Ścieskowate

(Przekierowano z Eucharitidae)

Ścieskowate[2] (Eucharitidae) – rodzina pasożytniczych błonkówek z nadrodziny bleskotek (Chalcidoidea).

Ścieskowate
Eucharitidae[1]
Latreille, 1809
Ilustracja
Samica Dicoelothorax parviceps
Ilustracja
Samiec Dicoelothorax parviceps
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

błonkoskrzydłe

Podrząd

trzonkówki

Infrarząd

owadziarki

Nadrodzina

bleskotki

Rodzina

ścieskowate

Zasięg występowania edytuj

Przedstawiciele tej rodziny występują na całym świecie[3]. W Polsce stwierdzono występowanie jednego gatunku[4].

Budowa ciała edytuj

Osiągają 2,5 do 4 mm długości ciała. Głowa mała, żuwaczki duże. Tułów silnie wysklepiony, "garbaty". Przedplecze małe i ukryte za głową w widoku grzbietowym. Scutellum silnie wysklepione. Boczna płytka tułowia (prepectus) położona w tej samej płaszczyźnie co przedplecze i zrośnięta z nim. Stylik nisko osadzony i silnie wydłużony, odwłok silnie rozdęty[3].

Ekologia edytuj

Ścieskowate są wyspecjalizowanymi parazytoidami mrówek. Dorosłe osobniki składają jaja poza ich gniazdami. Ruchliwe larwy pierwszego stadium (planidia) aktywnie poszukują mrowisk i po dostaniu się do środka atakują poczwarki mrówek. Pasożytują na nich do przepoczwarczenia jako pasożyty zewnętrzne. W rozwoju ścieskowatych występuje nadprzeobrażenie. Dorosłe osobniki żyją wewnątrz kolonii mrówek i nie są atakowane przez robotnice. Do rozrodu dochodzi poza gniazdem, samice składają od 1000 do 10000 jaj[5].

Znaczenie dla człowieka edytuj

Niektóre gatunki, np. Orasema simplex, badane są pod kątem potencjalnej skuteczności w biologicznej kontroli populacji inwazyjnych mrówek z rodzaju Solenopsis[5].

Systematyka edytuj

Do ścieskowatrych należą 3 podrodziny obejmujące 55 rodzajów i 417 gatunków[6]:

Pozycja systematyczna australijskiej podrodziny Akapalinae jest niepewna.

Przypisy edytuj

  1. Eucharitidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. Józef Banaszak: Rząd: błonkówki — Hymenoptera. W: Zoologia t. 2 Stawonogi cz. 2 Tchawkodyszne. Czesław Błaszak (red.). Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012, s. 324-328.
  3. a b Family Eucharitidae bugguide.net. [dostęp 2024-01-03].
  4. Przemysław Szafrański. Eucharitidae (Hymenoptera), a chalcid wasp family new to the fauna of Poland. „Polskie Pismo Entomologiczne”. 80, s. 547–554, 2011. Gdynia. DOI: 10.2478/v10200-011-0043-y. 
  5. a b Varone L, Briano J. Bionomics of Orasema simplex (Hymenoptera: Eucharitidae), a parasitoid of Solenopsis fire ants (Hymenoptera: Formicidae) in Argentina. „Biological Control”. 48, s. 204-209, 2009. DOI: 10.1016/j.biocontrol.2008.10.003. 
  6. Hymenopteran Systematics at the University of California, Riverside [online], hymenoptera.ucr.edu [dostęp 2017-11-21] [zarchiwizowane z adresu 2012-12-12] (ang.).