Diaspora ormiańska
Diaspora ormiańska (orm. Հայկական Սփիւռք) – współczesna diaspora ormiańska ukształtowana po I wojnie światowej jako rezultat Ludobójstwa Ormian, które było centralnie zaplanowaną przez władze tureckie eksterminacją autochtonicznej ludności ormiańskiej na terenie Imperium Osmańskiego w okresie I wojny światowej.
Ormianie, którzy przeżyli ludobójstwo rozproszyli się po świecie (około 500 tys. osób) tworząc wspólnoty ormiańskie daleko od swojej ojczyzny. W wyniku przyrostu naturalnego liczba Ormian w diasporze, którzy wywodzą swoje pochodzenie od Ormian, którzy uciekli i przeżyli ludobójstwo, wynosi kilka milionów. Od rozpadu Związku Sowieckiego w 1991 roku, w wyniku trudności ekonomicznych w nowo powstałej Armenii kolejny milion Ormian dołączył do diaspory.
Obecnie określenie diaspora ormiańska odnosi się do grup Ormian żyjących poza granicami Armenii, graniczącego z Armenią regionu Javakhk w sąsiedniej Gruzji, Górskiego Karabachu oraz zachodniej części Azerbejdżanu okupowanego przez wojska armeńskie (od 1994 r.).
Według szacunków liczba Ormian żyjących na świecie wynosi 11 milionów osób[1] z czego około 3 mln 300 tys. żyje w Armenii[2], 140 tys. w nieuznawanej na arenie międzynarodowej Republice Górskiego Karabachu[3] i 120 tys. w regionie Javakhk w Gruzji[4]. We wszystkich trzech wymienionych obszarach Ormianie są ludnością autochtoniczną stanowiąc bezwzględną większość.
Pozostałe 7 milionów Ormian żyje w diasporze z największą populacją w: (odpowiednio) Rosji, USA, Francji, Argentynie, Libanie, Syrii, Iranie, Kanadzie, Ukrainie, Grecji i w Australii[5].
Jedynie jedna trzecia światowej populacji Ormian żyje na ziemiach historycznej Armenii, które przed I wojną światową stanowiły, przez ponad 3000 lat, siedzibę narodową Ormian. Obszar historycznej Armenii jest sześć razy większy niż terytorium zajmowane przez Republikę Armenii. Armenia właściwa obejmuje: Zachodnią Armenię (obecnie wschodnie regiony Turcji), północny Iran, region Samtskhe-Javakheti w południowej Gruzji oraz Górski Karabach i Nachiczewańską Republikę Autonomiczną stanowiące de iure części Azerbejdżanu[6].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ ArmeniaDiapora.com. armeniadiaspora.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-05-11)]..
- ↑ 3 299 900 habitants en Arménie au 1er janvier 2008. armenews.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-12-20)]..
- ↑ The National Statistical Service of the Nagorno-Karabakh Republic.
- ↑ ETHMAJOR ADMINISTRATIVE-TERRITORIAL UNITS OF THE REPUBLIC OF GEORGIA.
- ↑ Armenia seeks to boost population.
- ↑ Encyclopedia of Diasporas: Immigrant and Refugee Cultures around the Worlds, s. 36–43.
Bibliografia
edytuj- Robert Fisk, The Great War For Civilisation, The Conquest Of The Middle East, Chapter 10; The First Holocaust, s. 388–436, ISBN 978-1-84115-008-6, Harper Perennial, London, New York, Toronto and Syndey, 2006
- Laurence Ritter, La longue marche des Arméniens: Histoire et devenir d’une diaspora, red. Robert Laffont, 2007 ISBN 978-2221106815