Gizela, księżna Monako (Ghislaine Marie Francoise Dommanget, ur. 13 października 1900 w Reims, zm. 30 kwietnia 1991 w Neuilly-sur-Seine), członkini monakijskiej rodziny książęcej, od 25 lipca 1946 do 9 maja 1949 księżna Monako jako żona księcia Ludwika II; francuska aktorka.

Gizela Grimaldi
Wizerunek herbu
księżna Monako
Okres

od 24 lipca 1946
do 9 maja 1949

Jako żona

Ludwika II, księcia Monako

Poprzedniczka

Alicja, księżna Monako

Następczyni

Grace, księżna Monako

Dane biograficzne
Dynastia

Grimaldi

Data i miejsce urodzenia

13 października 1900
Reims

Data i miejsce śmierci

30 kwietnia 1991
Neuilly-sur-Seine

Miejsce spoczynku

Cmentarz Passy
Paryż

Ojciec

Robert Dommanget

Matka

Maria Dommanget

Mąż

Paweł Diey
(śl. 1923, zm. 1931)
Ludwik II, książę Monako
(śl. 1946, zm. 1949)

Dzieci

Jan Brulé
(ur. 1934)

Powiązania rodzinne edytuj

Gizela urodziła się 13 października 1900 w Reims we Francji.

Jej rodzicami byli Robert Józef Dommanget i jego małżonka, Maria Ludwika z domu Meunier.

Kariera aktorska edytuj

Z pomocą Sarah Bernhardt zaczęła swoją karierę aktorską w Teatrze Déjazet w Paryżu, gdzie występowała pod pseudonimem Ghislaine w sztuce Tire au flanc. W 1923 uczestniczyła w pogrzebie Bernhardt i wrzuciła do grobu złoty pierścionek, obiecując poświęcić się grze w produkcjach komediowych. Współpracowała z Teatrem de l’Odéon w Paryżu.

Wystąpiła w dwóch filmach fabularnych: La 13e enquête de Grey w 1937 i La 3e dalle w 1941 roku.

Życie prywatne edytuj

17 lipca 1923 roku w Paryżu poślubiła o wiele lat starszego od niej Pawła Diey. Małżeństwo zakończyło się z chwilą śmierci mężczyzny w 1931 roku.

Następnie Diey była w relacji z francuskim aktorem Andrzejem Brulé. W 1934 roku urodził się syn pary, Jan Gabriel Brulé.

W czasie podróży do Monako w 1942 roku poznała Ludwika II, księcia Monako. 72-letni władca panujący w księstwie pozostawał w stanie kawalerskim, a jego następczynią była jego jedyna, nieślubna córka Charlotte, księżna Valentinois. W 1944 roku Charlotte zrzekła się praw do tronu na rzecz swojego syna, Rainiera.

Francuska aktorka zauroczyła księcia Ludwika. Cywilna ceremonia ich ślubu miała miejsce 24 lipca 1946 roku, a trzy dni później odbyły się uroczystości religijne. Gizela uzyskała tytuł Jej Książęcej Wysokości Księżnej Monako i została najwyżej postawioną kobietą w księstwie.

Księżna Monako edytuj

Monakijska rodzina książęca w XX wieku

Potomkowie księcia i księżnej Valentinois

Dzieci i wnuki księcia Ludwika nie akceptowały jego nowej wybranki, podając jako powód trzydziestoletnią różnicę wieku pomiędzy nimi[1]. Gizela przeprowadziła się do Monako, gdzie pełniła obowiązki pierwszej damy.

W marcu 1947 uczestniczyła w oficjalnej wizycie Gustawa V, króla Szwecji do Księstwa Monako.

Trwające trzy lata małżeństwo z Ludwikiem zakończyło się w dniu jego śmierci 9 maja 1949. Na monakijskim tronie zasiadł jego wnuk, książę Rainier III. Książę zapisał w spadku swojej żonie połowę swoich posiadłości, ale testament został podważony przez Rainiera i jego siostrę Antoinette. Ostatecznie Gizela otrzymała swoją biżuterię, kilka innych podarunków i zachowała prawo do użytkowania kilku pokojów w Pałacu Książęcym. Przez pewien czas rząd monakijski wypłacał jej niewielką miesięczną pensję.

Księżna-wdowa Monako przeprowadziła się do Paryża.

W 1956 roku była gościem ceremonii zaślubin Rainiera III z Grace Kelly i zaprzyjaźniła się z byłą amerykańską aktorką, która czyniła starania, by ponownie włączyć przybraną babkę męża do rodziny. Francuzka zaczęła bywać w Monako, pod warunkiem nie używania przez nią tytułu księżnej Monako. Wystąpiła w trzech przedstawieniach w księstwie: Ms. April w 1958, L'Aiglon w 1959 i Pea Flower w 1960.

W Paryżu napisała książkę Sois princesse... dit-il (Bądź księżną... on powiedział), którą zadedykowała księżnej Grace.

Uczestniczyła w obchodach srebrnego jubileuszu panowania księcia Rainiera w 1974 i w pogrzebie księżnej Grace w 1982 (była to jej ostatnia wizyta w księstwie). Po tym wydarzeniu ponownie formalnie była najwyżej postawioną kobietą w państwie[2].

Dopiero w 2011 roku kolejną osobą, która otrzymała tytuł księżnej Monako, została Charlene Wittstock, żona księcia Alberta II.

Śmierć i pogrzeb edytuj

 
Grób księżnej Gizeli na cmentarzu Passy

Księżna-wdowa Monako zmarła w wieku 91 lat, dnia 30 kwietnia 1991 w Neuilly-sur-Seine. Została pochowana na cmentarzu Passy w Paryżu.

Tytuły edytuj

Od do Tytuł
13 października 1900 17 lipca 1923 panna Gizela Dommanget
17 lipca 1923 24 lipca 1946 pani Gizela Diey
24 lipca 1946 9 maja 1949 Jej Książęca Wysokość Księżna Monako
9 maja 1949 30 kwietnia 1991 Jej Książęca Wysokość Księżna-Wdowa Monako

Przypisy edytuj

  1. Ghislaine Dommanget, Princess of Monaco | Unofficial Royalty [online], unofficialroyalty.com [dostęp 2018-11-21] (ang.).
  2. Mad for Monaco: H.S.H. Princess Ghislaine of Monaco [online], madmonaco.blogspot.com [dostęp 2018-11-21].