Osa średnia (Dolichovespula media) – palearktyczny gatunek owada z rodziny osowatych (Vespidae). Występuje w Europie (także w Polsce) oraz w północnej i środkowej Azji[1].

Osa średnia
Dolichovespula media
Retzius, 1783
Ilustracja
Królowa
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

błonkoskrzydłe

Rodzina

osowate

Podrodzina

Vespinae

Rodzaj

Dolichovespula

Gatunek

osa średnia

Zasięg występowania
Mapa występowania

Królowe D. media są często mylone z szerszeniem. Spowodowane jest to wielkością oraz posiadaniem czerwonego zabarwienia. Można je jednak rozpoznać po tym, że D. media ma żółte plamki na tułowiu w kolorze głębokiej czerni, czego brak u V. crabro[2]. Królowe osiągają do 25 mm długości[3], a robotnice 15–18 mm.

Gruszkowatego kształtu gniazda o długości do 20 cm zawieszane są w koronach drzew. W jednym gnieździe żyje ponad 100 os[3].

Ekologia

edytuj

D. media to owad społeczny o wysokim poziomie wykształcenia struktur socjalnych – gatunek eusocjalny[4]. Zajmuje w większości siedliska nizinne, w tym lasy, pola uprawne, miasta i parki[2].

Znaczenie w ochronie środowiska

edytuj

D. media w Polsce występuje na przykład w Parku Kampinoskim. Nie jest zagrożona wyginięciem, jednak jest gatunkiem rzadkim[5].

Przypisy

edytuj
  1. J.M. Carpenter, J. Kojima. Checklist of the species in the subfamily Vespinae (Insecta: Hymenoptera: Vespidae). „Natural history bulletin of Ibaraki University”. 1, s. 51–92, 1997. ISSN 1343-0955. (ang.).  (pdf).
  2. a b A. Philips, S. Roberts, Median Wasp (Dolichovespula media) [online], 2010 (ang.).
  3. a b Henryk Sandner: Owady. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1990. ISBN 83-01-08369-7.
  4. K.M. Pickett, J.M. Carpenter, Simultaneous Analysis and the Origin of Eusociality in the Vespidae (Insecta: Hymenoptera) [online], 2010 (ang.).
  5. J.K. Kowalczyk, K. Szczepko, Chronione, zagrożone i rzadkie gatunki błonkówek (Hymenoptera) i muchówek (Diptera) zachodniej części Kampinoskiego Parku Narodowego i potrzeba zachowania ich siedlisk. Wiadomości entomologiczne., Poznań 2004.
 
Gniazdo