Cmentarz wojenny nr 161 – Tuchów
Cmentarz wojenny nr 161 w Tuchowie – zabytkowy cmentarz z I wojny światowej znajdujący się w Tuchowie w województwie małopolskim, w powiecie tarnowskim. Jest jednym z 400 zachodniogalicyjskich cmentarzy wojennych zbudowanych przez Oddział Grobów Wojennych C. i K. Komendantury Wojskowej w Krakowie. W VI okręgu tarnowskim cmentarzy tych jest 63[2].
 nr rej. A-130/M z 22.01. 2008[1]
| |
 Cmentarz wojenny nr 161 z I wojny światowej | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Typ cmentarza |
wojenny |
| Stan cmentarza |
nieczynny |
| Powierzchnia cmentarza |
314 m² |
| Liczba pochówków |
94 |
| Liczba grobów |
9+44 |
| Data otwarcia | |
| Architekt | |
Położenie na mapie Tuchowa  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu tarnowskiego  | |
Położenie na mapie gminy Tuchów  | |
 49°53′32,8″N 21°03′08,4″E/49,892444 21,052333
| |
Opis cmentarza edytuj
.jpg)
Zaprojektowany został przez niemieckiego architekta Heinricha Scholza jako oddzielna kwatera na starym, już wówczas nieczynnym cmentarzu parafialnym Tuchowa[2]. Znajduje się przy wiadukcie kolejowym[3]. Cmentarz wykonano na planie prostokąta, ale z dużym dodatkowym występem na pomnik na jego tylnej ścianie. Ogrodzenie cmentarza tworzą metalowe rury rozpięte między murowanymi z kamienia słupkami. Wejście przez dwuskrzydłową, metalową furtkę. Głównym elementem ozdobnym jest znajdujący się na przeciwległym od furtki boku cmentarza pomnik. Jest murowany z kamienia i zwieńczony betonowym krzyżem. Na przedniej ścianie posiada datę 1914[2].
Od furtki do ściany pomnikowej prowadzi alejka, groby żołnierzy umieszczone są symetrycznie w pięciu rzędach po obu jej stronach. Są to betonowe podmurówki wyznaczające granice mogił oraz betonowe stele z blaszanymi tabliczkami imiennymi. Nazwiska na tabliczkach nie da się jednak odczytać. Stele zwieńczone są żeliwnymi krzyżami. Są dwa rodzaje tych krzyży: maltańskie i lotaryńskie[2].
Na cmentarzu tym pochowano 86 żołnierzy armii rosyjskiej i 8 żołnierzy austro-węgierskich, w 44 grobach pojedynczych i 9 zbiorowych[2].
Los cmentarza edytuj
Wszyscy pochowani tutaj żołnierze rosyjscy zginęli w grudniu 1914 r., ich pochówku dokonała więc armia rosyjska, która wówczas zajęła te tereny. Nazwiska tych żołnierzy nie są znane. Żołnierze austriaccy zginęli 5 maja 1915 r. podczas wielkiej ofensywy sprzymierzonych wojsk austro-węgierskich i niemieckich, znanej jako bitwa pod Gorlicami. Z nazwisk znanych jest dwóch z nich. Do budowy cmentarza Austriacy przystąpili w 1915 r. po wypędzeniu z tych terenów armii rosyjskiej. Cmentarz zachowany jest w bardzo dobrym stanie, niezniszczony został pomnik i zachowały się wszystkie krzyże na stelach. Był odnawiany. Usunięto m.in. zbyt rozrośnięty żywopłot, który zasłaniał cmentarz. Dzięki temu cmentarz widoczny jest z wiaduktu kolejowego[4].
Przypisy edytuj
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2014-08-10].
- ↑ a b c d e Roman Frodyma: Galicyjskie cmentarze wojenne. Tom II. Okolice Tarnowa. Rewasz, 1997. ISBN 83-85557-38-5.
- ↑ Pogórze Ciężkowickie. Mapa 1:50 000. Kraków: Compass, 2005. ISBN 83-89165-37-6.
- ↑ Cmentarze wielkiej wojny. Okręg Tarnów. [dostęp 2015-06-14].