Heuriger
Heuriger [ˈhɔyrɪɡɐ] – lokal gastronomiczny we wschodniej Austrii. Nazwa wywodzi się od wyrazu "heurig" co oznacza "tegoroczny", "z tego roku" i nawiązuje do wina wyprodukowanego w danym roku. W "Heuridze" producenci wina serwują lokalne wino, najczęściej własnej produkcji oraz dania wykonane z lokalnych produktów. Lokale tego typu znajdują się najczęściej na obrzeżach miasta lub miasteczek i otwarte są sezonowo.
Historia edytuj
17 sierpnia 1784 roku cesarz Józef II wydał dekret zezwalający mieszkańcom na otwarcie lokalu, w którym mogą serwować wino, soki oraz dania własnej produkcji. Dzisiaj funkcjonowanie heurigerów reguluje prawo poszczególnych landów.
Charakterystyka lokalu edytuj
Heuriger działa na prawnie określonych zasadach. Można tam serwować tylko wino własnej produkcji i określony rodzaj dań prosto z bufetu. W niektórych heurigerach podawane są również przekąski na zimno, jak na przykład "talerz serów", "talerz wędlin", ser liptowski z pieczywem, a także czasami niektóre dania na ciepło, jak Wiener Schnitzel (sznycel wiedeński).
Heuriger jest otwarty tylko przez kilka miesięcy w roku. Typowe heurigery znajdują się najczęściej na obrzeżach miast. W miejscowościach, gdzie działa kilka heurigerów, mieszkańcy na ogół znają godziny otwarcia tych lokali i zazwyczaj przynajmniej jeden z nich jest otwarty. Najczęściej wejście do heurigera to duża brama. Jeśli przy niej zawieszone są gałązki modrzewia, jodły lub inne, to oznacza, że heuriger jest otwarty dla gości.
W Wiedniu, szczególnie w 19 dzielnicy, wiele restauracji wygląda jak typowy heuriger, lecz w rzeczywistości działają one na licencji restauracji. Serwowane jest tam wino różnego pochodzenia, a nawet piwo i kawa, co jest nie do pomyślenia w typowym, klasycznym heurigerze.
Aż do XX wieku goście mogli przynosić swoje własne jedzenie do heurigeru, aby tam spożyć je do podanego wina. W celu zwiększenia zysków, w wielu miejscach zezwolono producentom wina (niem. Winzer) na wzięcie gospody w dzierżawę. Stąd lokale te noszą nazwę Winzerstube.
Miejscowości znane z Heurigerów edytuj
Heurigery znajdują się głównie we wschodniej Austrii, w Wiedniu, Dolnej Austrii, Burgenlandzie, oraz w południowej części Styrii i Karyntii, gdzie używa się częściej nazwy Buschenschank.
- Wiedeń i jego okolice: Grinzing, Heiligenstadt, Sievering, Neustift am Walde, Stammersdorf, Strebersdorf, Mauer, Oberlaa, Nußdorf
- Dolna Austria: Guntramsdorf, Braunsdorf, Traiskirchen, Gumpoldskirchen, Baden, Perchtoldsdorf, Ebreichsdorf, Heiligenkreuz, Traismauer, Tattendorf, Mödling, Sooß, Tribuswinkel, Dürnstein, Königstetten, Spitz in der Wachau, Furth bei Göttweig, Palt, Krems a.D., Langenlois, Retz, Ternitz, Pulkau, Bad Vöslau, Klosterneuburg, Hagenbrunn, Martinsdorf, Sitzenberg-Reidling, Feuersbrunn, Höflein
- Burgenland: rejon jeziora Neusiedler, w szczególności Rust, Mörbisch, Purbach, Neusiedl, Gols, Podersdorf am See, Frauenkirchen, Weiden, Illmitz, oraz w południowym Burgenlandzie: Rechnitz, Deutschkreutz, Lutzmannsburg, Eisenberg, Heiligenbrunn, Oberschützen, Moschendorf, Rohrbach bei Mattersburg, Neudörfl
- Styria: Gamlitz, Kitzeck im Sausal, Klöch, Stainz, Sankt Anna am Aigen.
Innym rodzajem heurigeru są tak zwane Mostheurigery, gdzie serwuje się moszcz jabłkowy lub gruszkowy.