Hanns Radau
Hanns Radau (właściwie Johannes Conrad Radau; ur. 24 marca 1901 w Tejstymach, zm. 18 grudnia 1960 w Itzehoe) – niemiecki nauczyciel, pisarz i rzeźbiarz.
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Narodowość | |
| Język | |
| Dziedzina sztuki |
Życiorys edytuj
Jego przodkowie byli rolnikami i rzemieślnikami w Braniewie i okolicy w Prusach Wschodnich. Ojciec Franz Radau (ur. 1865 w Braniewie, zm. 1949 w Bad Neuenahr) był handlarzem, później urzędnikiem miejskim, matka Maria, z domu Langkau, również pochodziła z Braniewa (ur. 1863 w Braniewie, zm. 1939 tamże).
Hanns Radau urodził się w Tejstymach w powiecie reszelskim. W 1906 roku jego rodzina powróciła do Braniewa, gdzie Hanns do roku 1915 uczęszczał do szkoły powszechnej. Po jej ukończeniu, w latach 1915–1921, naukę pobierał w Seminarium Nauczycielskim również w Braniewie, gdzie zdał pierwszy egzamin nauczycielski. Wcześnie zaczął pisać, zainspirowany przez matkę, która również była aktywną pisarką, a nawet czasami była publikowana. Nie mógł jednak znaleźć pracy jako nauczyciel w pobliżu, toteż wyjeźdzał za nią w odległe strony. Przez krótki okres imał się różnych zajęć (strażnik graniczny, górnik). Od 1922 roku pracował jako nauczyciel w szkole w Dinslaken, aż do jej zamknięcia przez narodowych socjalistów w 1933 roku. W 1926 ożenił się z Marią Eriką Krause (ur. 1904 w Braniewie, uznana za zmarłą podczas exodusu 30 stycznia 1945 w Tolkmicku), w 1931 roku urodziła mu się pierwsza córka. Od 1934 do 1940 Hanns Radau pracował jako nauczyciel w Rheydt. W tym czasie powstały jego pierwsze drewniane rzeźby. Od 1940 do 1945 był zatrudniony jako nauczyciel w Gdyni. Od 1943 służył jako żołnierz, a w 1945 podczas wycofywania się do Szlezwiku-Holsztynu dostał się do niewoli angielskiej, skąd w tym samym roku został zwolniony do Itzehoe w Szlezwiku-Holsztynie. Pracował tam od 1946 do 1960 jako nauczyciel i wicedyrektor (od 1953) w szkole podstawowej i wznowił działalność rzeźbiarską. W 1945 był członkiem założycielem Stowarzyszenia Artystów w Steinburgu. W 1950 ożenił się po raz drugi, z Inge Plagmann (ur. 1919 w Itzehoe), w 1951 urodziła mu się druga córka. Lata pracy w Itzehoe charakteryzowały się intensywną pracą, zarówno zawodową, jak i artystyczną. Zmarł 18 grudnia 1960 w Itzehoe po ciężkiej chorobie[1][2].
Rzeźbiarstwo edytuj
Hanns Radau był rzeźbiarzem samoukiem. W latach 1934–1939 stworzył szereg prac, w których wzorował się na pracach Ernsta Barlacha. Z czasem wypracował własny warsztat. Zwrócił się ku abstrakcji, w kierunku stylu Henry'ego Moore'a. W latach 1946–2001 wystawiał swoje prace na wielu wystawach zbiorowych oraz indywidualnych.
Pisarstwo edytuj
Oprócz pracy jako nauczyciel Hanns Radau wcześnie zaczął uprawiać pisarstwo. Próbował swoich sił na wszystkich polach literackich, pisał wiersze, dramaty i słuchowiska. Słuchowisko „Bob Corner and the Voice of God” otrzymało nagrodę w konkursie radia bawarskiego Bayerischer Rundfunk i było emitowane tam oraz przez Radio Wień. Jednak największe sukcesy odniósł na polu literatury dla dzieci i młodzieży, których pisaniem zajął się dopiero w późniejszych latach życia. Łącznie opublikował siedem książek pomiędzy 1955 rokiem a śmiercią w 1960 roku. Dwie z tych pozycji znalazły się na liście nominowanych do Niemieckiej Nagrody Książkowej dla Młodzieży Deutscher Jugendbuchpreis.
Wiele książek zostało przetłumaczonych na inne języki: niderlandzki, czeski, portugalski, hiszpański, angielski i afrikaans, dzięki czemu są znane nie tylko na kontynencie europejskim[3].
Książki edytuj
- Aya, lauft ihr Hunde. Hoch-Verlag, Düsseldorf 1955
- Großer Jäger Little Fox. Hoch-Verlag, Düsseldorf 1957
- Illampu – Abenteuer in den Anden. Hoch-Verlag, Düsseldorf 1958
- Drei im Hurrikan. Hoch-Verlag, Düsseldorf 1958. Notlandung im Urwald . Hoch-Verlag, Düsseldorf 1959
- Letzter Häuptling Little Fox. Hoch-Verlag, Düsseldorf 195
- Im Banne des Amazonas. Hoch-Verlag, Düsseldorf 1960
- Little Fox Jäger und Häuptling. Verlag Dieter Frieß, 2005
- Drei im Hurrikan. Verlag Dieter Frieß, 2006