Friedrich Pabst (architekt)

niemiecki architekt, inżynier

Friedrich Pabst (zm. 13 grudnia 1943 w Warszawie) – niemiecki inżynier i architekt, od którego nazwiska pochodzi nazwa projektu przebudowy Warszawy – tzw. planu Pabsta.

Friedrich Pabst
Data i miejsce śmierci

13 grudnia 1943
Warszawa

Narodowość

niemiecka

Alma mater

Technische Hochschule Danzig

Praca
Styl

modernizm

Projekty

Plan Pabsta

Życiorys

edytuj

Pabst pochodził z Dortmundu[1]. Studia ukończył w Wyższej Szkole Technicznej w Gdańsku (niem. Technische Hochschule Danzig)[1]. Na początku 1940 pracował w Miejskim Urzędzie Planowania w Poznaniu, po czym w lutym 1941 został przeniesiony do biura w Łodzi (ówczesnym Litzmanstadt)[1]. W kwietniu 1942 Pabst został czwartym kierownikiem[2] warszawskiego Urzędu Budowlanego[1]. Od nazwiska Pabsta pochodzi nazwa projektu przebudowy Warszawy – tzw. planu Pabsta, chociaż sam Pabst nie pracował nad planem[3].

Pabst został zastrzelony 13 grudnia 1943 na ulicy Daniłowiczowskiej w Warszawie, podczas akcji Braun przygotowanej przez oddział dywersji bojowej Kedywu Agat. Miała ona na celu zlikwidowanie niemieckiego urzędnika kwaterunku Emila Brauna[4].

Plan Pabsta

edytuj
Osobny artykuł: Plan Pabsta.

Plan nazywany „Nowe niemieckie miasto Warszawa” (niem. Die neue Deutsche Stadt Warschau) miał zredukować miasto ze stolicy kraju do prowincjonalnego 100–130 tysięcznego miasta[5], złożonego z części niemieckiej o powierzchni 6 km kwadratowych po lewej stronie Wisły i 1 km kwadratowego dla 30 000 lub 80 000 polskich niewolników leżącego po prawej stronie. Liczebność Warszawy zostałaby zmniejszona o około 90% względem stanu z okresu przedwojennego. Przewidywano w nim m.in. zburzenie Starego Miasta i Zamku Królewskiego oraz wybudowanie w tym miejscu monumentalnej Hali Kongresowej NSDAP (niem. Parteivolkshalle). W miejscu kolumny Zygmunta miał znajdować się pomnik Germanii. Projekt został przygotowany przez Huberta Grossa i Otto Nurnbergera i był realizowany na polecenie Generalnego Gubernatora Hansa Franka, który uzyskał aprobatę Adolfa Hitlera.

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Niels Gutschow: Ordnungswahn. Birkhäuser, 2001, s. 49-50. ISBN 3-7643-6390-8. [dostęp 2010-10-28]. (niem.).
  2. Po Hubercie Groß, Ludwigu Leist i Erwinie Suppingerze.
  3. Niels Gutschow: Ordnungswahn. Birkhäuser, 2001, s. 11. ISBN 3-7643-6390-8. [dostęp 2010-10-28]. (niem.).
  4. Piotr Stachiewicz: „Parasol.” Dzieje oddziału do zadań specjalnych Kierownictwa Dywersji Komendy Głównej Armii Krajowej. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1984, s. 258. ISBN 83-211-0273-5.
  5. Florian Koch, Marianne Rodenstein: Die europäische Stadt in Transformation: Stadtplanung und Stadtentwicklungspolitik im postsozialistischen Warschau. VS Verlag, 2009, s. 150-151. ISBN 3-531-17090-2. [dostęp 2010-10-28]. (niem.).

Bibliografia

edytuj
  • Niels Gutschow, Barbara Klain: Zagłada i utopia. Urbanistyka Warszawy w latach 1939-1945 (katalog wystawy). Warszawa: Muzeum Historyczne, 2003.