Cmentarz Junikowo w Poznaniu

cmentarz komunalny

Cmentarz komunalny nr 2 Junikowo w Poznaniu – największy w Poznaniu cmentarz komunalny pod względem liczby pochowanych (drugi po Cmentarzu Miłostowo pod względem powierzchni), znajdujący się w południowo-zachodniej części miasta, na Junikowie na osiedlu administracyjnym o tej samej nazwie[3], pomiędzy ulicami Grunwaldzką a Cmentarną. W latach 1954-1990 cmentarz ten znajdował się na terenie dzielnicy administracyjnej Grunwald.

Cmentarz Junikowo w Poznaniu
Ilustracja
Kwatera powstańców wielkopolskich
Państwo  Polska
Miejscowość Poznań
Adres Junikowo
Powierzchnia cmentarza 92,69 ha[1]
Liczba pochówków 139 000[1]
Liczba grobów 79 000[1]
Data otwarcia 1948[2]
Mapa cmentarza
Mapa cmentarza
Położenie na mapie Poznania
Mapa konturowa Poznania, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Cmentarz Junikowo w Poznaniu”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „Cmentarz Junikowo w Poznaniu”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Cmentarz Junikowo w Poznaniu”
Ziemia52°23′10,67″N 16°49′58,30″E/52,386297 16,832861
Multimedia w Wikimedia Commons

CharakterystykaEdytuj

 
Zdjęcie satelitarne cmentarza z 1965 r.

Jeden z największych cmentarzy w Polsce, o powierzchni 92,69 ha, zostało tu pochowanych 139 tysięcy osób[1]. Powstał na obszarze dawnego poligonu wojskowego, przekazanego miastu w 1927. Rozpisano wówczas konkurs na zagospodarowanie terenu (nekropolie: katolicka, protestancka, żydowska i bezwyznaniowa – łącznie około 50 ha). 21 listopada 1927 rozstrzygnięto go. Pierwszą nagrodę zdobyli Jerzy Beil i Zygmunt Tarasin z Warszawy (projektu nie zrealizowano)[4]. Kolejny, wysoko oceniony projekt szczegółowy sporządził w 1934 r. Marian Spychalski. Przewidywano wówczas optyczną dominantę w formie monumentalnej kaplicy, zróżnicowaną zieleń i wykorzystanie jako ważnego elementu dekoracyjnego spiętrzonych wód Potoku Junikowskiego. Ostatecznie nekropolia została otwarta w roku 1948[2], według zmienionych założeń. Znajdują się tu m.in. wydzielone kwatery powstańców wielkopolskich i żołnierzy Armii Krajowej. W alejach zasłużonych licznie reprezentowane są pochówki oficerów Wojska Polskiego i działaczy ruchu robotniczego. Przyciągają spojrzenie okazałe mauzolea rodów cygańskich, ale są też nowoczesne pola urnowe i kolumbaria.

Groby osób pochowanych na tym cmentarzu można odnaleźć dzięki wyszukiwarce grobów na poznańskich cmentarzach[5].

PrzyrodaEdytuj

Cmentarz położony jest na wyraźnie zbielicowanych głębokich piaskach. Przeważającym zespołem roślinnym jest tutaj Corynephoretum canescentis typicum z charakterystyczną szczotlichą (zwłaszcza siwą), dobrze znoszącą nasłonecznienie i brak wilgoci, a jednocześnie utrwalającą suche piaski. Zespół ten przechodzi w Festucetum ovinae, a dalej w dawne pastwiska i w Juncetum effusi nad Skórzyną. Od 1948 rozpoczęto dosadzanie drzew, m.in. topoli na terenach zespołów łęgu olszowego gwiazdnicowego oraz sosny i brzozy w pozostałych częściach[6]. Obecnie wśród drzew przeważają sosna i brzoza, ale występuje także dąb amerykański.

Pochowani na Cmentarzu na JunikowieEdytuj

Z tym tematem związana jest kategoria: Pochowani na Cmentarzu na Junikowie.
Groby na cmentarzu
 
Płyta upamiętniająca płk. Henryka Kowalówkę na kwaterze żołnierzy AK.
 
Kwatera powstańców wielkopolskich

PrzypisyEdytuj

  1. ↑ a b c d Cmentarze komunalne Poznania
  2. ↑ a b Flotyńska Janina: Materiały do planu zadrzewienia cmentarza na Junikowie w: Kronika Miasta Poznania 4/1948 s. 308-330; on-line: Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony sprawom kulturalnym miasta Poznania: organ Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania 1948 Nr 4
  3. ↑ Osiedle Junikowo - Osiedla - Poznan.pl Strona osiedla Junikowo wraz z mapą
  4. ↑ Tadeusz Świtała, Poznań w 1927 roku (część druga), w: Kronika Miasta Poznania, nr 1/1989, s.72, ISSN 0137-3552
  5. ↑ Wyszukiwarka grobów
  6. ↑ Janina Flakowa, Studia nad zadrzewieniem cmentarza w Junikowie, w: Sprawozdania Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, nr 1/1948, s.130-131

BibliografiaEdytuj

  • Czarnecki Władysław, To był też mój Poznań. Wspomnienia architekta miejskiego z lat 1925-1939, w wyb. i oprac. Janusza Dembskiego, Poznań, Wydaw. Poznańskie, 1987, ​ISBN 83-210-0665-5​
  • Poznań od A do Z. Leksykon krajoznawczy, pod red. Włodzimierza Łęckiego i Piotra Maluśkiewicza, Poznań, Wydaw. Kurpisz, 1998, ​ISBN 83-97621-39-0​
  • Szafran Helena, Miasto Poznań i okolica, Poznań, PTPN, 1959 (seria "Wielkopolska w Oczach Przyrodnika", nr 3)
  • Wielkopolski słownik biograficzny, przew. kom. red. Antoni Gąsiorowski, Jerzy Topolski, wyd. 2, Warszawa; Poznań, PWN, 1983, ​ISBN 83-01-02722-3​
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Cmentarz_Junikowo_w_Poznaniu&oldid=62171733”