Góra Zamkowa (Zamek Tenczyn)
Góra Zamkowa – twardzielcowe najwyższe wzgórze Garbu Tenczyńskiego, posiadające kilka wierzchołków, znajdujące się we wsi Rudno. Najwyższy wierzchołek ma wysokość 407,8 m n.p.m[potrzebny przypis]. Na wschodnim wierzchołku o wysokości 398[1]/401[2] m n.p.m. znajduje się zamek Tenczyn. Na południu znajduje się wierzchołek Winnica o wysokości 391 m n.p.m. oraz Siwa o wysokości 374.8 m n.p.m.[2] Wzgórze jest dawnym stożkiem wulkanicznym[1]. W okresie późnego paleozoiku wystąpiły ruchy górotwórcze zwane orogenezą waryscyjską (hercyńską)[3]. Jednym z jej przejawów było odnowienie pęknięć sztywnej płyty przedkarpackiej. W rejonie tych pęknięć wystąpiła erupcja lawy wulkanicznej oraz wyrzucenie znacznej ilości materiału piroklastycznego. Takim miejscem był teren dzisiejszej Góry Zamkowej. Pokrywa wzniesienia ma grubość około 150 m i składa się z paleobazaltu (melafirów) ułożonych w pięciu grubych warstwach. Odpowiada to 5 erupcjom wulkanicznym[4]. Warstwy melafirów poprzedzielane są tufami (skała powstała z popiołów wulkanicznych). Warstwy mają nie jednolitą budowę w dolnej części występuje skała lita, przechodząca w struktury porowate. We wschodniej części wzgórza na kominie wulkanicznym lub potoku lawy wybudowany został Zamek Tenczyn.
Zamek Tenczyn na Górze Zamkowej | |
Państwo | |
---|---|
Pasmo | |
Wysokość | |
Położenie na mapie gminy Krzeszowice | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego | |
Położenie na mapie powiatu krakowskiego | |
50°06′08″N 19°34′55″E/50,102222 19,581944 |
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b c Tenczyn. Historia rozkwitu i upadku zamku. Maciej Stępowski. Kraków: Drukarnia Eikon Plus, 2014, s. 3. ISBN 978-83-60391-72-3.
- ↑ a b c Według map rastrowych zamieszczonych na „Geoportalu”
- ↑ Orogeneza waryscyjsko-hercyńska (zywaplaneta.pl)
- ↑ Geologiczne uwarunkowania postępującej destrukcji zamkun Tenczyn (ratujtenczyn.org.pl)