Cmentarz Junikowo w Poznaniu
Cmentarz komunalny nr 2 Junikowo w Poznaniu – największy w Poznaniu cmentarz komunalny pod względem liczby pochowanych (drugi po Cmentarzu Miłostowo pod względem powierzchni), znajdujący się w południowo-zachodniej części miasta, na Junikowie[3], pomiędzy ulicami Grunwaldzką a Cmentarną. W latach 1954–1990 cmentarz ten znajdował się na terenie dzielnicy administracyjnej Grunwald.
Kwatera powstańców wielkopolskich | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Adres | |
Powierzchnia cmentarza |
92,69 ha[1] |
Liczba pochówków |
156 300[1] |
Liczba grobów |
79 000[1] |
Data otwarcia | |
Mapa cmentarza | |
Położenie na mapie Poznania | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego | |
52°23′10,67″N 16°49′58,30″E/52,386297 16,832861 |
Charakterystyka
edytujJeden z największych cmentarzy w Polsce, o powierzchni 92,69 ha, zostało tu pochowanych 139 tysięcy osób[1]. Powstał na obszarze dawnego poligonu wojskowego, przekazanego miastu w 1927. Rozpisano wówczas konkurs na zagospodarowanie terenu (nekropolie: katolicka, protestancka, żydowska i bezwyznaniowa – łącznie około 50 ha). 21 listopada 1927 rozstrzygnięto go. Pierwszą nagrodę zdobyli Jerzy Beil i Zygmunt Tarasin z Warszawy (projektu nie zrealizowano)[4]. Kolejny, wysoko oceniony projekt szczegółowy sporządził w 1934 r. Marian Spychalski. Przewidywano wówczas optyczną dominantę w formie monumentalnej kaplicy, zróżnicowaną zieleń i wykorzystanie jako ważnego elementu dekoracyjnego spiętrzonych wód Potoku Junikowskiego. Ostatecznie nekropolia została otwarta w roku 1948[2], według zmienionych założeń. Znajdują się tu m.in. wydzielone kwatery powstańców wielkopolskich i żołnierzy Armii Krajowej. W alejach zasłużonych licznie reprezentowane są pochówki oficerów Wojska Polskiego i działaczy ruchu robotniczego. Przyciągają spojrzenie okazałe mauzolea rodów romskich, ale są też nowoczesne pola urnowe i kolumbaria.
Groby osób pochowanych na tym cmentarzu można odnaleźć dzięki wyszukiwarce grobów na poznańskich cmentarzach[5].
Przyroda
edytujCmentarz położony jest na wyraźnie zbielicowanych głębokich piaskach. Przeważającym zespołem roślinnym jest tutaj Corynephoretum canescentis typicum z charakterystyczną szczotlichą (zwłaszcza siwą), dobrze znoszącą nasłonecznienie i brak wilgoci, a jednocześnie utrwalającą suche piaski. Zespół ten przechodzi w Festucetum ovinae, a dalej w dawne pastwiska i w Juncetum effusi nad Skórzyną. Od 1948 rozpoczęto dosadzanie drzew, m.in. topoli na terenach zespołów łęgu olszowego gwiazdnicowego oraz sosny i brzozy w pozostałych częściach[6]. Obecnie wśród drzew przeważają sosna i brzoza, ale występuje także dąb.
Pochowani na Cmentarzu na Junikowie
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b c d Cmentarze komunalne Poznania.
- ↑ a b Flotyńska Janina: Materiały do planu zadrzewienia cmentarza na Junikowie w: Kronika Miasta Poznania 4/1948 s. 308–330; on-line: Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony sprawom kulturalnym miasta Poznania: organ Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania 1948 Nr 4.
- ↑ Osiedle Junikowo – Osiedla – Poznan.pl Strona osiedla Junikowo wraz z mapą.
- ↑ Tadeusz Świtała, Poznań w 1927 roku (część druga), w: Kronika Miasta Poznania, nr 1/1989, s. 72, ISSN 0137-3552.
- ↑ Wyszukiwarka grobów
- ↑ Janina Flakowa, Studia nad zadrzewieniem cmentarza w Junikowie, w: Sprawozdania Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, nr 1/1948, s. 130-131.
Bibliografia
edytuj- Czarnecki Władysław, To był też mój Poznań. Wspomnienia architekta miejskiego z lat 1925–1939, w wyb. i oprac. Janusza Dembskiego, Poznań, Wyd. Poznańskie, 1987, ISBN 83-210-0665-5.
- Poznań od A do Z. Leksykon krajoznawczy, pod red. Włodzimierza Łęckiego i Piotra Maluśkiewicza, Poznań, Wyd. Kurpisz, 1998, ISBN 83-87621-39-0.
- Szafran Helena, Miasto Poznań i okolica, Poznań, PTPN, 1959 (seria „Wielkopolska w Oczach Przyrodnika”, nr 3)
- Wielkopolski słownik biograficzny, przew. kom. red. Antoni Gąsiorowski, Jerzy Topolski, wyd. 2, Warszawa; Poznań, PWN, 1983, ISBN 83-01-02722-3.