Druga bitwa o Kraków
Druga bitwa o Kraków – bitwa na froncie wschodnim I wojny światowej, stoczona pomiędzy wojskami austro-węgierskimi a rosyjskimi na przełomie listopada i grudnia 1914 roku, zakończona wycofaniem się armii rosyjskiej w dniu 13 grudnia. Była to największa batalia stoczona w całej historii Krakowa na jego przedpolach[2].
I wojna światowa, front wschodni | |||
Pomnik na Wzgórzu Kaim – symbol powstrzymania ofensywy armii rosyjskiej | |||
Czas |
koniec listopada–13 grudnia 1914[1] | ||
---|---|---|---|
Miejsce |
południowo-wschodnie przedmieścia Krakowa | ||
Terytorium | |||
Przyczyna |
próba zdobycia Krakowa i otwarcie drogi na Śląsk | ||
Wynik |
taktyczny sukces Austro-Węgier | ||
Strony konfliktu | |||
| |||
Dowódcy | |||
| |||
Położenie na mapie Austrii | |||
50°03′41″N 19°56′18″E/50,061389 19,938333 |
Przebieg edytuj
Po przegranej bitwie galicyjskiej i zakończonej niepowodzeniem kontrofensywie w październiku, wojska austro-węgierskie znalazły się w odwrocie. Do końca listopada 1914 r. wojska rosyjskie opanowały 91,7 proc. obszaru Galicji i przystąpiły do oblężenia i szturmu Twierdzy Kraków od strony północnej („Pierwsza bitwa o Kraków”)[3].
Po ciężkich walkach i ostatecznym niepowodzeniu na północy Krakowa, rosyjski sztab podjął próbę przełamania obrony Twierdzy Kraków od strony południowo-wschodniej. 28. listopada oddziały rosyjskie pojawiły się w Bieżanowie, a 5 grudnia zajęły Wieliczkę, i rozlokowały artylerię na wzgórzach Bieżanowem a Bogucicami. [4]Początkiem grudnia rozpoczął się pojedynek artyleryjski, przy czym główny ciężar obrony Krakowa przejął na siebie fort pancerny „Kosocice” i fort artyleryjski "Rajsko" a ostrzał pozycji rosyjskich prowadził nawet bardziej odległy od pola walki fort cytadelowy „Kościuszko”. W walce brały również mobilne ciężkie moździerze Škoda 30,5 cm rozmieszczane na pozycjach polowych[5].
Bój o Wzgórze Kaim edytuj
6 grudnia doszło do boju piechoty o Wzgórze Kaim. Było to miejsce, w którym armia rosyjska najbardziej zbliżyła się do centrum Krakowa. Wydawany w Krakowie tygodnik Nowości Ilustrowane tak opisał ten bój[4]:
„O świcie pułki polskie wypadły niespodzianie i po całodziennej bitwie zajęły wzgórza, obsadzone przez wroga i zmusiły go do ucieczki. Rosyanie byli zmuszeni ustąpić z pod Krakowa, by już więcej w pobliże jego nie wrócić”.
Zakończenie walk edytuj
Po nieudanych szturmach, austro-węgierskim kontrnatarciu 9 grudnia oraz po przegranej bitwie pod Limanową armia rosyjska rozpoczęła 13 grudnia gwałtowny odwrót na wschód[3].
Galeria edytuj
-
Makieta fortu cytadelowego "Kościuszko", z którego w czasie drugiej bitwy o Kraków ostrzeliwano rosyjskie pozycje między Bieżanowem a Wieliczką.
-
Fort pancerny „Kosocice” prowadzący w dniach 5-6 grudnia 1914 roku pojedynek artyleryjski z artyleria polową armii rosyjskiej.
-
Ciężki moździerz Škoda 30,5 cm, taki, jak biorące udział w bitwie o Kraków.
-
Pomnik na Wzgórzu Kaim – tablica na ścianie północnej.
Patrz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ https://plus.dziennikpolski24.pl/rosjanie-pod-miastem-czyli-krakow-w-ogniu-i-wojny-swiatowej/ar/c15-18148819
- ↑ https://plus.dziennikpolski24.pl/rosjanie-pod-miastem-czyli-krakow-w-ogniu-i-wojny-swiatowej/ar/c15-18148819
- ↑ a b Pawel Stachnik: Rosjanie pod miastem, czyli Kraków w ogniu I wojny światowej. [dostęp 2024-04-08].
- ↑ a b Krzysztof Pięciak: Legenda wzgórza Kaim. [dostęp 2024-04-08].
- ↑ Pawel Stachnik: Galicja w ogniu. Sto lat temu Rosjanie przegrali bitwę o Kraków. [dostęp 2024-04-08].
Bibliografia edytuj
- Jan Dąbrowski: Wielka Wojna 1914–1918. Trzaska, Evert i Michalski / reprint-Wydawnictwo KURPISZ s.c., 1937 / reprint 2000. ISBN 83-87621-72-2.