Cerkiew Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny w Leżajsku

Cerkiew Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny w Leżajsku – zabytkowa cerkiew greckokatolicka, wzniesiona w latach 1828–1832.

Cerkiew
Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny
w Leżajsku
obecnie kościół Jezusa Miłosiernego
A-391 z dnia 11 września 1971[1]
kościół filialny (szkolny)
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Miejscowość

Leżajsk

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

Parafia Trójcy Przenajświętszej w Leżajsku

Wezwanie

Jezus Miłosierny

Położenie na mapie Leżajska
Mapa konturowa Leżajska, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Leżajsk, cerkiew”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Leżajsk, cerkiew”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Leżajsk, cerkiew”
Położenie na mapie powiatu leżajskiego
Mapa konturowa powiatu leżajskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Leżajsk, cerkiew”
Ziemia50°15′11,7″N 22°25′28,6″E/50,253250 22,424611
Strona internetowa

Od 1982 rzymskokatolicki kościół filialny (szkolny) parafii Trójcy Przenajświętszej w Leżajsku przy Rynku (ale z adresem ul. Jarosławska 2)[2].

Historia edytuj

Budowę świątyni poprzedził zakup ziemi pod cerkiew w 1550 od Królowej Bony[3]. Pierwsza cerkiew w obecnym miejscu została wzniesiona w latach w 1684–1686, druga z 1720 spłonęła w 1811[2]. Obecnie istniejącą zbudowano w latach 1828–1832 pod wezwaniem Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny. Po spaleniu w 1874 została odbudowana już rok później, a następnie gruntownie restaurowana w 1900, kiedy to otrzymała obecny wygląd i nowy wystrój wnętrza. Cerkiew słynęła z ikony Matki Boskiej z 1623 sciągającej tłumy pątników, uważanej za cudowną. Po wojnie, w latach 1946–1955, zamieniona po raz pierwszy na kościół rzymskokatolicki filialny (szkolny) parafii Trójcy Przenajświętszej w Leżajsku, a następnie na magazyn. Od 1981 stała się ponownie kościołem filialnym (szkolnym) pw. Jezusa Miłosiernego[4].

To nieduża jednonawowa budowla z węższym prezbiterium, utrzymana w typie eklektycznym. Fasada z pozornym ryzalitem środkowym, zakończona murem attykowym z trzema szczytami. W środkowym mieści się wnęka z ikoną Matki Boskiej z Dzieciątkiem[5]. Wewnątrz resztki starej polichromii figuralno-ornamentalnej autorstwa lwowskiego malarza Chomiaka, przemalowanej w 1981. Urządzenie wnętrza nowe[4]. Obok kościoła dzwonnica z 1939[6]. Teren przykościelny jest ogrodzony murem i płotem[7].

Przypisy edytuj

  1. Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków - stan na 31 marca 2016 r. Zestawienie zabytków nieruchomych województwa podkarpackiego
  2. a b Maciej Skowroński: Cerkwie Nadsania. Wydawnictwo Fundacja, Nowy Sącz 2005, s. 19, 20. ISBN 83-88887-42-4.
  3. [1], str. 80
  4. a b Stanisław Kłos: Leżajsk i powiat leżajski. Roksana Krosno, Krosno 1988, Wydanie I, s. 56, 57. ISBN 83-88126-03-2.
  5. Zabytki [online], Urząd Miasta w Leżajsku [dostęp 2016-11-20].
  6. Panoramio - Photo of Leżajsk - dawna cerkiew Zaśnięcia NMP, obecnie kościół filialny Pana Jezusa Miłosiernego w Leżajsku . Na pierwszym planie dzwonnica. [online], www.panoramio.com [dostęp 2016-11-20] [zarchiwizowane z adresu 2016-10-29].
  7. Jacek Żabicki: Leksykon zabytków architektury Lubelszczyzny i Podkarpacia. Wydawnictwo Arkady, Warszawa 2013, s. 297. ISBN 978-83-213-4787-5.