Edmund Barton

australijski polityk i prawnik, pierwszy premier Australii

Edmund Barton (ur. 18 stycznia 1849 w Sydney, zm. 7 stycznia 1920 w Medlow Bath) – australijski polityk i prawnik, pierwszy premier Australii, był także sędzią Sądu Najwyższego.

Edmund Barton
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

18 stycznia 1849
Sydney

Data i miejsce śmierci

7 stycznia 1920
Medlow Bath

Premier Australii
Okres

od 1 stycznia 1901
do 24 września 1903

Przynależność polityczna

Partia Protekcjonistyczna

Poprzednik

nowy urząd

Następca

Alfred Deakin

podpis
Odznaczenia
Krzyż Wielki Orderu Św. Michała i Św. Jerzego (Wielka Brytania)

Życiorys

edytuj

Urodził się w Sydney, gdzie ukończył studia na uniwersytecie i zdał egzamin adwokacki w 1871. W czasie wakacji w 1870 poznał Jane Mason Ross, którą poślubił w 1877. Był dobrym krykiecistą i w późniejszym czasie także sędzią krykietowym.

Jego kariera polityczna nierozerwalnie wiąże się z tym sportem. Był jednym z dwóch sędziów w czasie słynnego w Australii meczu pomiędzy drużyną Nowej Południowej Walii i Anglii w 1879, kiedy to kontrowersyjna decyzja drugiego sędziego doprowadziła do pierwszych w historii zamieszek krykietowych (tzw. zamieszki w Sydney(inne języki)). Dzięki staraniom i szybkim mediacjom Bartona dość szybko i skutecznie udało się zażegnać zaistniałą sytuację konfliktową, a cała sprawa przyniosła mu wiele rozgłosu i pomogła w wyborach do lokalnego, stanowego parlamentu gdzie zasiadał w latach 1879–1898.

Był zwolennikiem federacji wszystkich stanów Australii (wówczas jeszcze kolonii brytyjskiej) w jednolite państwo i jednym ze współautorów ustawy konstytucyjnej która została przedstawiona parlamentowi brytyjskiemu w 1899. Po zjednoczeniu wszystkich stanów i powstaniu państwa Australijskiego w 1901 został pierwszym premierem tego kraju, piastował tę funkcję do 1903[1].

Pierwszym aktem ustanowionym przez rząd Bartona był tzw. Immigration Restriction Act, który zapoczątkował oficjalnie „politykę białej Australii” – w ramach restrykcyjnych zasad emigracji w Australii mogły się osiedlić wyłącznie osoby rasy białej. W praktycznie niezmienionej formie polityka ta przetrwała do lat 50. XX wieku. W 1902 otrzymał tytuł szlachecki i Krzyż Wielki Orderu św. Michała i św. Jerzego z rąk króla Wielkiej Brytanii, a w 1903 został sędzią australijskiego Sądu Najwyższego.

Miał czterech synów i dwie córki.

Przypisy

edytuj
  1. Oxford. Ilustrowana encyklopedia uniwersalna. Historia świata od 1800 roku do współczesności, red. H. Judge, Warszawa 1998, s. 34.

Zobacz też

edytuj

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj