Doketyzm

całkowite odrzucenie cielesnego człowieczeństwa Chrystusa

Doketyzm (gr. δοκεῖν dokein – wydawać się, mniemać, przypuszczać) – wczesnochrześcijańska doktryna chrystologiczna (powstała w II w.), która kwestionowała podstawowe dogmaty wiary chrześcijańskiej, czyli wcielenie i zbawienie ludzkości poprzez mękę, śmierć i zmartwychwstanie Chrystusa. Od pierwszego soboru nicejskiego uznawana przez chrześcijaństwo za herezję[1].

Ideologiem i scholarchą tej doktryny był Juliusz Kasjan, uczeń Walentyna, gorliwy enkratyk[2].

Według doketyzmu Jezus Chrystus był tylko pozornie człowiekiem. Nie miał bowiem rzeczywistego, fizycznego ciała ludzkiego, ale jedynie eteryczne ciało niebiańskie. Tym samym pozorne były również jego cierpienia i śmierć na krzyżu[3]. W niektórych nurtach uważano na przykład, że zamiast Syna Bożego cierpiał Szymon Cyrenejczyk. Dla podstawowego nurtu chrześcijaństwa doketyzm stanowił wyraźne zaprzeczenie kanonów wiary i został uznany za herezję. Jako teoria wywarł kluczowy wpływ na rozwój monofizytyzmu.

Dokeci utworzyli osobny związek wyznaniowy około połowy II wieku.

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Ridgeon, Lloyd V. J.. ed, Islamic Interpretations of Christianity, Palgrave Macmillan. ISBN 978-0-312-23854-4, s. xv (przedmowa).
  2. Por. F. Drączkowski. Świętość małżeństwa i rodziny według Klemensa Aleksandryjskiego. „Vox Patrum”, s. 103, 1985. ; H. Rahner, Julius Cassianus, LThK V, 1206.
  3. Doketyzm, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-07-29].

Linki zewnętrzne

edytuj