Danuta Szczypka (ur. w Wiśle[1]) – polska historyczka i regionalistka, badaczka dziejów Wisły i Śląska Cieszyńskiego[1][2].

Danuta Szczypka
Miejsce urodzenia

Wisła

Zawód, zajęcie

historyczka, regionalistka

Odznaczenia
Srebrny Krzyż Zasługi Medal Komisji Edukacji Narodowej Odznaczenie regionalne Złota Odznaka Honorowa Za Zasługi Dla Województwa Śląskiego nadana przez Sejmik Województwa Śląskiego

Życiorys edytuj

Ukończyła studia magisterskie w Instytucie Historii Uniwersytetu Śląskiego i podyplomowe w Akademii Ekonomicznej w Poznaniu w zakresie zarządzania hotelarstwem i turystyką.

W latach 1977–2006 pracowała w Zespole Szkół Gastronomiczno-Hotelarskich w Wiśle. Przez 21 lat pełniła funkcję wicedyrektorki. Była współautorką i redaktorką „Rocznika ZSGH”, zrealizowała w Wiśle pierwszy projekt w ramach programu „Sokrates Comenius”, współorganizowała konferencje naukowe i inne uroczystości[1].

Po przejściu na emeryturę w 2006 zajęła się badaniem historii Wisły. Efekty prac prezentuje w postaci licznych artykułów, wystaw i innych projektów[3][4][5]. Jest członkinią Zespołu Redakcyjnego Monografii Wisły[6], inicjatorką, współautorką i współredaktorką „Rocznika Wiślańskiego” prezentującego historię Wisły oraz Śląska Cieszyńskiego oraz członkinią redakcji „Luteranina”, czasopisma od 2003 wydawanego przez Parafię Ewangelicko-Augsburską w Wiśle[3]. Współorganizowała regionalne i ogólnopolskie sesje naukowe i popularnonaukowe[1].

Jest członkinią Synodu Diecezji Cieszyńskiej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego. Była członkinią zarządu wiślańskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego. Współtworzyła archiwum parafii i bibliotekę, w której zgromadzono dzieła Jana Śniegonia, materiały ze Związku Polskiej Młodzieży Ewangelickiej oraz z innych księgozbiorów historycznych. Pełni rolę opiekunki i kierowniczki archiwum oraz biblioteki parafii[7]. Z ramienia parafii podejmuje działania w zakresie ochrony dziedzictwa kulturowego Wisły, tradycji regionu oraz popularyzacji wiedzy i kultury[1].

We współpracy z Miejską Biblioteką Publiczną im. Jana Śniegonia w Wiśle tworzy wystawy, prowadzi spotkania i konferencje oraz podejmuje działania na Śląsku Cieszyńskim. Jest współzałożycielką grupy dyskusyjnej w bibliotece[8].

W latach 2006–2010 była radną Rady Miasta Wisła. Pełniła funkcję przewodniczącej Komisji Zdrowia, Oświaty i Pomocy Społecznej[9].

Z jej inicjatywy mieszkańcy Wisły odnowili kontakty z Toutami we wsi Ostojićevo, a samorząd miejski nawiązał partnerstwo z gminą Čoka. Sama też prowadziła badania w Serbii, czego efektem było kilka artykułów i zainspirowanie naukowców z Uniwersytetu Śląskiego w Cieszynie do zainteresowania się potomkami migrantów z Wisły[10][11][12].

Zainicjowała ustanowienie Nagrody im. Jana Bujaka, którą jako stypendium dla uzdolnionej młodzieży co roku przyznają władze Wisły[1].

W 2018 była przewodniczącą zespołu Diecezji Cieszyńskiej ds. obchodów 100-lecia odzyskania niepodległości[13].

Wybrane publikacje edytuj

  • Księga Pamiątkowa Zespołu Szkół Gastronomiczno-Hotelarskich im. W. Reymonta w Wiśle (1996)
  • Z dziejów spółdzielczości. 60 lat Gminnej Spółdzielni „Samopomoc Chłopska” w Wiśle (2005)
  • Książka i szkoła w Wiśle w XIX wieku. 150 lat biblioteki Jana Śniegonia (2009) [red.]
  • Wiślanie we wsi Ostojićevo. Historia – język – kultura (2010) [red.]
  • Protokoły Wydziału Gminnego Wisły 1885–1919 (Źródła do dziejów Wisły, t. 1) (2011) [edycja źródłowa]
  • Biskup Juliusz Bursche (1862–1942) (2012) [red.]
  • By pozostali w pamięci... W 75. rocznicę śmierci Michała Cieślara, ks. Władysława Pawlasa i Jana Sztwiertni (2015) [red.]
  • Mjr Adolf Pilch (1914–2000) – cichociemny z Wisły (2015)[14]
  • Protokoły posiedzeń Wydziału Gminnego Wisły 1919–1934 (Źródła do dziejów Wisły, t. 2) (2016) [edycja źródłowa][1]
  • Cmentarz ewangelicki na Groniczku w Wiśle (2019)[15].

Wyróżnienia edytuj

Nagrodzona została Odznaką za Zasługi dla Województwa Bielskiego (1990), Nagrodą Kuratora Oświaty (1998), Medalem Komisji Edukacji Narodowej (2002), Nagrodą Ministra Edukacji Narodowej (2002), Srebrnym Krzyżem Zasługi (2006), Nagrodą Miasta Wisła w dziedzinie kultury i sztuki (2012), Złotą Odznaką Honorową za Zasługi dla Województwa Śląskiego (2016), Laurem Srebrnej Cieszynianki (2017)[1][16].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h Danuta Szczypka nagrodzona – Parafia Ewangelicko-Augsburska w Wiśle [online] [dostęp 2021-04-26] (pol.).
  2. Promocja albumu [online], Strona internetowa sentymentalno-historyczna [dostęp 2021-04-26] (ang.).
  3. a b Wydawnictwo Luteranin – Spis wydanych książek [online] [dostęp 2021-05-03].
  4. Relacja z uroczystości odsłonięcia i poświecenia tablicy pamiątkowej w KL Gusen w Austrii – Polskie Towarzystwo Ewangelickie [online], www.ptew.org.pl [dostęp 2021-04-26].
  5. Jak wiślańscy radni biednego Poloczka wspomagali [online], gazetacodzienna.pl [dostęp 2021-04-26].
  6. Wydawnictwa Wiślańskie [online], www.wisla.pl [dostęp 2021-04-26].
  7. Redakcja, Pierwsza biblioteka dla ewangelików powstaje w Wiśle [online], Dziennik Zachodni, 28 listopada 2013 [dostęp 2021-04-26] (pol.).
  8. Grupa dyskusyjna [online] [dostęp 2021-04-26] (pol.).
  9. Wykaz Radnych Rady Miasta Wisły 2010–2014 [online], wisla.dobrybip.pl [dostęp 2021-04-26] (pol.).
  10. Katarzyna Marcol, Toutowie. Język i pamięć w ustanawianiu wspólnoty Wiślan w Banacie [online], wydawnictwo.us.edu.pl [dostęp 2021-04-17].
  11. Toutowie z Wisły [online], Gazeta Uniwersytecka UŚ [dostęp 2021-04-26] (pol.).
  12. Do Wisły przyjadą krajanie z Serbii [online], katowice.wyborcza.pl [dostęp 2021-04-26].
  13. Ewangelicy w walce o niepodległość [online], www.jawornik.eu [dostęp 2021-04-26].
  14. Promocja książki o Adolfie Pilchu [online], zwrot.cz, 16 marca 2015 [dostęp 2021-04-26] (pol.).
  15. Recenzja książki-albumu „Cmentarz ewangelicki na Gróniczku w Wiśle” (Wisła 2019) – Polskie Towarzystwo Ewangelickie [online], www.ptew.org.pl [dostęp 2021-04-26].
  16. Obchody 100-lecia niepodległości w ZSGH w Wiśle [online], powiat.cieszyn.pl/ [dostęp 2021-04-26] (pol.).