IC 298 (również Arp 147) – para powiązanych ze sobą grawitacyjnie galaktyk znajdująca się w konstelacji Wieloryba. Znajduje się w odległości około 400 milionów lat świetlnych od Ziemi. Została odkryta 29 grudnia 1893 roku przez francuskiego astronoma Stéphane’a Javella[1].

IC 298
Ilustracja
Kolizja galaktyk Arp 147 (HST)
Odkrywca

Stéphane Javelle

Data odkrycia

29 grudnia 1893

Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór

Wieloryb

Typ

kolizja galaktyk

Rektascensja

03h 11m 18,3s

Deklinacja

+01° 18′ 57″

Odległość

400 mln ly

Przesunięcie ku czerwieni

0,032209

Jasność obserwowana

14,8m

Rozmiary kątowe

0,80' × 0,7'

Alternatywne oznaczenia
PGC 11890, MCG 0-9-15, ZWG 390.16, ARP 147, VV 787, 1ZW 11

Charakterystyka

edytuj

Galaktyka po lewej stronie przypomina cyfrę „jeden”, gdyż jest ustawiona prawie dokładnie bokiem do obserwatora z punktu widzenia Ziemi. Jej kształt to stosunkowo regularny gładki pierścień gwiazd. Druga galaktyka, przypominająca cyfrę „zero”, wygląda jak regularny pierścień. Zachodzą w niej intensywne procesy formowania gwiazd.

Prawdopodobnie niebieskawy pierścień galaktyki widocznej z prawej strony powstał, gdy czerwonawa galaktyka przeszła przez jej środek. Takie zderzenie galaktyk mogło doprowadzić do powstania fali uderzeniowej, która wyrzuciła materię formując pierścień i zainicjowała proces powstawania gwiazd. Centrum uderzonej galaktyki znajduje się w czerwonym fragmencie widocznym w lewej dolnej części niebieskiego pierścienia. Pierścień ten składa się z ogromnej liczby młodych, masywnych gwiazd, które jasno płoną i żyją krótko, po kilku milionach lat eksplodując jako supernowe i zostawiając po sobie gwiazdy neutronowe lub czarne dziury. Obiekty te mogą stać się jasnymi źródłami promieniowania rentgenowskiego o ile mają gwiazdę towarzysza.

W pierścieniu IC 298 zaobserwowano dziewięć rozproszonych takich źródeł. Są one na tyle jasne, że są to najprawdopodobniej czarne dziury o masach wynoszących około 20 razy więcej niż masa Słońca. Jądro galaktyki przypominającej cyfrę „zero” również emituje promieniowanie rentgenowskie, co wskazuje, że może zawierać supermasywną czarną dziurę.

Badania prowadzone w podczerwieni oraz ultrafiolecie pozwoliły oszacować tempo formowania nowych gwiazd w pierścieniu. Wynika z nich, że najbardziej intensywny okres formowania gwiazd zakończył się około 15 milionów lat temu.

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Courtney Seligman: IC 298. [w:] Celestial Atlas [on-line]. [dostęp 2016-04-12]. (ang.).

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj