Wikipedia

Composite Gazetteer of Antarctica

Composite Gazetteer of Antarctica – oficjalny międzynarodowy gazeter – spis nazw obiektów geograficznych na terenie Antarktyki, prowadzony od 1992 roku przez Komitet Naukowy ds. Badań Antarktycznych (ang. Scientific Committee on Antarctic Research, SCAR), obejmujący 38 885 nazw dla 20 005 obiektów geograficznych (stan na 2021).

Historia nazewnictwa geograficznego Antarktyki edytuj

Przed zawarciem Układu Antarktycznego w 1959 roku, nazwy geograficzne dla obiektów Antarktyki ustalane były między brytyjskim Biurem Spraw Zagranicznych a Departamentem Stanu Stanów Zjednoczonych, które czasem konsultowały swoje odpowiedniki w Australii i Nowej Zelandii[1].

Po wejściu w życie Układu Antarktycznego podjęto starania o wypracowanie ogólnego porozumienia w sprawie nazewnictwa geograficznego Antarktyki[1]. Prace trwały przez 30 lat, przy czym większość państw-stron Układu miała swoje komisje ds. nazewnictwa i prowadziła własne wykazy nazw[1].

W 1992 roku podkomitet Komitetu Naukowego ds. Badań Antarktycznych (ang. Scientific Committee on Antarctic Research, SCAR) powierzył opracowanie oficjalnego wykazu członkom włoskiego komitetu ds. nazewnictwa geograficznego Antarktyki (wł. Comitato per i nomi geografici antartici) a ustalenie kryteriów wykazu – członkom komitetu niemieckiego[1]. Sporządzono kompilację nazw ujętych w narodowych gazeterach, przy czym w wielu wypadkach podano różne nazwy, bez ustalania jednej obowiązującej[1]. Do spisu nazwy zgłosiły 22 państwa[1]. Najwięcej nazw zgłosiły Stany Zjednoczone (ponad 13 tys.) oraz kraje roszczące sobie prawo do terytoriów Antarktydy – Argentyna, Australia, Chile, Francja, Norwegia, Nowa Zelandia i Wielka Brytania (prawie 40 tys. – co stanowiło prawie połowę wszystkich nazw)[1].

Od 2008 roku gazeter prowadzony jest w ramach Stałego Komitetu ds. Informacji Geograficznej o Antarktydzie (ang. Standing Committee on Antarctic Geographic Information, SCAGI) – jednego z podkomitetów Komitetu Naukowego ds. Badań Antarktycznych – wspólnie przez Włochy, odpowiedzialne za redagowanie spisu i Australię, odpowiedzialną za prowadzenie bazy danych i strony internetowej[2].

Composite Gazetteer of Antarctica edytuj

Wykaz został opracowany przez Roberto Cervellatiego i Chiarę Ramorino z włoskiego komitetu ds. nazewnictwa geograficznego Antarktyki (wł. Comitato per i nomi geografici antartici) i prowadzony jest od 1992 roku[3].

Obejmuje 38 885 nazw dla 20 005 obiektów geograficznych (stan na 2021)[3], znajdujących się na południe od 60°S[2].

Uwzględnia nazwy obiektów podwodnych zgłoszone przez General Bathymetric Chart of the Oceans oraz nazwy zgłoszone przez kompetentne instytucje narodowe[3][a]:

L.p. Państwo[4] Instytucja zgłaszająca[5] # zgłoszonych nazw
1. Stany Zjednoczone United States Board on Geographic Names 13192
2. Wielka Brytania UK Antarctic Place-Names Committee, British Antarctic Survey 5064
3. Rosja 4808
4. Nowa Zelandia New Zealand Antarctic Place-Names Committee 3457
5. Argentyna Servicio de Hidrografía Naval 2545
6. Australia Australian Antarctic Names and Medals Committee, Australian Antarctic Division 2544
7. Chile 1866
8. Norwegia Norsk Polarinstitutt 1706
9. Bułgaria Комисия по антарктическите наименования 1540
10. Niemcy Ständiger Ausschuss für geographische Namen 398
11. Polska Komitet Badań Polarnych Polskiej Akademii Nauk 365
12. Chiny 359
13. Japonia 345
14. Francja Commission de Toponymie des T.A.A.F. Institut Géographique National, Institut Géographique National 227
15. Belgia Institut géographique national 117
16. Włochy Comitato per i nomi geografici antartici 53
17. Hiszpania Comité Nacional del SCAR 35
18. Korea Południowa 27
19. Indie 21
20. Ekwador 9
21. Urugwaj Instituto Antártico Uruguayo 5
22. Afryka Południowa 2
23. Kanada Geographical Names Board of Canada (GNBC), Natural Resources Canada 2
24. Ukraina 1

Uwagi edytuj

  1. ↑ Strony SCAR podają rozbieżne informacje na temat liczby państw zgłaszających nazwy (strona główna podaje 22 kraje, natomiast strona raportująca liczbę nazw zgłoszonych podaje je dla 24 krajów, a strona prezentująca instytucje zgłaszające podaje 26 krajów (w tym nieuwzględnione wcześniej Brazylię, Finlandię i Szwecję), por. SCAR Composite Gazetteer of Antarctica ↓, SCAR Statistics ↓, SCAR Naming authorities ↓.

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b c d e f g Day 2019 ↓, s. 141.
  2. ↑ a b Scientific Committee on Antarctic Research: Antarctic Place Names. [w:] www.scar.org [on-line]. [dostęp 2021-01-31]. (ang.).
  3. ↑ a b c SCAR Composite Gazetteer of Antarctica ↓.
  4. ↑ SCAR Statistics ↓.
  5. ↑ SCAR Naming authorities ↓.

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Composite_Gazetteer_of_Antarctica&oldid=72608234”