narodzenia Matki Bożej była jedną z najstarszych świątyń prawosławnych w Mariupolu. Decyzję o jej wzniesieniu wydał metropolita Ignacy, metropolita gocki i kafski, ordynariusz eparchii Patriarchatu Konstantynopolitańskiego obejmującej m.in. Krym i tereny nad Morzem Azowskim. Prawdopodobnie świątynia została szybko ukończona i wyświęcona; fundusze na budowę zbierano wśród wiernych. Świątynia powstawała dla prawosławnych Greków przesiedlonych nad Morze Azowskie z Półwyspu Krymskiego, z Karasu-Bazaru[2]. Cerkiew zbudowano z cegły, natomiast jej kopuła była drewniana. Wiadomo, że pod koniec XVIII w. była przebudowywana. Ponownie przebudowywano obiekt przed 1892 r.[2]
Na wyposażeniu świątyni znajdowały się Ewangeliarze w językach greckim i tureckim, płaszczanica z 1717 r., a także ikona Świętych Kosmy i Damiana, uważana przez wiernych za cudotwórczą, przywieziona z Krymu[2].
Na początku XX w. do świątyni uczęszczało 1512 wyznawców obojga płci, przy parafii prowadzona była szkoła dla chłopców i dziewczynek[2].
Cerkiew została zniszczona w 1934 r., w okresie, gdy władze radzieckiej Ukrainy prowadziły masowe kampanie antyreligijne połączone z niszczeniem obiektów sakralnych[2].
W świątyni został ochrzczony[3] i brał ślub malarz Archip Kuindży[2]. Chrzcielnica pochodząca ze świątyni pozostawała na wyposażeniu Muzeum Sztuki im. Kuindżego w Mariupolu[3].
Przypisy edytuj
- ↑ BlackSea Research Project Cities - Мариуполь [online], cities.blacksea.gr [dostęp 2022-04-26] (ros.).
- ↑ a b c d e f g Церковь Рождества Богородицы [online] [dostęp 2022-04-26].
- ↑ a b Muzeum Sztuki im. Archipa Kuindżego w Mariupolu zniszczone przez rosyjskie naloty [online] [dostęp 2022-04-21] (pol.).