Dwór w Rymanowie – zabytkowy dwór wybudowany w 1826, wraz z parkiem, znajdujący się w miejscowości Rymanów.

Dwór w Rymanowie
Symbol zabytku nr rej. A-887 z 27.11.1952 i 20.04.2012[1]
Ilustracja
Elewacja frontowa
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Miejscowość

Rymanów

Typ budynku

dwór

Ukończenie budowy

1826

Pierwszy właściciel

Franciszek Skórski

Kolejni właściciele

rodzina Potockich

Obecny właściciel

Nadleśnictwo Rymanów

Położenie na mapie Rymanowa
Mapa konturowa Rymanowa, w centrum znajduje się punkt z opisem „Rymanów, dwór”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Rymanów, dwór”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Rymanów, dwór”
Położenie na mapie powiatu krośnieńskiego
Mapa konturowa powiatu krośnieńskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Rymanów, dwór”
Położenie na mapie gminy Rymanów
Mapa konturowa gminy Rymanów, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Rymanów, dwór”
Ziemia49°34′23,4″N 21°52′14,4″E/49,573167 21,870667

Opis edytuj

W 1794 miasto Rymanów nabył Franciszek Skórski. Kiedy utrzymanie istniejącego zamku stało się zbyt kosztowne zaprzestał jego remontu, a wybudował w 1826 dwór dla swojej żony Zofii Skórskiej. Zamek został ostatecznie rozebrany po wielkim pożarze miasta w 1839. Dwór wzniesiono według projektu znanego lwowskiego architekta pochodzenia włoskiego Piotra Signo, brata Zofii Skórskiej. Był budynkiem parterowym, nakrytym dachem czterospadowym, z piętrową częścią środkową zwieńczoną trójkątnym naczółkiem. Wejście od strony wschodniej poprzedzał czterokolumnowy ganek wspierający balkon piętra. Elewację tylną (zachodnią) zdobił portyk wgłębny z dwiema półkolumnami. Wnętrze miało układ dwutraktowy. Gmach otoczono parkiem[2][3][4].

W 1872 dobra rymanowskie kupili Anna i Stanisław Potoccy, twórcy rymanowskiego uzdrowiska i w rękach rodziny Potockich pozostały do 1945. W czasie I wojny światowej dwór został częściowo spalony. Spłonął 15 września 1944 podczas bombardowania miasta. Po 1945 został odbudowany i częściowo przekształcony. W czasie odbudowy dwór skrócono o dwie osie okienne na każdym skrzydle. Zmieniono także układ osi okiennych w części parterowej, a okna pozbawiono cech stylowych[2][3][4]. We dworze urządzono szkołę dla leśników[5].

W 2000 Lasy Państwowe sfinansowały kolejny remont budynku i stał się siedzibą Nadleśnictwa Rymanów[5].

Z założenia dworskiego zachowały się: wozownia, stajnia, filary bramne i pozostałości parku z dwiema alejami parkowymi, główną lipową i biegnącą równolegle do niej grabową[4][5].


Przypisy edytuj

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podkarpackie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2023-12-07].
  2. a b Jacek Żabicki: Leksykon zabytków architektury Lubelszczyzny i Podkarpacia. Wydawnictwo Arkady, Warszawa 2013, s. 349. ISBN 978-83-213-4787-5.
  3. a b Piotr Libicki: Dwory i pałace wiejskie w Małopolsce i na Podkarpaciu. Dom Wydawniczy Rebis, Poznań 2012, s. 393, 394. ISBN 978-83-7510-597-1.
  4. a b c Sylwester Polakowski: Pozostałości założeń dworskich województwa podkarpackiego. Wydawnictwo Lygian, Krosno 2012, s. 200, 201. ISBN 978-83-935995-0-9. OCLC 832725955.
  5. a b c Siedziba Nadleśnictwa Rymanów. rymanow.krosno.lasy.gov.pl. [dostęp 2024-01-11].