Cis z Fortingall (ang. Fortingall Yew) − okaz starego cisu pospolitego, rosnący na cmentarzu we wsi Fortingall w Szkocji, w pobliżu geograficznego centrum Szkocji[1]. Dokładne ocenienie wieku tego drzewa jest bardzo trudne[2][3] z powodu spróchnienia jego wnętrza[4], ale szacuje się go na 2000-5000 lat. Ostatnie badania wykazały jednak, że wiek drzewa jest bliższy 2000 lat[2][3]. Uważane jest za jedno z najstarszych drzew w Europie[1] i najstarsze w Wielkiej Brytanii[4].

Fortingall Yew
Ilustracja
Cis z Fortingall
Państwo

 Wielka Brytania

Kraj

 Szkocja

Lokalizacja

Fortingall

Nazwa systematyczna

Taxus baccata

Obwód

1600 cm

Położenie na mapie Perth and Kinross
Mapa konturowa Perth and Kinross, w centrum znajduje się punkt z opisem „Fortingall Yew”
Położenie na mapie Wielkiej Brytanii
Mapa konturowa Wielkiej Brytanii, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Fortingall Yew”
Położenie na mapie Szkocji
Mapa konturowa Szkocji, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Fortingall Yew”
Ziemia56°35′53,37″N 4°03′03,62″W/56,598158 -4,051006

Cis z Fortingall po raz pierwszy został zbadany w 1769 roku. Mierzył wtedy 16 m obwodu. W 1833 roku stwierdzono, że znaczna część drzewa została usunięta. Obecnie drzewo otacza chroniący je mur wzniesiony w 1785 roku[1]. Do początków XXI wieku uważany za osobnika męskiego, ale w 2015 roku zauważono na jednej z gałęzi owoce właściwe dla osobników żeńskich[4].

Przypisy edytuj

  1. a b c Forestry Commission Scotland. [dostęp 2013-01-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-05-17)].
  2. a b Jeremy Harte: How old is that old yew?. [w:] At the Edge [on-line]. 1997. [dostęp 2013-01-09]. (ang.).
  3. a b Kinmonth, F. (2006). Ageing the yew - no core, no curve? International Dendrology Society Yearbook 2005: 41-46.
  4. a b c To drzewo ma kilka tysięcy lat i właśnie... zmienia płeć. [w:] National Geographic Polska [on-line]. Burda NG Polska Sp. z o.o. Spółka Komandytowa, 2015-11-03. [dostęp 2015-11-06]. (pol.).