Gaspare Stanislao Ferrari

włoski jezuita i astronom

Gaspare Stanislao Ferrari (ur. 23 października 1834 w Bolonii, zm. 20 czerwca 1903 w Paryżu[1][2]) – włoski jezuita i astronom.

Biografia edytuj

Do zakonu jezuitów wstąpił w wieku 18 lat[2]. Po przeprowadzce do Rzymu studiował filozofię oraz teologię[1]. W 1863 roku otrzymał święcenia kapłańskie[1]. W 1865 roku został przydzielony do obserwatorium astronomicznego Kolegium Rzymskiego, którego dyrektorem był ojciec Angelo Secchi[2]. Obserwatorium to znajdowało się na dachu kościoła św. Ignacego w Rzymie[2]. Ferrari i Secchi prowadzili tam obserwacje za pomocą 9,5-calowego teleskopu soczewkowego Merza[2]. Ferrari redagował biuletyn obserwatorium, a później pisał także artykuły o tematyce astronomicznej do czasopisma „Atti della Pontificia Accademia dei Lincei”[1].

Po śmierci Secchiego w 1878 roku Ferrari został dyrektorem obserwatorium[1]. 2 czerwca 1879 roku został zmuszony do opuszczenia obserwatorium, które przejęły władze włoskie[1]. Mimo rozgoryczenia spowodowanego tą decyzją nadal zajmował się badaniami astronomicznymi, prowadził też wykłady z astronomii na Uniwersytecie Gregoriańskim w Rzymie[1]. Zbudował obserwatorium meteorologiczne na terenie willi Mondragone we Frascati[1]. Podjął też zobowiązanie zbudowania nowego obserwatorium astronomicznego, głównie w celu kształcenia kleryków[1]. Już w 1882 roku założył niewielkie obserwatorium w prywatnej willi u podnóża wzgórza Janikulum, wyposażone w teleskop Merza o ogniskowej 1,5 m[1]. Chciał wznowić badania astrofizyczne, a nie otrzymawszy finansowania ze środków publicznych, zainwestował swoje własne fundusze w zakup teleskopu o ogniskowej 4 m i jego oprzyrządowania[1]. Tym samym założył w 1887 roku nowe obserwatorium, poświęcone pamięci Angelo Secchiego[1].

20 lutego 1894 roku usunięto go z zakonu jezuitów w związku z pożyczkami zaciągniętymi przez niego bez pozwolenia[1]. Przeprowadził się do Paryża, gdzie zmarł w 1903 roku[1].

Odkrycia skatalogowane w New General Catalogue edytuj

W trakcie bezowocnych poszukiwań komety Bieli od 11 listopada 1865 do 18 stycznia 1866 roku Ferrari odkrył 14 obiektów typu „mgławicowego”. Wyniki obserwacji zostały opisane przez Secchiego w niemieckim czasopiśmie „Astronomische Nachrichten”. John Dreyer umieścił te obiekty w swoim katalogu NGC, błędnie podając za odkrywcę Secchiego. Nowsze badania dowiodły, że tylko 5 z tych 14 obiektów to obiekty rzeczywiste (galaktyki NGC 50, NGC 7667, NGC 7683, NGC 7738 i NGC 7739), jeden to asteryzm składający się z czterech gwiazd (NGC 7614), zaś pozostałych nie odnaleziono (NGC 116, NGC 7565, NGC 7613, NGC 7663, NGC 7666, NGC 7668, NGC 7669 i NGC 7670)[2].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h i j k l m n Giuseppe Monaco: FERRARI, Gaspare Stanislao. [w:] Dizionario Biografico degli Italiani - Volume 46 (1996) [on-line]. Treccani. [dostęp 2017-09-10]. (wł.).
  2. a b c d e f Wolfgang Steinicke: Gaspare Stanislao Ferrari. [w:] NGC/IC Observers [on-line]. [dostęp 2017-09-10]. (ang.).