Helena Antonia z Liège

kobieta z brodą, dwórka polskiej królowej Konstancji Habsburżanki

Helena Antonia z Liège, Helena Antonia Galecka (ur. 1579 w Liège[1], zm. po 1621) – kobieta z brodą, dwórka polskiej królowej Konstancji Habsburżanki, żony Zygmunta III Wazy.

Helena Antonia z Liège
Ilustracja
Portret brodatej Heleny Antonii, malarz wrocławski, po 1621
Imię i nazwisko urodzenia

Helena Antonia Galecka (?)

Data i miejsce urodzenia

1579
Liège

Data śmierci

po 1621

Życiorys edytuj

Według kroniki Christiana Augusta Vulpiusa z 1811 roku, gdy Helena Antonia miała dziewięć lat, zaczęło się pojawiać na jej twarzy bujne męskie owłosienie. Wówczas rodzice Heleny Antonii mieli przekazać ją arcybiskupowi Kolonii Ernestowi Wittelsbachowi. Stamtąd trafiła ona na dwór arcyksięcia Karola Styryjskiego w Grazu, gdzie została dwórką arcyksiężnej austriackiej Marii Anny Bawarskiej[2]. Po śmierci arcyksiężnej Heleną Antonią zaopiekowała się jej córka Konstancja, która w 1605 zabrała ją ze sobą na dwór swojego męża Zygmunta III Wazy[2].

Postać Heleny Antonii uwiecznili na swoich sztychach Johannes Loselius oraz Dominik Custos, zaś portret dwórki z 1595 roku przechowywany jest w Bawarskim Muzeum Narodowym w Monachium. Helena Antonia z Liège została również przedstawiona na tak zwanym Rulonie polskim, wraz z innymi dwórkami królowej Konstancji Habsburżanki[2]. W 1621 roku Helena Antonia przybyła do Wrocławia, gdzie po raz kolejny została sportretowana (dwukrotnie) przez nieznanych bliżej malarzy. Portrety te znajdują się obecnie w Muzeum Narodowym we Wrocławiu[3].

Przypisy edytuj

  1. W literaturze pojawiają się również 1439 lub 1489 jako daty urodzenia Heleny Antonii, lecz są one nieprawdopodobne ze względów chronologicznych. Zob. A. Selerowicz, Portret brodatej dziewicy, Warszawa 2011, s. 34.
  2. a b c A. Selerowicz, Portret brodatej dziewicy, Warszawa 2011, s. 34.
  3. A. Selerowicz, Portret brodatej dziewicy, Warszawa 2011, s. 33, 36.

Bibliografia edytuj

  • Selerowicz A., Portret brodatej dziewicy, (w:) "Aspiracje. Pismo warszawskich uczelni artystycznych", Wiosna 2011, Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie, Warszawa 2011, ss. 32–37.