Chitinozoa – grupa mikroskamieniałości organicznych o niepewnej przynależności systematycznej (incertae sedis). Jako pierwszy opisał ją niemiecki paleontolog Alfred Eisenack na podstawie materiałów z syluru okolic Morza Bałtyckiego[1].

Przedstawiciel chitinozoa z rodzaju Sphaerochitina, wypreparowany kwasem fluorowodorowym z sylurskich warstw Burgsvik (Gotlandia)

Opis i przypuszczalne pokrewieństwa edytuj

Kształt Chitinozoa porównuje się najczęściej do kolb laboratoryjnych, a ich wielkość zawiera się w przedziale 50–2000 μm[2]. Występują pojedynczo lub połączone w łańcuchy[3]. Chitinozoa interpretuje się jako protisty[4] lub jako jaja nieznanej grupy zwierząt[5].

Znaczenie i występowanie edytuj

Chitinozoa znane są od ordowiku (tremadoku) do najwcześniejszego karbonu[2]. Są one cennymi skamieniałościami przewodnimi.

Bogate fauny chitinozoa znane są na przykład z Gotlandii[6]. W Polsce występują m.in. w ordowiku[7] i żywecie[8] Gór Świętokrzyskich.

Przypisy edytuj

  1. Alfred Eisenack, Neue Mikrofossilien des baltischen Silurs. I., „Palaeontologische Zeitschrift”, 13 (1), 1931, s. 74–118, DOI10.1007/BF03043326, ISSN 1236-9874 [dostęp 2023-09-16] (niem.).
  2. a b University College London Postgraduate Unit of Micropalaeontology, Acritarchs and Chitinozoa [online], various, 2002 [dostęp 2023-09-16] (ang.).
  3. Florentin Paris i inni, A Revised Chitinozoan Classification, „Journal of Paleontology”, 73 (4), 1999, s. 549–570, ISSN 0022-3360, JSTOR1306755 [dostęp 2023-09-16].
  4. Yan Liang i inni, Morphological variation suggests that chitinozoans may be fossils of individual microorganisms rather than metazoan eggs, „Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences”, 286 (1908), 2019, s. 20191270, DOI10.1098/rspb.2019.1270, ISSN 0962-8452, PMID31362642, PMCIDPMC6710598 [dostęp 2023-09-16] (ang.).
  5. Sarah E. Gabbott, Richard J. Aldridge, Johannes N. Theron, Chitinozoan chains and cocoons from the Upper Ordovician Soom Shale lagerstätte, South Africa: implications for affinity, „Journal of the Geological Society”, 155 (3), 1998, s. 447–452, DOI10.1144/gsjgs.155.3.0447, ISSN 0016-7649 [dostęp 2023-09-16] (ang.).
  6. Sven Laufeld, Silurian Chitinozoa from Gotland, „Fossils and Strata”, 5, 1974 (ang.).
  7. Ryszard Wrona, Ordowickie Chitinozoa jako wskaźnik pochodzenia paleogeograficznego terranu łysogórskiego, „Przegląd Geologiczny”, 50 (12), 2002, s. 1225, ISSN 0033-2151 [dostęp 2023-09-16] (pol.).
  8. Adam T. Halamski i inni, The pre-Taghanic (Givetian, Middle Devonian) ecosystems of Miłoszów (Holy Cross Mts, Poland), „Annales Societatis Geologorum Poloniae”, 92 (4), 2022, s. 323–379.