Henryk Barciński

polski przemysłowiec

Henryk Barciński (ur. 14 kwietnia 1876 w Łodzi, zm. 17 stycznia 1940 tamże) – przemysłowiec łódzki, działacz gospodarczy, społeczny i oświatowy.

Henryk Barciński
Data i miejsce urodzenia

14 kwietnia 1876
Łódź

Data i miejsce śmierci

17 stycznia 1940
Łódź

Zawód, zajęcie

przemysłowiec

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi

Życiorys edytuj

Był synem Salomona i Róży (Ruchli) Birnbaum (1853–1929), bratem Marcelego i Stefana.

Po ukończeniu szkoły średniej w Łodzi studiował ekonomię polityczną na uniwersytecie w Heidelbergu. Od 1898 r. pracował w dziale handlowym rodzinnej firmy „Przemysł Wełniany S. Barciński i S-ka”, której udziałowcem został po śmierci ojca w 1902 r. Był członkiem zarządów łódzkich firm włókienniczych: „Jakub Hirszberg i Wilczyński”, Tow. Akc. Przemysłowe Markus Kohn oraz łódzkiego oddziału warszawskiej Fabryki Kleju i Kazeiny „Strem”. Był posiadaczem dyplomu kupca I gildii.

W latach 1907–1914 był członkiem Komitetu Pożyczkowego dla kredytów handlowo-przemysłowych przy Oddziale Łódzkim Banku Państwa, członkiem Komitetu Giełdowego, przewodniczącym Komisji Wełnianej Przemysłu Włókienniczego, radcą Sekcji Przemysłowej Izby Przemysłowo-Handlowej w Łodzi. Po wybuchu I wojny światowej przystąpił 1 sierpnia 1914 r. do tzw. Rady Czternastu, przekształconej wkrótce w Główny Komitet Obywatelski m. Łodzi (1914–1915)[1] mający na celu pomoc w zaopatrzeniu łodzian w żywność, opał, leki itp. słowem w przetrwaniu wojny przynajmniej w pierwszym okresie zmieniającej się sytuacji wojennej. Wchodził w skład oddziału łódzkiego Komisji Szacunkowej Głównej Wydziału Rejestracji Strat Wojennych przy łódzkim oddziale Rady Głównej Opiekuńczej, powołanej do życia 15 sierpnia 1916 r., członek Zarządu. Był pracownikiem Rady Windykacji Strat Wojennych Tymczasowej Rady Stanu[2]. Był w 1919 r. zastępcą członka Komitetu Reprezentantów Zgromadzenia Kupców m. Łodzi[3].

Był członkiem rzeczywistym Stowarzyszenia Techników w Łodzi[4], członkiem zarządów: Łódzkiego Towarzystwa Szerzenia Wiedzy Handlowej (mieszczącego się przy ul. Długiej 45)[5][6], Towarzystwa „Uczelnia”[7][8] oraz Polskiego Towarzystwa Teatralnego, gdzie współpracował z innym łódzkim przedsiębiorcą Antonim Urbanowskim.

Po wybuchu II wojny światowej i zajęciu 8 września 1939 r.[9] Łodzi przez Niemców został przez policję niemiecką 8 listopada 1939 r. aresztowany „za przynależność do polskiej inteligencji” i był więziony w obozie na Radogoszczu. Został skazany na karę śmierci prawdopodobnie 17 stycznia 1940 i natychmiast stracony[10].

Był żonaty z Reginą Przeworską (ur. 1879), miał syna Marka Kazimierza (ur. 1902), inżyniera, oraz córkę Teofilę Janinę (ur. 1903).

Ordery i odznaczenia edytuj

Przypisy edytuj

  1. Informator m. Łodzi z kalendarzem na rok 1919, wydany nakładem Magistratu m. Łodzi, Łódź, 1919, s. 71
  2. Włodzimierz Suleja, Tymczasowa Rada Stanu, Warszawa 1998, s. 223.
  3. Informator m. Łodzi z kalendarzem na rok 1919, wydany nakładem Magistratu m. Łodzi, Łódź, 1919, s. 174
  4. Księga adresowa miasta Łodzi i Województwa Łódzkiego (…). Rocznik 1937–1939, Zarząd Miejski w Łodzi, Łódź 1937 (?), strona 57, dział I szematyzm m. Łodzi
  5. Informator m. Łodzi z kalendarzem na rok 1919, wydany nakładem Magistratu m. Łodzi, Łódź, 1919, s. 183
  6. Informator m. Łodzi z kalendarzem na rok 1920, opracowany i wydany przez Wydział Statystyczny Magistratu m. Łodzi, Łódź, 1920, s. 414
  7. Informator m. Łodzi z kalendarzem na rok 1919, wydany nakładem Magistratu m. Łodzi, Łódź, 1919, s. 182
  8. Informator m. Łodzi z kalendarzem na rok 1920, opracowany i wydany przez Wydział Statystyczny Magistratu m. Łodzi, Łódź, 1920, s. 413
  9. Julian Baranowski, Łódzkie getto 1940–1944. Vademecum, Łódź: Archiwum Państwowe, 1999, s. 15, ISBN 83-904646-8-3, OCLC 69336658.
  10. Eksterminacja inteligencji Łodzi i okręgu łódzkiego 1939–1940 Pod redakcją Antoniego Galińskiego i Marka Budziarka, Okręgowa Komisja Badania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu w Łodzi – Instytut Pamięci Narodowej, Łódź, 1992
  11. M.P. z 1931 r. nr 260, poz. 346 „za zasługi przy organizacji Powszechnej Wystawy Krajowej w Poznaniu”.

Bibliografia edytuj

  • Andrzej Kempa, Szukalak Marek Żydzi dawnej Łodzi. Słownik biograficzny Żydów łódzkich oraz z Łodzią związanych. Tom I A-Z, Łódź 2001, Oficyna Bibliofilów, s. 32, ISBN 83-87522-47-3.
  • Wiesław Puś, Żydzi w Łodzi w latach zaborów 1793–1914, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2001, ISBN 83-7171-411-4, OCLC 830273491.
  • Kazimierz Badziak, Aktywność ekonomiczna i społeczna rodziny Barcińskich w Łodzi (do 1939 r.), Rocznik Łódzki, Łódź 1999, t. 46.
  • Dzieje Żydów w Łodzi 1820–1944. Wybrane problemy. Pod redakcją Wiesława Pusia i Stanisława Liszewskiego Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 1991, ISBN 83-7016-571-0.
  • Stefan Pytlas, Łódzka burżuazja przemysłowa w latach 1864–1914, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 1994, ISBN 83-7016-758-6, OCLC 830054300.