Hymenoscyphus kathiae

Hymenoscyphus kathiae (Korf) Baral – gatunek grzybów z rodziny tocznikowatych (Helotiaceae)[1].

Hymenoscyphus kathiae
Ilustracja
Owocniki na gałązce
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

workowce

Klasa

patyczniaki

Rząd

tocznikowce

Rodzina

tocznikowate

Rodzaj

pucharek

Gatunek

Hymenoscyophus kathiae

Nazwa systematyczna
Hymenoscyphus kathiae (Korf) Baral
Flora Mediterranea 15: 66 (2005)

Systematyka i nazewnictwo edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Hymenoscyphus, Helotiaceae, Helotiales, Leotiomycetidae, Leotiomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten opisał w 1999 r. Richard Paul Korf nadając mu nazwę Pezoloma kathiae. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 2005 r. Hans-Otto Baral[1].

Morfologia edytuj

Owocniki

Apotecja złożone z miseczki i trzonu o łącznej wysokości do 1,5 mm. Miseczka o średnicy 1,2–1,5 mm. Powierzchnia wewnętrzna miseczki początkowo w barwie kości słoniowej, potem stopniowo ciemniejąca – szarożółta do musztardowożółtej. Sterylna powierzchnia zewnętrzna w ekscypulum tej samej barwy, u podstawy czarniawo punktowana. Trzon wełnisty, pokryty galaretowatą warstewką dochodzącą po zewnętrznej stronie miseczki mniej więcej do połowy jej wysokości i tworzącą zewnętrzną warstwę ekscypulum[2].

Cechy mikroskopowe

Zewnętrzna warstwa ekscypulum zbudowana z jednej do czterech warstw prostych do nieco pofałdowanych, ale nie zwiniętych, zżelatynizowanych strzępek, w odczynniku Melzera bladoszaroniebieskich. Rdzeniowa warstwa ekscypulum zbudowana ze szklistych, oddalonych od siebie strzępek z komórkami o kształcie od maczugowatego do sercowatego. Parafizy nierozgałęzione, wielopęcherzykowe, o zaokrąglonych wierzchołkach i średnicy ok. 2 µm. Worki 8-zarodnikowe, ale czasami z mniejszą liczbą, a nawet 1- lub 2-zarodnikowe. Mają wymiary 80–90 × 6–7,5 µm i wyrastają z wyraźnych pastorałek, są cylindryczno-maczugowate, młode worki grubościenne, z silnie pogrubionym wierzchołkiem, w trakcie rozwoju stają się dekstrynoidalne, z amyloidalnym otworem. Askospory ułożone w workach dwurzędowo, 10–16 × 3–3,5 µm, elipsoidalne do maczugowatych, czasem zakrzywione, szkliste, z 2–3 dużymi gutulami i często z 1 lub 2 mniejszymi, bez peryspory, galaretowatej osłonki lub przydatków[2].

Występowanie i siedlisko edytuj

Do 2009 r. podano stanowiska Hemenoscyphus kathiae w USA i niektórych krajach Europy[3]. W wykazie wielkoowocnikowych workowców Polski opublikowanym przez M.A. Chmiel w 2006 r. brak tego gatunku[4], po raz pierwszy jego stanowisko w Polsce podano w 2019 r.[5]

Grzyb saprotroficzny występujący na martwych gałązkach drzew i krzewów[3].

Przypisy edytuj

  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2023-03-12] (ang.).
  2. a b Hymenoscyphus kathiae [online], Fungi of Great Britain and Ireland (ang.).
  3. a b Nicolas van Vooren, Michel Hairaud, Note sur Hymenoscyphus kathiae (Helotiales) [online], Ascomycete.org, 1 (4), październik 2009, s. 11–15 [dostęp 2023-03-12].
  4. Maria Alicja Chmiel, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów workowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany PAN, 2006, ISBN 978-83-89648-46-4.
  5. Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2023-03-12].